ÖĞRENCİ DİSİPLİN HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI MÜESSESESİ

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 51 - 75

Mahmut Ceylan , Fatima Kandemir Ergün

https://doi.org/10.59909/khm.05.01.003

Öz

Yükseköğretim kurumlarındaki öğrencilerin, kamu disiplin hukukuna ilişkin uyması gereken kuralları düzenleyen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 54. maddesinde 2023 yılında köklü değişikliğe gidilmiş ve devamında Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği de yürürlükten kaldırılmıştır. Çalışmanın konusu doktrinde ihmal edilmiş olan yükseköğretim kurumlarındaki öğrencilere uygulanan kamu disiplin hukukunda zamanaşımı müessesesidir. Çalışmanın konusunun teması olarak nitelendirilebilecek olan zamanaşımı kavramı ise ceza hukuku ile mukayeseli olarak yasamanın iradesi ve yargı kararları özelinde incelenmiştir. Sonuç olarak kamu disiplin hukukuna ait kavramların ceza hukukunda farkları ortaya konulmuştur. Öte yandan kamu disiplin yaptırımlarından birisini teşkil eden öğrenci disiplin yaptırımlarının öteki kamu disiplin yaptırımlarından, öğrencilik statüsünün niteliği gereği ayrılan özellikleri göz önünde bulundurularak öğrenci disiplin yaptırımlarında zamanaşımı müessesesi kritik edilmiştir. Disiplin yaptırımları kurum içi veya meslek içi düzene ilişkindir. Hukuki rejimleri özellikle bu bağlamda şekillenmektedir. Öğrenci disiplin yaptırımları tıpkı kamu görevlileri disiplin yaptırımlarında olduğu gibi kurum içi düzen hakkındadır. Zamanaşımı müessesesi incelenirken öğrenci disiplin yaptırımlarının hukuki rejimi de göz önünde bulundurulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Disiplin Yaptırımı, Zamanaşımı, İdari Yaptırım Hukuku, Öğrenci Disiplin Yaptırımı, Öğrencilik Statüsü

Prescription in Student Disciplinary Law

Öz

Article 54 of the Higher Education Law No. 2547, which regulates the rules regarding the public disciplinary law of students in higher education institutions, was radically amended in 2023 and the Regulation on Student Discipline in Higher Education Institutions was repealed. The subject of our study is the prescription in public disciplinary law applied to students in higher education institutions, which has been neglected in the doctrine. The concept of prescription, which is the theme of the article, is examined in comparison with criminal law, in terms of legislative will and judicial decisions. As a result, the differences between the concepts of public disciplinary law and criminal law are revealed. On the other hand, considering the characteristics of student nonjudicial punishment, which constitute one of the public nonjudicial punishment, from other public nonjudicial punishment due to the nature of the student status, prescription in student nonjudicial punishment has been examined. Nonjudicial punishments are related to the internal institutional order or professional order. Their legal regime is especially shaped in this context. Student nonjudicial punishment are related to the internal order of the institution, just like the nonjudicial punishment of public officials. While analyzing prescription, the legal regime of student nonjudicial punishment is also taken into consideration.

Anahtar Kelimeler

Nonjudicial punishment, Prescription, Administrative Sanction Law, Student Nonjudicial Punishment, Student Status

Kaynakça

• Akbulut, Berrin. Ceza Hukuku Genel Hükümler. 7. Baskı, Ankara: Adalet Yayınevi, 2020.
• Aktaş, Sururi. “Pozitif Hukukta Boşluk Kavramı”. EÜHFD. C.14 / S.1-2, (2010): (s. 1-28).
• Aras, Bahattin. “Disiplin Soruşturmaları Bakımından Hukuki Güvenlik ve Belirlilik İlkeleri”. EÜHFD. C.16 / S.1, (2021): (235-276).
• Arslan, Zehreddin ve Altındağ, Halil. Memurların Disiplin ve Ceza Soruşturması - 2547 Sayılı Kanun Kapsamında Çalışanların Disiplin ve Ceza Soruşturması Dahil. 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Artuk, Mehmet Emin ve Alşahin, Mehmet Emin. “Objektif Cezalandırılabilme Şartı ve Zamanaşımı”, MÜHFHAD. C.19 / S.2, (2013): (s. 17-44).
• Certel, Abdulkadir. Ceza Hukukunda Zamanaşımı. Ankara: Seçkin Yayıncılık 2008.
• Ceylan, Mahmut. İdari Yaptırımların Düzenlenmesinde ve Uygulanmasında Yetki. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Chapus, René. Droit Administrative General C.II. 15. Baskı. Paris: Montchrestien, 2001.
• Çağlar, Selda. Hukuk Devletinin Hukuki Belirlilik İlkesi Üzerinden Değerlendirilmesi. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2013.
• Çakmak, Volkan. "Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Suç ve Cezaları". Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
• Çaptuğ, Mehpare. "Hukuk Güvenliği İlkesinin Kavramsal Gelişimi". Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. Y.9 / S.17, (2021): (133-160).
• Demirbaş, Timur. Ceza Hukuku Genel Hükümler. 18. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Dinçkol, Hulüsi Alphan. "Yükseköğretimde Öğrenci Statüsü Karşısında İlişiği Kesilmiş Kişinin Statüsü ve Disiplin Rejimindeki Durumu". İnÜHFD. C.14 / S.1, (2023): (s. 127-140).
• Dönmezer, Sulhi vd., Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Cilt III. 14. Baskı, İstanbul: Der Yayınları, 2020.
• Duman, Bahattin. Yükseköğretim Ceza ve Disiplin Soruşturması: Yönetici, Personel, Öğrenci. 8. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Gaudement, Yves. Droit Administrative. 23. Baskı, Paris: LGDJ, 2020.
• Gölcüklü, Feyyaz. “İdari Ceza Hukuku ve Anlamı; İdarenin Cezai Müeyyide Tatbiki”. AÜSBFD, C.18 / S.2, (1963): (s. 115-182).
• Gözler, Kemal. İdare Hukuku C.I. 3. Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi, 2019.
• Gözübüyük, Şeref ve Tan, Turgut. İdare Hukuku C.I. 7. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2010.
• Günal, Yılmaz. "Disiplin Cezaları". AÜSBFD. C.13 / S.2, (1958): (s. 190-211).
• Hafızoğulları, Zeki ve Özen, Muharrem. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 14. Baskı, Ankara: US-A Yayıncılık, 2023.
• İçel, Kayıhan vd., Yaptırım Teorisi Genel Esaslar-Yaptırım Türleri-Cezaların Saptanması-Cezanın Düşmesi-Cezalara Seçenek Olan Kurumlar. 2. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım, 2002.
• İçel, Kayıhan. Ceza Hukuku Genel Hükümler II, Suçun Yapısal Unsurları-Özel Görünüş Biçimleri ve Yaptırımlar. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2013.
• Karaca, Egemen. Üniversitelerde Disiplin Rejimi. Ankara: Yetkin Yayınları, 2019.
• Karahanoğulları, Onur. “Memur Disiplin Hukuku’nun Niteliği ve İlkeleri”. Çağdaş Yerel Yönetimler. C.8 / S.3, (1999): (s. 55-77).
• Kaşlı, Enver. “Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Disiplin Cezalarının Denetimi”. Ombudsman Akademik. Y. 8 / S. 15, (2021): (s. 135-154).
• Katoğlu, Tuğrul. "Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Bakımından Hukuki Güvenlik İlkesi". Kamu Hukukçuları Platformu, Hukuk Güvenliği. Ankara: TBB yayınları, 2015: (s. 141-186).
• Kırca, Çiğdem. “Örtülü (Gizli) Boşluk ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Amaca Uygun Sınırlama (Teleologische Reduktion)”. AÜHFD. C.50 / S.1, (2001): (s. 91-119).
• Koca, Mahmut ve Üzülmez, İlhan. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 16. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, s. 2023.
• Oğurlu, Yücel. “İdari Yaptırımlara Genel Bir Bakış ve İdari Yaptırım-Ceza Yaptırımı Ayrımı”. EÜHFD. C.3 / S.1, (1999): (s. 143-194).
• Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları C.II. 3. Bası. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1966.
• Özay, İl Han. İdari Yaptırımlar – Kuramsal Bir Deneme. İstanbul: Özdem Kardeşler Matbaacılık, 1985.
• Özdemir, Ayşe Nur. "İdari Yaptırımlarda Zamanaşımı". Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021.
• Özen, Mustafa. İdari Ceza Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi, 2013.
• Özgenç, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 19. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Pınar, İbrahim ve Çalışkan, Öner. Açıklamalı, İçtihatlı Disiplin Suç ve Cezaları & Disiplin Soruşturması. 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Plessix, Benoît. Droit Administratif Général. Paris: Lexis-Nexis, 2020.
• Sancakdar, Oğuz. Disiplin Yaptırımı Olarak Devlet Memuriyetinden Çıkarma ve Yargısal Denetimi. Ankara: Yetkin Yayınları, 2001.
• Saygın, Engin. “Devlet Memurları Kanunu ile 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunundaki Disiplin Hukukuna İlişkin Süreler”. TAAD. C.15 / S.58, (2024): (s. 147-176).
• Tan, Turgut. "İdari İşlemin Geri Alınması". AÜSBFD. C.25 / S.02, (1970): (s. 271-273).
• Taner, Fahri Gökçen. Ceza Hukukunda Zamanaşımı. Ankara: Seçkin Yayıncılık. 2008.
• Tanquerel, Thierry. “Caractéristiques et limites du droit disciplinaire”. Le Droit Disciplinaire. Genève/Zurich/Bâle: Schulthess éditions romandes, (2018): (s. 9-38).
• Topçu, Namık Kemal ve Can, Neslihan. “Örgüt Suçlarından Mahkum Olan Öğrencilerin Yükseköğretim Kurumundan Çıkarılmasının Cezaların İnfazının Amacı ve Eğitim Hakkı Bağlamında Değerlendirilmesi”. YÜHFD. C. 19 / S.1, (2022): (s.283-342).
• Ulusoy, Ali. İdari Yaptırımlar. Ankara: On İki Levha Yayıncılık, 2013.
• Yıldırım, Turan. "İdari Cezalarda Zamanaşımı". İHİD, S.22, (2023): (s. 25-46)
• Yurtkullu, Oğuz. "Türk Ceza Hukukunda Dava ve Ceza Zamanaşımı". Yüksek Lisans Tezi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
• Yüce, Turhan Tufan. “Ceza Hukuku İlkelerinin Disiplin Ceza Hukukunda Geçerliliği Sorunu ve Danıştay Kararlarının Bu Açıdan Tahlili”. DD. C.24 / S. 88, (1994): (s. 5-13).