Religious Communities In Social Media

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 101 - 122, 26.06.2020

Muhammed Yamaç

Öz

Abstract

Religion is one of the main topics of religious sociology in the society in
general, and in the society/groups in particular, in terms of
interactions/relations. The religion-community relations, which religious
sociologists focus on, appear before us as a remarkable area of scrutiny. Today, with increasing digitalization,
religion-community relations/interactions were transferred or moved to the
virtual medium. With the new developments and virtualization in technology, the
face-to-face (unmediated) social relations of the past period were
differentiated and transferred into social media areas. In our present day,
individuals have the opportunity to present their activities and actions in
their social and everyday lives to everybody’s liking on globalizing social
media by clearly illustrating and interpreting them. The demand for social
media is growing with each passing day, and in this way, it appears that
socialization has been moved to social media.

  Social media communities create a
variety of communities based on their interests. Among these, there are
communities related to religion, i.e. religious communities. Social media use
of religious communities, which have social importance, is an important topic
to be investigated. It appears that a large number of virtual religious
community accounts/pages are opened to users/participants in social media in
the modern period. These pages attract attention with an idea/opinion,
information, discussion, evaluation/comment, video and image sharing, which are
referred to as religion or which are in fact religious.

The study aims to address religious communities that have been virtualized
with social media in a sociological approach.

Anahtar Kelimeler

Religion Sociology, Religion, Society, Social Media, Religious Communities

Sosyal Medyada Dini Topluluklar

Öz

Dinin, genel olarak toplum, özel olarak topluluk/grup ile etkileşimi/ilişkisi din sosyolojisinin ana konuları arasındadır. Din sosyologlarının üzerinde durduğu din-topluluk ilişkileri, dikkate değer bir inceleme alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde artan dijitalleşmeyle birlikte din-topluluk ilişkileri/etkileşimleri sanal ortama aktarılmış veya taşınmıştır. Teknolojideki yeni gelişmeler ve sanallaşmayla birlikte günümüzde, geçmiş dönemin yüz yüze (aracısız) toplumsal ilişkiler örgüsü, farklılaşarak sosyal medya alanlarına aktarılmaya başlanmıştır. Bireyler, toplumsal ve gündelik yaşamlarındaki faaliyet ve eylemlerini artık apaçık bir biçimde resmederek ve yorumlayarak küreselleşen sosyal medyada herkesin beğenisine sunabilme imkânına sahiptir. Her geçen gün sosyal medyaya olan rağbet artmakta ve böylece toplumsallaşma da sosyal medyaya taşınmış görünmektedir.
Sosyal medya toplulukları ilgi alanlarına göre çeşitli topluluklar oluşturmaktadırlar. Bunlar arasında din ile ilgili olan topluluklar, yani dini topluluklar da bulunmaktadır. Toplumsal anlamda önemi haiz olan dini toplulukların sosyal medya kullanımları incelenmesi gereken önemli bir konudur. Modern dönemde sosyal medyada oldukça fazla sayıda sanal dini topluluk hesaplarının/sayfalarının kullanıcılar/katılımcıların hizmetine açıldığı görülmektedir. Söz konusu sayfalar, dinsel veya dine atıf yapılan bir fikir/düşünce, bilgi, tartışma, değerlendirme/yorum, video ve resim paylaşımlarıyla dikkat çekmektedir.
Çalışma, sosyal medya vasıtasıyla sanallaşan dini toplulukları sosyolojik bir yaklaşımla ele almayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Din, Toplum, Sosyal Medya, Dini Topluluklar

Kaynakça

• Aydoğan, Filiz. “İkinci Medya Çağı’nda Gözetim ile Kamusal Alan Paradoksunda İnternet”. İkinci Medya Çağında İnternet. der. F. Aydoğan - A. Akyüz. İstanbul: Alfa Yayınları, 2010.
• Babacan, Mehmet vd. “Sosyal Medya ve Arap Baharı”. Akademik İncelemeler Dergisi 6 (2014 ), 63-92.
• Bayrak, Halil. “2019 Türkiye İnternet Kullanım ve Sosyal Medya İstatistikleri”. https://dijilopedi.com/2019-turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medya-istatistikleri/ 6 Şubat 2019, Erişim: 28 Ocak 2020.
• Boyd, Danah M. - Ellison, Nicole B. “Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship”. Journal of Computer-Mediated Communication 13/1 (2007). http://www.danah.org/papers/JCMCIntro.pdf, Erişim: 30 Ocak 2020.
• Bozarth, Jane. Social Media For Trainers. San Francisco: Pfeiffer Publish, 2010.
• Cebeci, Suat vd. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dini Grup Algıları”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 (Haziran 2019), 88-113.
• Cerrah, Lokman. “Sosyal Medya ve Bazı Kurumsal Etkileşimler ve Sosyal Medyaya Eleştirel Yaklaşım”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/4 (2016), 1393-1414.
• Cezayirli, Gülay. “Dinî Grup ve Toplumsal Grup”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 37/1 (Ağustos 1997), 365-375.
• Çelik, Celalettin. “Dini Gruplar Sosyolojisi”. Din Sosyolojisi. ed. Mehmet Bayyiğit. 275-302. Konya: Palet Yayınları, 2013.
• Engin, Barış. “Yeni Medya ve Sosyal Hareketler”. Cesur Yeni Medya. der. Mutlu Binark - Işık B. Fidaner. Ankara: Alternatif Bilişim Derneği Yayınları, 2011.
• Gülsoy, Tanses. “Değişen İletişim Ortamında Etkileşimli Pazarlama”. Etkileşimli Medya ve Pazarlama Terimler Sözlüğü. ed. Lemi Baruh ve Müberra Yüksel. 223-251. İstanbul: Doğan Kitap, 2009.
• Hortaçsu, Nuran. Grup İçi ve Gruplar Arası Süreçler. Ankara: İmge Kitabevi, 1998.
• Jones, James W. “Religion, Health, and the Psychology of Religion: How the Research on Religion and Health Helps Us Understand Religion”. Journal of Religion and Health 43/4 (Kış 2004), 317- 328.
• Kaplan, Andreas M. - Haenlein, Michael. “Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media”. Business Horizons 53 (Şubat 2010): 59-68, https://www.researchgate.net/publication/222403703, Erişim: 29 Ocak 2020.
• Kılıç, Çetin. Gündem Belirleme Kuramı Çerçevesinde Siyasal Karar Verme Sürecine Sosyal Medya Etkisinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
• Koenig, Harold G. – Larson, David B. “Religion and Mental Health: Evidence for an Association”. International Review of Psychiatry 13/2 (2001), 67-78.
• Konuk, Nebiye - Güntaş, Selime. “Sosyal Medya Kullanımı Eğitimi ve Bir Eğitim Aracı Olarak Sosyal Medya Kullanımı”. International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries 3/4 (Ağustos 2019), 1-25.
• Kumcağız, Hatice vd. “Ergenlerde Sosyal Medya Kullanımının Akademik Başarı ve Arkadaşlık İlişkilerine Etkisi”. International Journal of Social Science Research 8/2 (Aralık 2020), 1-17.
• Kur’an Araştırmaları Grubu. Kur’an Hiç Tükenmeyen Mucize. İstanbul: İstanbul Yayınevi, 37. Basım, 2013.
• Mahajan, Preeti. “Use of social networking in a linguistically and culturally rich India”. The International Information - Library Review 41/3 (2009), 129-136.
• Okumuş, Ejder. Din Sosyolojisi. Ankara: Maarif Mektepleri, 2018.
• Peltekoğlu, Filiz Balta. Halkla İlişkiler Nedir?. İstanbul: Beta Yayınları, 7. Basım, 2012.
• Sayımer, İdil. Sanal Ortamda Halkla İlişkiler. İstanbul: Beta Yayınları, 2008.
• Söner, Osman, - Yılmaz, Olcay. “Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişki”. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/13 (2018), 61-76.
• Tiyek, Fatih. “Sosyal Medyadaki Ayet Paylaşımlarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar (16 Nisan 2017 Referandumu Bağlamında)”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30 (Aralık 2017), 353-378.
• Yenen, İbrahim. “Medya ve Din”. Din Sosyolojisi. ed. Niyazi Akyüz – İhsan Çapcıoğlu. 423-433. Ankara: Grafiker Yayınları, 2012.
• Yüce, Muhammed Enes (değ.). “Online Alevi Topluluklar”. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi 2/1 (Haziran 2019), 167-170.
• https://www.facebook.com/kuranarastirmalarigrubu/. 10.01.2020.
• https://www.facebook.com/groups/Ercanmuratli/. 24.01.2020.
• https://www.facebook.com/groups/465712590118017/. 02.03.2020.
• https://www.facebook.com/groups/525715457529650/. 08.03.2020.
• https://www.youtube.com/user/kuranarastirmagrubu. 18.01.2020.