The Analysis of Precautions In Fiqh During The Period of Epidemic

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 5 - 24, 26.06.2020

Enver Osman Kaan

Öz

Abstract

Epidemic have been one of the biggest test of humanity throughout
history. Humanity has lost many lives in contagious diseases. The difference of
epidemic from others in terms of pain and suffering is the unpredictability of
when it will start and when it will end and what harm it will cause. Today, goverments
and health institutions play the biggest role in combating contagious diseases.
A range of physical precautins are taken from financial support of citizens to
the provision of medicines or to the development of new medicines and even
closure of places where people gather. In this context, isolation and
quarantine, the closure of places of worship and the prohibition of collective
worship are among the precautions taken and these issues nearly related to
Islamic jurisprudence. For this reason, the article will deal with isolation
and quarantine, the closure of places of worship and the banning of mass
worship in the context of combating contagious diseases. There are also
responsibilities to individuals in preventing the spread of the disease. Therefore,
the situtation of transmitter and his death will also be evaluated from a point
of fiqh view.

Anahtar Kelimeler

: Islamic Law, Disaster, Contagious Disease

Destekleyen Kurum

Marmara Üniversitesi

Salgın Hastalık Döneminde Alınan Tedbirlerin Fıkhî Analizi

Öz

Salgın hastalıklar tarih boyunca insanlığın en büyük imtihanlarından olmuştur. İnsanlık, diğer afetlerde olduğu gibi salgın hastalıklarda da çok bedel ödemiştir. Bununla birlikte, salgın hastalıkların diğerlerinden farkı ne zaman başlayacağının, ne zaman sonlanacağının ve nasıl bir zarara sebebiyet vereceğinin önceden tahmin edilememesidir. Günümüzde salgın hastalıklar ile mücadelede en büyük rolü devletler ve sağlık kurumları üstlenmektedir. Vatandaşların maddi olarak desteklenmesinden, ilaçların temini veya yeni ilaçların geliştirilmesine ve hatta insanların toplandıkları yerlerin kapatılmasına kadar bir dizi tedbirler alınmaktadır. Bu bağlamda alınan tedbirler arasında izolasyon ve karantina, ibadethanelerin kapatılması ve toplu ibadetin yasaklanması İslam fıkhını yakından ilgilendiren konular arasındadır. Bu sebeple makalede salgın hastalıklar ile mücadele bağlamında alınan izolasyon ve karantina, ibadethanelerin kapatılması ve toplu ibadetin yasaklanması konuları işlenecek. Hastalığın yayılmasını önlemede bireylere düşen sorumluluklar da vardır. Bunlar arasında hastalığı taşıyanların bireysel olarak alacakları tedbirler önem arz etmektedir. Bu sebeple, bulaştıranın durumu ve ölümü konuları da fıkhî açıdan değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Musibet, Salgın Hastalık, Karantina, İbadet

Kaynakça

• Abdulaziz Âmir, Ta‘zir fi’ş-şerîati’l-İslâmiyye. Mısır: Matbaatu Mustafa’l-bâbi’l-halebi, 1957.
• Abdurrahman Cezirî. Fıkhu ala’l-mezahibi’l-erbaa. 1/352-353, Mektebetu’ş- şâmile, Erişim 4 Nisan 2020. https://al-maktaba.org/book/9849/351#p1
• Ahmed Şîrânî, “Kolera Münasebetiyle Makale-i Mahsusa”, Beyânu’l-Hak, 2319.
• Bloomfield, Sally F. vd., “The Effectiveness Of Hand Hygiene Procedures In Reducing The Risks Of İnfections In Home And Community Settings Including Handwashing And Alcohol-Based Hand Sanitizers”, ifh-homehygiene. Erişim 1 Nisan 2020.
• Burhânî, M. Hişam. Seddü’z-zerâi‘ fi’ş-şerîati’l-İslâmiyye. Beyrut: 1406/1985.
• Dağcı, Şamil. İslâm Ceza Hukukunda Şahıslara Karşı Müessir Fiiller. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 1996.
• Debbusî, Ebu Zeyd Abdullah b. Ömer. Takvîmu’l-Edille. Beyrut: Mektebe-i Asriyye, 1426/2006.
• Demir, Fahri. İslâm Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Servet Dağılımı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1986.
• Dönmez, İbrahim Kâfi. “Sedd-i Zerâi”. Türkiye Diyanet İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006. 277-282.
• Dönmez, İbrahim Kâfi. Fıkıh Usulü İncelemeleri. İstanbul: İSAM Yayınları, 2014.
• Ersoy, Mehmet Akif. “Koleraya Dair”, Sırat-ı Müstakîm. 5/115, 178.
• Gazâli, Ebu Hâmid Muhammed b. Muhammed İhyâu ulumu’d-dîn. Beyrut: Dâru’l-marife, ts. Hallaf, Abdulvehhab. İlmu usûl-i fıkıh. İstanbul: Eda Neşriyat, 1991.
• İbn Abidin, Hâşiyetu reddi’l-muhtâr ale’d-durri’l-muhtâr şerhi tenvîri’l-ebsar. İstanbul: Kahraman, 1984.
• İbn Âşûr, Tahir. Makâsıdu’ş-Şeriati’l-İslamiyye, thk. Muhammed ez-Zuhayli. Dımeşk: Daru’l- Kalem, 1438/2016.
• İbn Kudame, Muğnî, 1/451 Mektebetu’ş-şâmile, Erişim 5 Nisan 2020. https://al-maktaba.org/book/8463/448
• İbn Nüceym, Zenuddin b. İbrahim b. Muhammed. Eşbah ve’n-Nezair. Beyrut: Dâru’l-kütübu’l- ilmiyye, 1999.
• Karaman, Fikret. Cenaze Defni ve Kabir Ziyareti Üzerine Bir İnceleme. Diyanet İlmi Dergi. Haziran 1999. 35/2, 21-34.
• Mergînânî. Burhanuddin Ebi’l-Hasan Ali b. Ebî Bekr b. Abdi’l-Celil. Hidaye Şerhu Bidâyeti’l- Mübtedî. Beyrut: İhyau’t-turasi’l-arabi.
• Mes’ud Sabrî, Fetâvâ’l-ulema havle fîrus korona. Kahire: Dâru’l-beşîr, 1. Basım, 1441/2020. Muhammed Ebû Zehra, Cerîme ve’l-Ukûbe fi’l-Fıkh’il-İslâmî. Kahire: Dâru’l-Fikr, 1976.
• Nesefi, İmam Necmuddin Ebu Hafs Ömer Muhammed. Tılbetu’t-talebe fi’l-istılahâti’l- fıkhiyye. Beyrut: Daru’n-Nefais, 1416/1995.
• Osman Şibr, Muhammed. Kavaidi’l-külliyye ve’d-davabidi’l-fıkhiyye fi’ş-şeriati’l-İslamiyye. Ürdün: Dâru’n-Nefais, 1428/2007.
• Şahin, Osman. İslâm Hukuk Metodolojisinde Zerâyi‘ ve Uygulaması, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi. 7 Nisan 2006. 209-244.
• Şâtıbî, İbrahim b. Musa b. Muhammed el-Gırnâtî. Muvafakat, thk. Meşhur b. Hasen. Kahire: Dâru İbn Affân, 1997.
• Tahâvî. Rifaa Râfî‘ b. Bedevî b. Ali. Tahlîsü’l-ibraz fi telhîs-i bâriz. b.y.: y.y. 1290/1873. Udeh, Abdulkadir. Teşrîu’l-Cinâî’l-İslâmî mukarenene bi’l-kânûni’l-vad’î. Beyrut: Dâru’l- kitâbi’l-arabî, ts.
• Unat, Ekrem Kadri. Bulaşıcı Hastalıklarla Savaş ve İslâm Dini. İstanbul: İlim Yayma Cemiyeti Neşriyatı, 1975. 13-14.
• Üstün, İsmail Safa. Bağdat Eyaletindeki Atebat’a Şiî Cenaze Nakli ve Karantina XIX. Yüzyıl- XX. Yüzyıl Başları, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 31/2, 2006, 101-118.
• Zuhaylî, Vehbe. Usul-u fıkhi’l-İslamî. 2 Cilt. Dımeşk: Daru’l-fikr, 1. Basım 1417/1996.