Din Eğitimi Açısından Hac İbadeti

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 497 - 522, 25.12.2020

Nuray Sarice

Öz

İslam dininde hac ibadeti, hem mali hem bedeni olma vasfıyla diğer ibadetlerden ayrıldığı gibi özellikle psikolojik ve toplumsal yönünün ve etkilerinin ağırlığıyla da farklı bir konuma sahiptir. Dıştan bakıldığında sembolik davranışlar şeklinde görünen hac ibadetindeki her fiil ve davranışın bir anlamı, gerek bireyi gerek toplumu eğitici ve bilinçlendirici bir yönü vardır. Müslümanların duygu, düşünce, tutum ve davranışlarını ilgilendiren böylesine dini-psiko-sosyal bir hadise çok farklı yönleriyle birçok ilimin ilgi alanına girmesine rağmen din eğitimi açısından yeterince araştırılmadığı görülmüştür. Bu bağlamda bu yazıda, hac ibadetinin özellikle din eğitimi yönü ön plana çıkarılmaya çalışılmakla beraber teolojik, tarihi, sembolik, sosyolojik ve psikolojik anlamlarına da dikkat çekilmiş olup bu yazının daha kapsamlı çalışmalar için bir tür giriş/başlangıç noktası oluşturması hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Eğitim, Hac İbadeti

Kaynakça

• Kaynakça Akar, Muhlis, “Hacca Gitmek, Hacı Olmak, Hacı Kalmak”, Redaksiyon:
• Mehmet Bulut, Hac İrşat Görevlileri İçin Örnek Metinler, D.İ.B. Yay., Ankara, 2012. Akkaya, Veysel, Haccı Yaşayanlar, Nesil Yay., İstanbul, 2008.
• Altuntaş, Halil ve Bşk., Hac İlmihali, D.İ.B. Yay., Ankara, 2010.
• Bala, Medet, “İrade Eğitimi ve Oruç”, Altınoluk Dergisi, sayı: 282, 2009, s.319.
• Bayraklı, Bayraktar, İslam’da Eğitim, Bayraklı Yay., İstanbul, 2012.
• Bilgin, Beyza ve Selçuk, Mualla, Din Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri, Gün Yay., Ankara, 1997.
• Bilgin, Beyza, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, Gün Yay., Ankara, 2007.
• Canan, İbrahim, Hz. Peygamberin Sünnetinde Terbiye, Milsan Basın Sanayii Anonim Şirketi., 2000.
• Çakan, İsmail ve Bşk., Kur’an-ı Kerim’e Göre Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, Ensar Yay., İstanbul, 2015.
• Çekin, Abdulkadir, “Din Eğitiminde Fenomenolojik Yaklaşım”, Journal of Religious Culture Dergisi, sayı: 166, 2012, s. 2.
• Erul, Bünyamin ve Keleş, Ekrem, Haccı Anlamak, D.İ.B. Yay., Ankara, 2010.
• Furi, Safiyyurrahman Mübarek, Peygamberimizin Hayatı ve Daveti, Risale Yay., İstanbul, 2000.
• Geçioğlu, Ahmet Rıfat, Hac İbadetinin Bireysel Yaşayıştaki Rolü, (Ç.Ü. Sos. Bil. Ens., Yayınlanmamış Yük. Lis. Tezi), Adana, 2010,
• Görmez, Mehmet, Kalbin Erbaini, 0tto Yay., Ankara, 2015.
• Gözütok, Şakir, İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi, Fecr Yay. Ankara, 2002.
• Gözütok, Şakir, Sufi Pedogojisi, Nesil Yay., İstanbul, 2012.
• Güneş, Fikret, Haccı Anlamak ve Yaşamak, Nida Yay., İstanbul, 2012.
• İmam Nevevi, Riyazu’s Salihin, terc. Abdulvahhab Öztürk, c. 2., Kahraman Yay. İstanbul, 2006.
• Karaman, Fikret ve Bşk., Dini Kavramlar Sözlüğü, D.İ.B. Yay., Ankara, 2006.
• Kasapoğlu, Abdurrahman “Kişilik Eğitimi Açısından Hac İbadeti”, Diyanet İlmi Dergi, c. 44., sayı: 1., Mart 2008, s. 94-118.
• Keskin, Mehmet, Büyük Şafi İlmihali, Çağrı Yay., İstanbul, 2009.
• Keskin, Mehmet,“Takva”, Abdullah Ayan ve Bşk., Kürsüden Öğütler, D.İ.B. Yay., Ankara, 2006, s. 268.
• Kurucan, Ahmet, Haccı Yaşamak, Işık Yay., İstanbul, 2011.
• Onay, Ahmet, “Hac Yapan Kişilerin Hacdan Sonraki Dini Tutumları”, S.Ü.İ.F.D., sayı:14, Sakarya, 2006, s. 1-2
• Oral, Rıfat, Peygamberimizle 27 Gün, D.İ.B. Yay., Ankara, 2011.
• Ötkün, Ramazan, ”Arınmaya Yolculuk: Hac”, Siyer-i Nebi Dergisi, sayı: 23, İstanbul, 2014, s. 36.
• Özbuğday, Şükrü, “Gerçek Eşitlik Yansıması Hac”, Diyanet Aylık Dergi, sayı: 122, Şubat 2001, s. 3-4.
• Öztürk, Necati, Hicaz Albümü, D.İ.B. Yay., Ankara, 2012.
• Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, Çamlıca Yay., İstanbul, 2013.
• Peker, Hüseyin, Din ve Ahlak Eğitiminin Psikolojik ve Metodik Esasları, Eser Matbaası, Samsun, 1991.
• Sezgin, Osman, Üçüncü Neslin Eğitimi, TDV Yay., Ankara, 1991.
• Subaşı, Nejdet, Din Sosyolojisi, Dem Yay., İstanbul, 2014..
• Şentürk, Lütfi, Örnek Vaazlar-1, D.İ.B. Yay., Ankara, 2010.
• Şeriati, Ali, Hac, çev. Ejder Okumuş, Fecr Yay., Ankara, 2012.
• Tosun, Cemal, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Pegemakademi Yay., 2011.
• Töremen, Fatih ve Bşk. , Eğitim Bilimine Giriş, İdeal Yay., İstanbul, 2013.
• Ulusoy, Yılmaz, Erş.: [http://www.yilmazulusoy.com/tr/makaleler/basari-iradenin-hedefidir], Erş. Trh.: 26 Haziran 2015.
• Ünal, İsmail Hakkı, “Hac İbadeti, Fazileti ve Hikmetleri”, Redaksiyon:
• Mehmet Bulut, Hac İrşat Görevlileri İçin Örnek Metinler, D.İ.B. Yay., Ankara, 2012, s. 32.
• Var, Mehmet Ali, “İrade Eğitimi”, Yüzakı Dergisi, sayı: 122, 2015, s. 6.
• Yavuz, Kerim, “Din Psikolojisinin Araştırma Alanları”, A.Ü.İ.F.D., sayı: 5., Erzurum, 1982, s. 103.
• Yılmaz, Ömer Naci, Ömür Boyu Hac, Çıra Yay., İstanbul, 2009.
• Yücel, İrfan, “Hac ve Umre”, Ali Bardakoğlu ve Bşk., İlmihal (İman ve İbadetler), c.1., TDV Yay., Ankara, 2010, s. 511-514.