Din-Hukuk İlişkisi ve Kur’ân’da Hukukî Âyetler (Ahkâm Âyetleri)

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 65 - 78, 25.06.2021

Abdullah Kahraman

Öz

Toplum hayatını düzenleyen iki önemli kurumdan biri din diğeri ise hukuktur. Hukuk ile din arasında sıkı bir ilişki vardır. Zira her topluma gönderilen peygamber aynı zamanda hukuk adamı görevi icra etmiştir. Bu yüzden dünyada yaygın olan her hukukun temelinde mutlaka dini bir unsur bulunmaktadır. Allah’ın insanlara son mesajı olan Kur’ân-ı Kerim’de de hukukî hükümlere yer almaktadır. Bu âyetlerin sayısı, tespiti ve özellikleri tartışma konusu olmuştur. Bunun için de bir takım kriterlere ihtiyaç bulunmaktadır. Bu makalede sözkonusu âyetlerle ilgili bazı kriterlere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân, din, ahkâm, Kur’ân, hukuk, din, ahkâm, din hukuk ilişkisi., Kur’ân, hukuk, din, ahkâm, din hukuk ilişkisi,

Kaynakça

• Abdulkerim Zeydan. el-Veciz fî usuli’l-fıkh. Mısır, Müessetü Gırnata, ts.
• Abdulvehhab Hallaf. İlmu usuli’l-fıkh. Kahire: Mektebetü’d-Da’veti’l-İslamiyye, 2002.
• Abdulvehhab Hallaf. Mesâdiru’t-teşrîi’l-İslamî. Beyrut: Daru’l-Kalem, 1993.
• Ahmed Naim, Ahlak-ı İslamiyye Esasları. İstanbul, (1340-1342).
• Ahmed Reysûnî- M. Cemal Bârût. el-İctihâd: en-Nass-el-Vâkı’a-el-Maslaha. Beyrut: Daru’l-Fikri’l-Muasır, 2000.
• Aliyyü’l-kârî. Şerhu kitâbi’l-fıkhi’l-ekber. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1984.
• Beyâzî, Kemalüddin Ahmed. İşârâtu’l-merâm min ibârâti’l-imâm. Mısır: Mektebetü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1949.
• Beycûrî, İbrahim b. Muhammed. Şerhu cevhereti’t-tevhid. Beyrut: Daru’l-Kütübü'l-İlmiyye, 1983.
• Çalışkan, İsmail. Kur’ân’da Din Kavramı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002.
• Erdoğan, Mehmet. İslam Hukukunda Ahkâmın Değişmesi. İstanbul: MÜİF Vakfı Yayınları, 1990.
• Güler, İlhami. Sabit Din Dinamik Şeriat. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2019.
• İbn Hazm, Ahmed b. Sa’îd. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. Beyrut: Daru’l-Âfâki’l-Cedide, 1983.
• İbn Kayyım el-Cevziyye. İ’lâmu’l-muvakkiîn. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1973.
• İzzüddin b. Abdisselam. el-Kavâidü’l-kübrâ. Dımeşk: Daru’l-Kalem, 2000.
• Hudarî, Muhammed. Târihu’t-teşrîi’l-İslamî. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1985.
• Karaman, Hayreddin. “Soruşturma”, İslamiyât 1/4 (1998).
• Kılıç, Recep. Ahlakın Dini Temeli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1996.
• Muhammed b. İbrahim. Tertîbu furûki’l-Karâfî. Beyrut: Daru ve Mektebetü’l-Maarif, 2003.
• Mukatil b. Süleyman. Kitabu tefsiri’l-hamsu mi’e âyeten mie’l-Kur’ân. Thk. Isaıah Goldfeld, London: Cambridge, 1980.
• Özlem, Doğan. “Ahlak Hukuku Önceler”, Kavramlar ve Tarihleri. 1 (2002).
• Râgıb el-Isfehânî. el-Müfredât. Beyrut: Daru’l-Kalem, 2010.
• Reşid Rıza. Tefsiru’l-menar. Beyrut: el-Mektebü’l-İslamî, 1998.
• Serahsî, Ebû Bekir Muhammed. Usûlü’s-Serahsî. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1973.
• Seyyid Bey, Medhal, İstanbul: Matbaa-i Amire, 1333.
• Şâtıbî, Ebû İshak. el-Muvâfakât. Kahire: Mektebetü’l-Meşarik, ts.
• Şeltut, Mahmud. el-İslâmu Akideten ve Şeriaten. Kahire: Daru’ş-Şurûk, 2001.
• Tehânevî, Muhammed Ali. Keşşâfu ıstılâhâti’l-fünûn. thk. Ali Dehruc vd. Beyrut: Mektebetü Lübnan, 1996.
• Türcan, Talip. İslam Hukuk Biliminde Hukuk Normu. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2003.
• Yaman, Ahmet. “Fıkıh-Ahlak İlişkisi”, Usul İslam Araştırmaları. 9 (Ocak-Haziran 2008).