Ş .Teoman Duralı ve Ali Şeriati' nin Medeniyet Düşüncesinde İnsan

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 645 - 668, 25.12.2021

Zeynep Yıldırım

Öz

Bu çalışmada Türkiye’nin önemli düşünürlerinden Ş. Teoman Duralı ile İranlı düşünür Ali Şeriati’nin “medeniyet” düşüncesi çerçevesinde “insan sorunu” açıklanmaya çalışılmıştır. Önce medeniyetin ve medeniyeti meydana getiren kültürün unsurları hakkında Duralı’nın ve Şeriati'nin görüşleri açıklanmış sonra medeniyet kurucu olarak insanın nasıl bir varlık olduğu üzerinde durulmuştur. İnsandan ve medeniyetten ayrı düşünülemeyecek olan benlik, kişilik, kimlik, eğitim-öğretim, tarih, dil, din, sanat gibi unsurlar, Duralı’nın ve Şeriati’nin bakış açısıyla insan-medeniyet ilişkisi çerçevesinde açıklanmıştır. İçinde bulunduğumuz medeniyeti tanımlamada Şeriati’nin tabiriyle “Batı medeniyeti”, Duralı’nın tabiriyle “Çağdaş İngiliz-Yahudi medeniyeti”nin insan kavramına etkilerine değinilmiştir. Çağdaş medeniyetin elde ettiği ilerlemeye bağlı olarak başta insan olmak üzere kültürleri maneviyattan soyutlayıp, madde temeline oturtulup değersiz bir konuma indirgenmesine ve sömürülmesine değinilmiştir. Çağdaş medeniyetin insanları ‘tek tip’ haline getirerek insani farklılıkları yitirmesine neden olması açıklanmıştır. Bu çalışmada açıklanması zor bir varlık olan insanın hangi özelliklere sahip olduğuna ve özellikle çağdaş medeniyette nasıl bir değişime uğradığına değinilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ş. Teoman Duralı, Ali Şeriati, Medeniyet, İnsan, Çağdaş Medeniyet

Human in the Thought of Civilization of Ş. Teoman Duralı and Ali Shariati

Öz

In this study, the human problem has been explained within the “civilization” thought of Ş. Teoman Durali, one of the important thinkers of our Turkey’s, and Ali Shariati, on İranian thinker. First of all, Durali’s and Shariati’s opinions on what civilization and the culture that creates civilization are explained and then what kind of a being human is a founder of civilization is mentioned. Elements such as self, personality, identity, education, history, language, religion and art which cannot be considered apart from humans and civilization, were explained in the relationship between the human-civilization with the perspective of Durali and Shariati. In describing the civilization we live in, the effects of “Western civilization” in Shariati’s words and “Contemporary British-Jewish civilization” in Durali’s words were mentioned. Thanks to the progress achieved by contemporary civilization, it has been mentioned that cultures , especially human beings, are abstracted from spirituality and reduced to a worthless position and exploited by talking them on the basis of matter. It has been explained that contemporary civilization has made people “monotype” and caused them to lose their differences. The fact that British-Jewish civilization considers itself a single civilization and adopts this view to other societies has led these societies to lose their identity. The decrease of religious sensitivity in modern civilization and its replacement with materialistic ideologies has led people to a life of "me" with spiritual problems. In short, this study has tried to touch on what characteristics the human being -a creature that is difficult to explain- has, and how the human being has undergone a change, especially in contemporary civilization. The human phenomenon in civilization, which was tried to be explained from the perspective of Durali and Shariati, was tried to be explained based on literature research by using the books and articles of thinkers.

Anahtar Kelimeler

Ş. Teoman Durali, Ali Shariati, Human, Civilization, Contemporary Civilization

Kaynakça

• Altınoluk, “Prof. Dr. Teoman Duralı ile “Medeniyet Tartışması” Üzerine…”Cihanşümul Zulüm Var”, Altınoluk Dergisi. 191 (2002), 9.
• Carrel, Alexis. İnsan Denen Meçhul. çev. Fatıma Zehra Bayrak. Ankara: Hayat Yayınları, 2018.
• Duralı, Ş. Teoman. Felsefe-Bilimin Odağında Metafizik. İstanbul: Şule Yayınları, 2020.
• Duralı, Ş. Teoman. Çağdaş İngiliz-Yahudi Küresel Medeniyeti. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2019.
• Duralı, Ş. Teoman. Sorun Nedir?. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2017.
• Duralı, Ş. Teoman. Felsefe-Bilim Nedir?. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2006
• Duralı, Ş. Teoman. Aklın Anatomisi Salt Aklın Eleştirisinin Teşrihi. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2013.
• Duralı, Ş. Teoman. Teoman Duralı İle Üç Konu/şma. İstanbul: İstanbul Yayınları, 2002.
• Duralı, Ş. Teoman. Öyle Geçer Ki Zaman. İstanbul: Turkuvaz Yayınları, 2020.
• Duralı, Ş. Teoman. Hayatın Anatomisi Canlılar Bilimi Felsefesi Evrim ve Ötesi. İstanbul: Dergâh Yayınları 2020.
• Duralı, Ş. Teoman. “Tarihin Dayanılmaz Ağırlığı”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 11 (1999), 117-126.
• Duralı, Ş. Teoman. “Türkçenin Felsefe-Bilim Sözlüğü”. Kutadgubilig . 18 (Ekim 2010), 501-529.
• Duralı, Ş. Teoman. “Was İst Zivilisation? Sinnbestimmung und Entwıcklungsgeschicthe Der Zivilisation”. Sosyoloji Dergisi. 3/19 (Şubat 2009), 1-41.
• Duralı, Ş. Teoman. “Şaban Teoman Duralı Hocayla” (Görüşmeci: Ebubekir Sifil, Talha Hakan Alp, Mehmet Fatih Kaya), Rıhle Dergisi 10 (2010), 98-117.
• Uslu, İsmail. “Medeniyetler İttifakı Emperyalizmin Yeni Adıdır”. Gerçek Hayat Dergisi. 594 (30 Ocak-5 Şubat 2012), 20-22.
• Şeriati, Ali. Sanat. çev. Ejder Okumuş - Sait Okumuş - Şamil Öçal. Ankara: Fecr Yayınları, 2018.
• Şeriati, Ali. Kendisi Olmayan İnsan. çev. Ejder Okumuş. Ankara: Fecr Yayınları, 2020.
• Şeriati, Ali. İnsan. çev. Şamil Öçal. Ankara: Fecr Yayınları, 2020.
• Şeriati, Ali. Medeniyet Tarihi I. çev. Ejder Okumuş. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
• Şeriati, Ali. Medeniyet Tarihi II. çev. Ejder Okumuş. Ankara: Fecr Yayınları, 2018.
• Şeriati, Ali. Yeni Çağ’ ın Özellikleri. çev. Hicabi Kırlangıç - Murat Demirkol - Mahmut Caduk - Esra Özlük. Ankara: Fecr Yayınları, 2020.
• Şeriati, Ali. Kültür ve İdeoloji. çev. Ali Erçetin. İstanbul: Birleşik Yayıncılık, 1999.
• Şeriati, Ali. İnsanın Dört Zindanı. çev. Ejder Okumuş. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.