Eski Mısır Dini Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 332 - 353, 29.12.2024

Nihat Durak , Cafer Pala

Öz

Herhangi bir alanda daha önce yapılan akademik ve bilimsel literatürün nicel olarak inceleyen ve değerlendiren bibliyometrik analiz metodu, son yıllarda çeşitli bilim dallarında oldukça sık kullanılmaya başlamıştır. Özellikle teknolojik gelişmelerin hızlı artışı, bilgiye ulaşmayı kolaylaştırırken; aynı zamanda bir bilgi yoğunluğunda kaybolmaya da neden olmaktadır. Bibliyometrik analiz ise araştırmacının istediği kaynaklara daha rahat ulaşmasına imkân sağlamaktadır. Bu çalışma, Eski Mısır Dini hakkında Türk akademyasında yapılan çalışmaları bibliyometrik analiz çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu hedef doğrultusunda YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan doktora ve yüksek lisans tezleri incelenmiştir. Ayrıca TÜBİTAK Ulakbim çatısı altında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yayımlanan akademik hakemli dergilerin yer aldığı DergiPark ta incelenen bir diğer veri tabanıdır. Bu çalışmanın amacı, Eski Mısır Dini üzerine yapılan bilimsel araştırmaları sistematik bir şekilde inceleyerek bu alandaki eğilimleri, temel konuları ve akademik katkıları belirlemektir. Literatür inceleme aracı olarak kullanılan bibliyometrik analiz, alanda yapılan çalışmaları çeşitli yönlerle değerlendirmeye imkân sağlamaktadır. Bu çerçevede, Eski Mısır Dini konulu makale ve tezlerin sayısı, yazarları, yayınlandıkları dergiler, yayınlandıkları tarihler, yıllara göre çalışmaların sayısı, atıf sayıları, atıflarda kullanılan diller, hangi bilim dalı başlığı altında çalışmaların yapıldığı, çalışmalarda genellikle kullanılan anahtar kelimeler ve diğer önemli metrikleri incelenmiştir. Ayrıca Eski Mısır Dini hakkında yapılan tezlerin ve yayımlanan makalelerin konuya olan katkıları, meseleyi hangi yönüyle ele aldıkları elde edilen verilerle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Eski Mısır, Eski Mısır Dini, Bibliyometri, Bibliyometrik Analiz

Bibliometric Analysis of Ancient Egyptian Religious Studies

Öz

Bibliometric analysis method, which quantitatively examines and evaluates previously conducted academic and scientific literature in any field, has begun to be used quite frequently in various branches of science in recent years. In particular, the rapid increase in technological developments makes it easier to access information; at the same time, it causes a loss in information density. Bibliometric analysis, on the other hand, allows the researcher to access the desired sources more easily. This study aims to evaluate the studies conducted in Turkish academia on Ancient Egyptian Religion within the framework of bibliometric analysis. In line with this goal, doctoral and master's theses in the National Thesis Center of the Council of Higher Education were examined. In addition, DergiPark, which operates under the roof of TUBITAK Ulakbim and includes academic refereed journals published in Turkey, is another database examined. The aim of this study is to systematically examine scientific research conducted on Ancient Egyptian religion and to determine trends, key issues and academic contributions in this field. Bibliometric analysis, which is used as a literature review tool, allows the evaluation of studies conducted in the field from various aspects. In this context, the number of articles and theses on Ancient Egyptian Religion, their authors, the journals they were published in, the dates they were published, the number of studies by year, the number of citations, the languages used in the citations, the scientific title under which the studies were conducted, the keywords generally used in the studies and other important metrics were examined. In addition, the contributions of theses and published articles on Ancient Egyptian Religion were evaluated based on the data obtained, considering the aspects of the topic they addressed.

Anahtar Kelimeler

History of Religion, Ancient Egypt, Ancient Egyptian Religion, Bibliometrics, Bibliometric Analysis

Kaynakça

• Aslancı, Seher. “Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğrenme: Bibliyometrik Bir Analiz”, Scientific Educational Studies, 6/1 (Haziran 2022), 1-25.
• Aytepe, Nesim. “Antik Dönem İskenderiye Okulunun Fikri Bileşenleri: Antik Mısır Dini ve Hermetizm”, İlahiyat Akademi, 19 (Haziran 2024), 149-164.
• Cebeci, Enes. “Antik Mısırda IV. Amenhotep (Akhenaton) Döneminde Sosyokültürel Dini Yapı”, Ordu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1/1 (Eylül / 2023),137-149.
• Ellegaard, Ole. “The Application of Bibliometric Analysis: Disciplinary and User Aspects”, Scientometrics 116/1 (2018),181-202.
• Ellegaard, Ole-A. Wallin, Johan. “The Bibliometric Analysis of Scholarly Production: How Great is The Impact?”, Scientometrics 105 (Mart 2015), 1809-1831.
• Gökkurt, Özlem. “Bilginin Dört Metrisi Bibliyometri (Biblometrics), Enformetri (Informetrics), Bilimetri (Scientometrics) ve Librametri (Librametrics)”, Prof. Dr. Berin U. Yurdadoğ’a Armağan, haz. Fahrettin Özdemirci-Yusuf Katan (Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 1994), 54-59.
• Kart, Erkan. Anadolu’da İsis Sarapis Kültü ve Bunun Kaunos’ta İzleri, Muğla: Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Keçeli Erciyas, Sevgi. “Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisinin Bibliyometrik Analizi”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 13/25 (2022), 497-523.
• Korkmaz, Ebru- Tektaş, Necla. “Türkiye’de Ekonometri Alanında Yapılmış Tezlerin Bibliyometrik Analizi (2016-2019)”, II. International Conference on Empirical Economics and Social Sciences (ICEESS’ 19) (June 20-21-22, 2019) / Bandırma-Türkiye, 581-589.
• Özkan, Süleyman. “Ülkemizde Bulunan Eski Mısır Eserlerine Göre Anadolu-Mısır İlişkileri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, 22/1 (Haziran 2007), 77-116.
• Üstün, Mustafa Tayfun “Uluslararası Göç ile İlgili Yök ve Ethos Tez Veri Merkezlerinde Yer Alan Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi”, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24/1 (Mart 2023), 471-496.
• Yılmaz, Murat. Kütüphane ve Bilgilimi Açısından Bibliyometrinin Önemi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1999.