Üniversite Öğrencilerinin Şehir Algı ve Tutumlarının İncelenmesi: Afyonkarahisar İli Örneği

Yıl 2023, , 1 - 19, 15.06.2023

Mehmet Karakaş , Sinan Saraçlı , Ahmet Ayhan Koyuncu

https://doi.org/10.52637/kiid.1227854

Öz

Türkiye’de son 20 yılda Yüksek Öğretimde bir atılım gerçekleştirilmiş ve her ilde en az bir üniversite kurulmuştur. Üniversite sayısının artmasıyla birlikte öğrencilerin üniversite tercihleri daha önemli hale gelmiş ve bu konuda üniversitelerde bir rekabet ortaya çıkmıştır. Özellikle Anadolu şehirlerinin 1990’lı yıllardan bu yana “öğrencileşmesi” ve şehirlerin üniversite şehirlerine dönüşmesi söz konusu olmaya başlamıştır. Bu konuda yapılmış pek çok çalışma bu olguyu işaret etmektedir. Bu süreçte ise öğrencilerin üniversite tercihlerinde şehir, önemli bir tercih faktörü olarak belirmiştir. Genel olarak bakıldığında üniversiteler ve şehirler önemli bir etkileşim ağıdır. Ana amaçları olan araştırma, eğitim ve öğretim dışında şehrin kültürel sermayesine, entelektüel gelişimine, ekonomik gelişimine, teknolojik gelişimine ve daha başka pek çok alana katkı yapmak gibi bir işleve de sahiplerdir. Buna karşılık üniversiteler şehrin dinamiklerini oluşturan yapıdan da etkilenirler. Bu bağlamda öğrencilerin öğrenim görecekleri üniversiteyi seçerken üniversitenin bulunduğu şehrin ve o şehre dair algının seçimlerde çok önemli bir fonksiyona sahip olduğu pek çok araştırma ile ortaya konmuş açık ve bilinen bir gerçektir. Dolayısıyla öğrencinin şehir algısı, onun üniversite seçimini ve algısını da etkilemektedir. Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin şehir algılarına yönelik bu çalışmanın amacı, öğrencilerin şehir algılarını ölçerek mevcut durumu ortaya koymak, Afyonkarahisar iline yönelik algılarında etkili olan unsurların önem derecelerini belirleyerek algıları üzerinde olumlu etkiye sahip olabilecek durumlar konusunda gerekli adımları atabilmek için tavsiye ve öneriler sunmaktır. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma öğrencilerin şehir algısı hakkında genel bir değerlendirme yapmayı hedeflediğinden, yöntem olarak böyle bir değerlendirmeyi yapmayı mümkün kılan nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çünkü nicel araştırma genellemelere varmak ve hipotezleri sınamak için en uygun yöntem olarak kabul edilmektedir. Hazırlanan sorular öğrencilere internet üzerinden ulaştırılmıştır. Araştırma kapsamında, konu üzerine ülkemizin ve dünyanın farklı şehirlerinde yapılmış çalışmalarda kullanılan şehir algısına yönelik ölçekler incelenerek, Afyonkarahisar iline mahsus sosyokültürel, fiziki ve coğrafi özellikler de dikkate alınarak bir anket formu hazırlanmıştır. Hazırlanan bu anket formu, öğrencilerin demografik özelliklerinin dışında Afyonkarahisar şehrine karşı algılarının da ölçüldüğü 5'li Likert ölçeği biçiminde (1 "Hiç katılmıyorum", ... 5 "Tamamen katılıyorum") bir ölçek de içermektedir. Çalışmanın evreni daha önceki yıllarda Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim görmüş, şu an öğrenim görmekte olan ve gelecek yıllarda öğrenim görecek olan öğrencilerin tamamı iken; örneklemi, 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılı Bahar döneminde öğrenim görmekte olan öğrencilerden gönüllülük esasına dayalı olarak ankete katılanların tamamıdır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerin yanında öğrencilerin şehir algıları üzerinde etkili olan etmenlerin belirlenmesinde ağaç grafiği şeklinde görsel bir sonuç veren CHAID (Chi-Squared Automatic Interation Detection) analizinden yararlanılmıştır. Toplamda 16209 öğrenci ile elektronik anket aracılığıyla veri toplanmış ve veriler SPSS programı üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmada öncelikle konuya ilişkin teorik bilgiler verilmiş, daha sonra bulgulara geçilmiş ve sonuç kısmında elde edilen veriler yorumlanmıştır. Araştırma neticesinde Afyonkarahisar şehrinin daha çok kaymak, sucuk, lokum vb. gibi gastronomik özellikler çerçevesinde algılandığı ve tanındığı, ekonomi, alt yapı ve güvenlik konularında da olumsuz bir imaja sahip olduğu tespit edilmiş, bu çalışmada daha önceki yıllarda öğrencinin şehir algısını da ölçen bir çalışmaya imza atan Özdemir ve Karaca’nın çalışmaları ile benzerlik gösteren sonuçlara ulaşmıştır. Literatürde bulunan diğer çalışmalar ile birlikte değerlendirildiğinde bu durum aslında Afyonkarahisar gibi orta ölçekli şehirlerin genelinde görülen bir sonuç olarak göze çarpmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencisi, Şehir Algısı, Afyonkarahisar, Şehrin Öğrencileşmesi, Şehir İmgesi

Destekleyen Kurum

Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler (BAP) Birimi

Proje Numarası

20.TEMATİK.04

Teşekkür

Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler (BAP) Birimi'ne teşekkür ederiz

Examination of City Perceptions and attitudes of University Students: The Case Of Afyonkarahisar

Öz

During the last twenty years, Turkey has considerably proceeded in higher education and established at least one university in each province. By the increase in the number of universities, university preferences of students have started to gain importance and triggered competition among the universities. Particularly since the 1990s, it has been come up the studentization of Anatolian cities and the transformation of cities into university cities. Many studies on this issue point to this phenomenon. In this process, the city has emerged as an important factor in students' university preferences. In general regard, universities and cities are important interaction network. They also have a function such as contributing to the city's cultural capital, intellectual development, economic development, technological development and many other areas as well as their main purpose of research, education and training. On the other hand, universities are also affected by the structure that creates the dynamics of the city. In this context, it is well-known and revealed that the city where the university is located and the perception of that city have significant functions in preferences of students. Therefore, the student's perception of the city also affects their university choice and perception. The main purpose of this study focusing on the perceptions of Afyonkarahisar of Afyon Kocatepe University students is to reveal the current conditions by measuring the perception while determining the importance of the effective factors in their perceptions of Afyonkarahisar and offering advice and suggestions in order to take the necessary steps to make their perceptions more positive. The study has been carried out by using the questionnaire technique of quantitative research methods. The quantitative research methods have been preferred because the research intents to make a general assessment of the students' perception of the city. It is thought that quantitative research is accepted as the most appropriate method to reach generalizations and test hypotheses. The prepared questions have been sent to the students over the internet. In the scope of the research a questionnaire form has been prepared by examining the scales for city perception used in studies conducted in different cities of our country and the world, and taking into account the socio-cultural, physical and geographical characteristics of Afyonkarahisar. The prepared questionnaire also includes a 5-point Likert scale (1 "I strongly disagree", ... 5 "I totally agree"), which measures students' perceptions of Afyonkarahisar as well as their demographic characteristics. While the universe of the work is all students who have studied at Afyon Kocatepe University in the previous years, who are currently studying and who will study in the coming years; the sample of the work is all of the students who participated in the survey on a voluntary basis among the students studying in the spring semester of the 2019-2020 academic year. In the analysis of the data, CHAID (Chi-Squared Automatic Interation Detection) analysis that gives a visual result in the form of a tree graph has been used to determine the factors that affect the students' perception of the city as well as descriptive statistics. The obtained data has been collected through an electronic questionnaire with the participation of totally 16209 students and analyzed through the SPSS program. In the study, first of all, is introduced theoretical background on the subject and then the findings examined and at last the data obtained has been interpreted in the conclusion part. At the end of the research, it has been concluded that Afyonkarahisar city has broadly been perceived some gastronomic features such as cream, sujuk, Turkish delight but it has a negative image in economy, infrastructure, security. Also, these consequences are shared by the research of Özdemir and Karaca in the previous years. When considered other studies in the literature, this finding actually stands out as a common consequence in medium-sized cities like Afyonkarahisar.

Anahtar Kelimeler

University Students, Perception of City, Afyonkarahisar, Studentization of City, Image of City

Proje Numarası

20.TEMATİK.04

Kaynakça

• Aktan, Ercan - Çakmak, Veysel. “Üniversite Öğrencilerinin Bakış Açısıyla Yaşanabilir Bir Kent Olarak Aksaray: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Simetrik İletişim Araştırmaları Dergisi 1/4 (2020), 195-212.
• Aktay, Yasin. “Üniversiteden Multiversiteye Taşra-Merkez”. Toplum ve Bilim Dergisi 97 (Güz, 2003), İstanbul: İletişim, 93-122.
• Aliağaoğlu, Alpaslan - Uzun, Alper. “Üniversite Öğrencilerinin Şehir İmajlarına Yönelik Bir Araştırma: Balıkesir Üniversitesi Örneği”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1/19 (2017), 39-58.
• Bakan, İsmail - Kefe, İlker. “Kurumsal Açıdan Algı Ve Algı Yönetimi”. KSÜ İİBF Dergisi 2/1 (2012), 19-34.
• Cinel, Mehmet Ozan - Karadeniz, Cemile. “Üniversite Öğrencilerinin Giresun Şehir Algısı”. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 13/24 (2021), 454-478.
• Cop, Ruziye - Akpınar, İlknur. “Öğrencilerin Şehirlerin Markalaşmasına Yönelik Algıları”. Marmara Üniversitesi İ.B.B. Dergisi 36/1 (2014), 69-88.
• Demirbaş, Çağrı vd.. “Üniversite Öğrencilerinin Kırşehir Şehir Algısı”. Current Debates in Public Finance, Public Administration & Enviromental Studies 13 (2017), 539-560.
• Demirel, Mustafa. “Burdur Kent İmajı: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10/6, (2014). 230-241.
• Duğan, Özlem - Akıncı, Semra. “Marka İmajı Açısından Uşak Şehir Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Saha Araştırması”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10/3, (2017), 385-408.
• Dursun, İbrahim vd.. “Üniversite Öğrencilerinin Şehir Ve Güvenlik Algısı: Ankara Örneği”. Güvenlik Çalışmaları Dergisi 18/2 (2016), 37-57.
• Fırat, Aytekin - Kömürcüoğlu, Fatma. “Muğla Şehir Markası Ve İmaj Algısı; Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması”. Yönetim Bilimleri Dergisi 26/13 (2015), 285-304.
• Gönenç Güler, Emine vd.. “Üniversite Öğrencilerinin Kent Marka İmajına Yönelik Algı Ve Tutumları: Edirne İlinde Bir Uygulama”. Social Sciences Research Journal 6/4 (2017), 223-243.
• Güleç, Solak - S. Sevinç. “Mekan-Kimlik Etkileşimi: Kavramsal ve Kuramsal Bir Yaklaşım”. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/1 (2017), 13-37.
• Karadağ, Arife - Turut, Hatice. “Üniversite Öğrencilerinin Kentsel Çevre Algısı Üzerine Bir Araştırma: İzmir Örneği”. Coğrafi Bilimler Dergisi 11/1 (2013), 31-51.
• Karakaş, Mehmet. “Yeni Üniversitelerden Beklentilere İlişkin Sosyolojik Bir Değerlendirme: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği”. Akademik Araştırmalar Dergisi 19 (2004), 249-274.
• Karakaş, Mehmet. “Kent, Mekân ve Toplum: Mekân Sosyolojisine Giriş”. Kent, Mekân ve Toplum. ed. Mehmet Karakaş. 15-40. Ankara: Tezkire Yayınları, 2019.
• Koyuncu, Ahmet Ayhan. “Türkiye’nin Uluslararası Öğrenci Politikası”. Uluslararası Öğrencilik: Entegrasyon, İstihdam Ve Politika. ed. Osman Akgül. 9-22. İstanbul: İlke Yayınları, 2019.
• Lynch, Kevin. (2013). Kent İmgesi. çev. İrem Başaran. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2013.
• NAFSA, (2014). The Economic Benefit of International Students $26.8 Billion Contributed; 340.000 U.S. Jobs Supported, http://www.nafsa.org/_/file/_/eis2014/usa.pdf Erişim Tarihi: 01.08.2016.
• Onsekiz, Dilşen. “Usak Urban Perception Of The Students At Usak University”. Social Science Development Journal Volume: 3/13 (2018), 555-568.
• Özdemir, Şuayip - Karaca, Yusuf. “Kent Markası Ve Marka İmajının Ölçümü: Afyonkarahisar Kenti İmajı Üzerine Bir Araştırma”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 1/2 (2009), 113-134.
• Özdemir, Şuayip - Karaca, Yusuf. “Üniversite Öğrencilerinin Kent İmajı Üzerine Etkisi: Afyonkarahisar’da Bir Araştırma”. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik 45/1 (2010), 25-39.
• Raban, Jonathan. Soft City. London: Picador Classic, 1974.
• Sağdıç, Mustafa. “Üniversite Öğrencilerinin İstanbul’a İlişkin Algılarının Şehir İmajı Açısından Analizi”. Turkish Studies 9/2 (2014), 1267-1283.
• Siyavuş, Ahmet Emrah. “Üniversite Öğrencilerinin Şehir İmajlarına Yönelik Bir Araştırma: Tekirdağ Şehir İmajı”. International Journal of Geography and Geography Education 42 (2020), 400-412.
• Tekin, Mahmut - Cici, Emine. “Şehirlerin Markalaşma Sürecinin Yansımaları: Konya İli Üniversitelerindeki Öğrencilerin Algılarındaki Konya Markası”. 11. Üretim Araştırmaları Sempozyumu, (2011).
• Türkan, Okan. “Çankırı Şehrinde Üniversite Öğrencilerinin Kentsel Çevre Algısı”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 53/10 (2017), 409-425.
• Yavuzçehre, Pınar. “Üniversitelerin Kentlerine Etkileri: Denizli Pamukkale Üniversitesi Örneği”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 1/21 (2016), 235-250.
• Yılmaz, Cevdet. “Anadolu Kentlerinin Öğrencileşmesi: Başka Bir Kentleşme Deneyimi”. Sosyoloji Dergisi 25 (2011), 1-17.