"Pınar Altuğ Olayı" Bağlamında Çapraz Tekelleşme Olgusunun Habere Etkisi

Yıl 2006, Sayı: 8, 140 - 153, 28.10.2006

M. Bilal Arık

Öz

Bu çalışmada çapraz tekelleşme olgusunun medya sektörüne yansımaları "Pınar
Altuğ Olayı" üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Artan maliyetler ve zorlaşan
ekonomik koşullar ve dolayısıyla meydana gelen holdingleşme süreci Türk basınında haberin seleksiyon sürecini doğrudan etkiler hale gelmiştir. Ekonomi politiğin ve
çapraz tekelleşme olgusunun kurallarına bağımlı olan medya açısından ekonomik
çıkarlar, "Pınar Altuğ 0/ayı"nda görüldüğü gibi daima insan haklarının ve habercilik değerlerinin önünde gelmektedir. fJu çalışmada, dikey tekelleşmenin medyaya
etkilerini tartışmak amacıyla söylem analizi metodu tercih edilmiştir. Yapılan analizin sonunda açıkça görülmektedir ki, aynı organizasyonun sahipliğini yaptığı
gazete ve televizyon kuruluşlarının birbirlerinin ekonomik çıkarları doğrultusunda
habercilik yapmakta ve olaya özne olanların kişilik hakları ve bireyselliklerine saygıyı
hiçe sayarak neredeyse tüm habercilik değerlerini kendi şirketlerinin ekonomipolitiği doğrultusunda biçimlendirmektedir/er..

Anahtar Kelimeler

Çapraz tekelleşme, ekonomi-politik, habercilik

The Effect of Cross Monopoly to the News in Context of Pınar Altuğ Case

Öz

The aim of this artide is to explain the important role of cross monopoly in
media sector. High rates of inflation and the cost of financing technology
increases the amount of capital required. Seemingly, the private sector and the
capitalistic system have a tendency that the margin of profit is at the maximum
degree. And depending on the rule of economy-politics and cross monopoly
(union ownership), profit comes before humanly values and personal rights as it
has been seen "the event of Pınar Altuğ." A discourse analysis has been preferred
far the discussion of the effect of vertical monopoly in Turkish media sector. After
the analysis , it has been seen that the goal of profit maximization from broadcasting has affected the values of news and journalism ethics in Turkish media

Anahtar Kelimeler

Cross monopoly, economy-politics, news making

Kaynakça

• Alver, Füsun (2003). Basında Yabancı Tasarımı ve Yabancı Düşmanlığı. İstanbul: Der Yayınları Burton, Greame ( 1995). Görünenden Fazlası. Çev., Netin Dinç. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Ergül, Hakan (2000). Televizyonda Haberin Magazinleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gürkan, Nilgün (1997). "Türkiye'de Siyasal Tıkanma ve Medya". Birikim Dergisi. Aralık 1997.
• Hallin, Daniel C. (2000)."Commercialism and Professionalism in the American News Media" Mass Media And Society. James Curan and Misheal Gurevitch, London: Arnold Pub.
• İnal, Ayşe (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
• İrvan, Süleyman (2000). "Metin Çözümlemelerinde Yöntem Sorunu". Medya ve Kültür. (3-5 Mayıs 2000, 1. Ulusal İletişim Sempozyumu Bildirileri) Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Dergisi.
• İrvan, Süleyman (2001 ). "Gündem Belirleme Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirilmesi". Gazi İletişim Dergisi. Bahar 2001, Sayı:9
• Kaya, Raşit (2001 ). "Kamusal Çıkar". Karizma Dergisi. Ocak, Şubat, Mart 2001, s.56
• Klaidman, Stehen (1987). The Virtuous Journalist. New York - Oxford: Oxford University Press.
• Murdock, Graham ve Golding Peter (1997). "Kültür, İletişim ve Ekonomi Politik", Medya Kültür Siyaset. Ed., Süleyman İrvan. Ankara: Ark Yayınları
• Rigel, Nurdoğan (2000). İleti Tasarımında Haber. İstanbul: Der Yayınevi.
• Severin, Werner J. ve James W Tankard (1994). İletişim Kuramları. Çev., Ali Atıf Bir ve Serdar Sever, Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi Yayınları.
• Shoemer, Pamela ve Stephen D. Reese ( 1997). "İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi", Medya Kültür Siyaset. Der., Süleyman İrvan, Ankara: Ark Yayınları.
• Sözen, Edibe ( 1999). Söylem. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Stubbs, Michael (1995). Discourse Analysis. Oxford: Blackwell Pub. Topçuoğlu, Nur (1995). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Ankara: Vadi Yayınları.
• Van Dijk, Teun A. (1988). News Analysis. New Jersey: Lawrance Erlbaum Associatess Publishing.
• "Türkiye Gazetecileri Hak ve Bildirgesi" http://www.tgcorg.tr/bildirge.htm, 1 Nisan 2004.
• "Eşimi Hiç Aldatmadım": Star Gazetesi, 25.06.2003
• "Birol Güven: Kale Gibiyiz Yıkılmayız": Star Gazetesi, 28.06.2003
• "Hayatı Bir Anda Altüst Oldu": Star Gazetesi, 26.06.2003
• "Asıl Çocuklar Şimdi Duymasın!" : Pınar Boşanıyor: Sabah Gazetesi, 24.06.2003
• "Kolejli Kız Türkiye'nin Starı Oldu": Sabah Gazetesi, 24.06.2003
• "Umut Askerden Dönünce Arkadaşı İzzet'le Oturacak": Sabah Gazetesi, 24.06.2003
• "Çocuklar Duymasın'ın Senaristi Birol Güven Gelecek İçin Endişeli: Diziye Zarar Verecek": Sabah Gazetesi, 25.06.2003
• "Sırlar Prisması": Sabah Gazetesi, 26.06.2003