Beat Kuşağı Ekseninde Gelişen Müzik: Türkiye’de Beat Kuşağı

Yıl 2025, Sayı: 26, 99 - 125, 27.09.2025

Emre Afacan

Öz

Bu çalışmanın amacı Beat Kuşağı’nın müzik ile etkileşimini çeşitli eserler eşliğinde ortaya çıkarmak ve kuşağın Türkiye’deki yansımalarını müzik üretimleri ekseninde incelemektir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde ana hatlarıyla Beat Kuşağı’nın ortaya çıkışı, felsefesi, temel eserleri, hippiler ve Beat’ler arasındaki farklar ve kuşağın sinemaya yansımaları özetlenmektedir. İkinci kısımda Beat Kuşağı'nın caz müzik ile etkileşimi, kuşak ekseninde gelişen bir tür olarak rock and roll ve dönemin çeşitli müzik eserleri ekseninde incelenecektir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise Beat Kuşağı'nın Türkiye'deki yansımaları çeşitli başlıklar altında ele alınacaktır. Bu eksende 6.45 Yayınevi, Uluma kısa filmi, Bahama Okumaları, Kaybedenler Kulübü filmi ve müzikleri, Türkçe rock müziği ve Türkiye'de bir gençlik altkültürü olarak Neo Beat akımı incelenecektir.
Toplumsal değişimler yaşandıkları dönemlerinin sanat türlerini derinden etkilemektedir. 1950’li yıllarda Amerikan konformist, orta sınıf toplumsal yapısına karşı, caz müziğin bebop türünden etkilenerek ortaya çıkan ve bir edebiyat akımı olarak Beat Kuşağı, döneminin ve sonrasının müzik kültürlerini etkilemiştir. Müzik ve edebiyatı birleştirme çabası güden kuşak, 1960’lı yıllarda ortaya çıkacak olan rock and roll’un özgür dilinin temelini oluşturmaktadır. Birçok rock sanatçısı ve grubu Beat’lerden oldukça etkilenmiştir. Kuşak; The Beatles, The Doors, Bob Dylan, Patti Smith, Tom Waits ve Jimi Hendrix gibi birçok müzisyenin ve müzik grubunun kurulma süreçlerini derinden etkilemiştir.
Beat Kuşağı Türkiye’de ilk olarak kuşak eserlerinin Türkçe’ye çevrilmesiyle tanınmaya başlamıştır. Çeşitli etkinlikler, partiler, filmler, radyo programları ve gençlik altkültür grupları arasında kendisini göstermiştir. Beat Kuşağı, Türkiye’de de özüne uygun olarak müzikle etkileşim halinde kendisini var etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Caz Müzik , Altkültür , Beat Kuşağı , Neo Beat , Rock and Roll

Kaynakça

• Adastraa. (2024, 20 Haziran). OpRefugee (Neo-Beat’in underground formlara dönüşü). https://www.adastraa.net/oprefugee-part-2-neo-beat-invasion/
• Adorno, T. W. (1999). Popüler müzik üzerine (E. Çelik, Çev.). Toplumbilim, 9, 69–77.
• Aydın, E. ve Rıza, S. A. M. (2018). Adorno’nun caz müziği kuramına güncel bir bakış: New York Jazz Masters Workshop uygulaması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 161–172. https://doi.org/10.18037/ausbd.552439
• BBC News Türkçe. (2024, 13 Ağustos). Woodstock: 50 yıldır unutulmayan festival https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-49321580
• BBC News Türkçe. (2024, 8 Kasım). Hippiler İstanbul’da [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=MsreMbABK0w
• Bob Dylan. (t.y.). On the road. https://www.bobdylan.com/books/road/
• Burroughs, W. S. (1998). Çıplak şölen (Ü. Birlik, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları.
• Burroughs, W. S. ve Ginsberg, A. (2014). Yage mektupları (G. Gülbey, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları.
• Bursa, C. A. (2014). Edebiyatta sansür, Beat kuşağı ve hukuk. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi https://www.umut.org.tr/userfiles/files/Document/document_c1063a5991364403a045ba6e173d2eb2.pdf Chang, R. (2011). Kendini gerçekleştiren