Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 1 - 10, 10.05.2021

Ferhat Şirin Sökmen

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.869546
Cited By: 2

Öz

Amaç: İçsel büyüme teorilerinde, beşeri sermaye ekonomik büyümeyi etkileyen unsurlar arasında yer almaktadır. Beşeri sermaye faktörlerinden biri olan sağlık düzeyindeki artışlar bir yandan, işgücü verimliliğini arttırırken, diğer yandan yaşam süresini arttırarak fiziksel yatırımlardaki artış yoluyla ekonomik büyüme üzerinde pozitif etki yaratmaktadır. Bu çalışmada sağlık harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi BRICS-T ülkeleri için ele alınmıştır.
Tasarım/Yöntem: 2000-2018 döneminin ele alındığı çalışmada, sağlık harcamalarını temsilen kişi başına düşen sağlık harcamaları, ekonomik büyümeyi temsilen ise sabit fiyatlarla GSYH değişkenleri kullanılmıştır. Uzun dönemli ilişkiyi sınamak amacıyla Westerlund (2008) DH (Durbin-Hausman) Eş Bütünleşme testi ve kısa dönemli ilişkinin varlığını test etmek amacıyla Kónya (2006) Bootstrap nedensellik testinden yararlanılmıştır.
Bulgular: Westerlund (2008) DH (Durbin-Hausman) Eş Bütünleşme testi sonucunda, sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme değişkenleri arasında eş bütünleşme ilişkisinin var olduğu sonucuna ulaşılırken, Kónya (2006) Bootstrap Nedensellik Test sonuçlarına göre sağlık harcamaları değişkeninden, ekonomik büyümeye doğru nedensellik ilişkisi söz konusu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, BRICS-T ülkelerinde sağlık odaklı büyüme hipotezinin geçerli olduğunu destekler niteliktedir.
Sınırlılıklar: Çalışmanın temel sınırlılığı örnekleme dahil edilen ülkeler ve 2000-2018 dönemleri olarak belirlenmiştir.
Özgünlük/Değer: Bu çalışmada beşeri sermayenin önemli bir bileşeni olan sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi BRICS ülkeleri ve Türkiye için karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyüme BRICS-T

Kaynakça

  • Açcı, Y. (2018). Upon testing the health-oriented growth hypothesis for selected OECD countries. Empirical Studies on Growth. Gazi Kitabevi.
  • Akar, S. (2014). Türkiye’de sağlık harcamaları, sağlık harcamalarının nisbi fiyatı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 311-322. https://doi.org/10.18657/yecbu.70940
  • Arslan, İ., Eren, M. V., & Kaynak, S. (2016). Sağlık ile kalkınma arasındaki ilişkinin asimetrik nedensellik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 287-310. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2016312535
  • Atilgan, E., Kilic, D., & Ertugrul, H. M. (2017). The dynamic relationship between health expenditure and economic growth: Is the health-led growth hypothesis valid for Turkey?. The European Journal of Health Economics, 18(5), 567-574. https://doi: 10.1007/s10198-016-0810-5
  • Bakare, A. A., & Sanmi O. (2011). Health care expenditure and economic growth in Nigeria: An empirical study. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, 2(2), 83-87. https://journals.co.za/doi/pdf/10.10520/EJC133895
  • Battal, T., & Ercan, A. (2019). BRICS ülkeleri ile Türkiye’nin performans ve potansiyel kriterleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Beykoz Akademi Dergisi, 7(1), 1-35. https://doi.org/10.14514/BYK.m.26515393.2019.7/1.1-35
  • Boachie, M. K. (2017). Health and economic growth in Ghana: An empirical investigation. Fudan Journal of the Humanities and Social Sciences, 10(2), 253-265. https://doi.org/10.1007/s40647-016-0159-2
  • Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://www.jstor.org/stable/pdf/2297111.pdf
  • Chen, W. Y. (2016). Health progress and economic growth in the USA: The continuous wavelet analysis. Empirical Economics, 50(3), 831-855. https://doi.org/10.1007/s00181-015-0955-6
  • Çeli̇k, A. (2020). G20 ülkelerinde sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin analizi. Yönetim ve Ekonomi, 27(1), 1-20. https://doi.org/10.18657/yonveek.594695
  • Çetin, M., & Ecevit, E. (2010). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri üzerine bir panel regresyon analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2) ,166-182. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/article/view/16/30
  • Demir, Y., & Görür, Ç. (2020). OECD ülkelerine ait çeşitli enerji tüketimleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin panel eşbütünleşme analizi ile incelenmesi. Journal of Econometrics and Statistics, 32, 15-33. https://doi.org/10.26650/ekoist.2020.32.0005
  • Khan, H. N., Khan, M. A., Razli, R. B., Shehzada, G., Krebs, K. L., & Sarvghad, N. (2016). Health care expenditure and economic growth in SAARC countries (1995–2012): A panel causality analysis. Applied Research in Quality of Life, 11(3), 639-661. https://doi.org/10.1007/s11482-015-9385-z
  • Kónya, L. (2006). Exports and growth: Granger causality analysis on OECD countries with a panel data approach. Economic Modelling, 23, 978-992. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2006.04.008
  • Liu, Y. H., Chang, W. S., & Chen, W. Y. (2019). Health progress and economic growth in the United States: The mixed frequency VAR analysis. Quality & Quantity, 53(4), 1895-1911. https://doi.org/10.1007/s11135-019-00847-z
  • Mayer, D. (2001). The long-term impact of health on economic growth in Latin America. World Development, 29(6), 1025-1033. https://doi.org/10.1016/S0305-750X(01)00026-2
  • Mehrara, M., & Musai, M. (2011). Granger causality between health and economic growth in oil exporting countries. Interdisciplinary Journal of Research in Business, 1(8), 103-108. http://journaldatabase.info/articles/granger_causality_between_health.html
  • Ogundipe, M. A., & Lawal, N. A. (2011). Health expenditure and Nigerian economic growth. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 30, 125-129. https://www.academia.edu/532447/Health_Expenditure_and_Nigerian_Economic_Growth
  • O'neill, J. (2001). Building better global economic BRICs. Global Economics, 66, 1-16. https://www.goldmansachs.com/insights/archive/archive-pdfs/build-better-brics.pdf
  • Özsoylu, A. F., & Algan, N. (2011). Dünya ekonomisinin yeni aktörleri: BRIC: Brezilya-Rusya-Hindistan-Çin. Karahan Kitabevi.
  • Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1-39.
  • Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
  • Pesaran, M. H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias adjusted LM test of error cross section independence. Econometrics Journal, 11, 105-127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
  • Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142, 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
  • Piabuo, S. M., & Tieguhong, J. C. (2017). Health expenditure and economic growth-a review of the literature and an analysis between the economic community for central African states (CEMAC) and selected African countries. Health Economics Review, 7(1), 23. https://doi: 10.1186/s13561-017-0159-1
  • Şen A., & Bingöl, N. (2018). Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(1), 89-106. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayd/issue/37781/436223
  • Tang, C. F. (2011). Multivariate granger causality and the dynamic relationship between health care spending, income and relative price of health care in Malaysia. Hitotsubashi Journal of Economics, 199-214. http://hermes-ir.lib.hit-u.ac.jp/hermes/ir/re/22028/HJeco0520201990.pdf
  • Tıraş, H. H., & Ağır, H. (2018). OECD ülkelerinde sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel nedensellik analizleri. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 13-29. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1021343
  • Tıraşoğlu, M., & Yıldırım, B. (2012). Yapısal kırılma durumunda sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2(2), 111-117. https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000515
  • Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23, 193-233. https://doi.org/10.1002/jae.967

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 1 - 10, 10.05.2021

Ferhat Şirin Sökmen

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.869546
Cited By: 2

Öz

Purpose: Human capital is among the factors affecting economic growth in endogenous growth theories. Increases in health, which is one of the human capital factors, not only increases labor productivity but also has a positive effect on economic growth by increasing life expectancy and increasing physical investments. In this study, the effect of health expenditures on economic growth is discussed for BRICS-T countries.
Design/Methodology: Per capita health expenditures representing health expenditures and GDP variables with fixed prices were used to represent economic growth in this study covering the period of 2000-2018. Westerlund (2008) DH (Durbin-Hausman) Cointegration test was applied to test the long-termed relationship; Kónya (2006) Bootstrap causality test was utilized to test the existence of a short-term relationship.
Findings: Westerlund (2008) DH (Durbin-Hausman) co-integration test results in the conclusion that there is a co-integration relationship between health expenditures and economic growth variables, according to the Kónya (2006) Bootstrap Causality Test results, there is a causality relationship from the health expenditure variable to economic growth. These results support the validity of the health-oriented growth hypothesis in BRICS-T countries.
Limitations: The main limitation of the study was determined as the countries included in the sampling and the period of 2000-2018.
Originality/Value: In this study, the effect of health expenditures, which is an important component of human capital, on economic growth was analyzed comparatively for BRICS countries and Turkey.

Anahtar Kelimeler

Health Expenses Economic Growth BRICS-T

Kaynakça

  • Açcı, Y. (2018). Upon testing the health-oriented growth hypothesis for selected OECD countries. Empirical Studies on Growth. Gazi Kitabevi.
  • Akar, S. (2014). Türkiye’de sağlık harcamaları, sağlık harcamalarının nisbi fiyatı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 311-322. https://doi.org/10.18657/yecbu.70940
  • Arslan, İ., Eren, M. V., & Kaynak, S. (2016). Sağlık ile kalkınma arasındaki ilişkinin asimetrik nedensellik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 287-310. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2016312535
  • Atilgan, E., Kilic, D., & Ertugrul, H. M. (2017). The dynamic relationship between health expenditure and economic growth: Is the health-led growth hypothesis valid for Turkey?. The European Journal of Health Economics, 18(5), 567-574. https://doi: 10.1007/s10198-016-0810-5
  • Bakare, A. A., & Sanmi O. (2011). Health care expenditure and economic growth in Nigeria: An empirical study. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, 2(2), 83-87. https://journals.co.za/doi/pdf/10.10520/EJC133895
  • Battal, T., & Ercan, A. (2019). BRICS ülkeleri ile Türkiye’nin performans ve potansiyel kriterleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Beykoz Akademi Dergisi, 7(1), 1-35. https://doi.org/10.14514/BYK.m.26515393.2019.7/1.1-35
  • Boachie, M. K. (2017). Health and economic growth in Ghana: An empirical investigation. Fudan Journal of the Humanities and Social Sciences, 10(2), 253-265. https://doi.org/10.1007/s40647-016-0159-2
  • Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://www.jstor.org/stable/pdf/2297111.pdf
  • Chen, W. Y. (2016). Health progress and economic growth in the USA: The continuous wavelet analysis. Empirical Economics, 50(3), 831-855. https://doi.org/10.1007/s00181-015-0955-6
  • Çeli̇k, A. (2020). G20 ülkelerinde sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin analizi. Yönetim ve Ekonomi, 27(1), 1-20. https://doi.org/10.18657/yonveek.594695
  • Çetin, M., & Ecevit, E. (2010). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri üzerine bir panel regresyon analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2) ,166-182. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/article/view/16/30
  • Demir, Y., & Görür, Ç. (2020). OECD ülkelerine ait çeşitli enerji tüketimleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin panel eşbütünleşme analizi ile incelenmesi. Journal of Econometrics and Statistics, 32, 15-33. https://doi.org/10.26650/ekoist.2020.32.0005
  • Khan, H. N., Khan, M. A., Razli, R. B., Shehzada, G., Krebs, K. L., & Sarvghad, N. (2016). Health care expenditure and economic growth in SAARC countries (1995–2012): A panel causality analysis. Applied Research in Quality of Life, 11(3), 639-661. https://doi.org/10.1007/s11482-015-9385-z
  • Kónya, L. (2006). Exports and growth: Granger causality analysis on OECD countries with a panel data approach. Economic Modelling, 23, 978-992. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2006.04.008
  • Liu, Y. H., Chang, W. S., & Chen, W. Y. (2019). Health progress and economic growth in the United States: The mixed frequency VAR analysis. Quality & Quantity, 53(4), 1895-1911. https://doi.org/10.1007/s11135-019-00847-z
  • Mayer, D. (2001). The long-term impact of health on economic growth in Latin America. World Development, 29(6), 1025-1033. https://doi.org/10.1016/S0305-750X(01)00026-2
  • Mehrara, M., & Musai, M. (2011). Granger causality between health and economic growth in oil exporting countries. Interdisciplinary Journal of Research in Business, 1(8), 103-108. http://journaldatabase.info/articles/granger_causality_between_health.html
  • Ogundipe, M. A., & Lawal, N. A. (2011). Health expenditure and Nigerian economic growth. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 30, 125-129. https://www.academia.edu/532447/Health_Expenditure_and_Nigerian_Economic_Growth
  • O'neill, J. (2001). Building better global economic BRICs. Global Economics, 66, 1-16. https://www.goldmansachs.com/insights/archive/archive-pdfs/build-better-brics.pdf
  • Özsoylu, A. F., & Algan, N. (2011). Dünya ekonomisinin yeni aktörleri: BRIC: Brezilya-Rusya-Hindistan-Çin. Karahan Kitabevi.
  • Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1-39.
  • Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
  • Pesaran, M. H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias adjusted LM test of error cross section independence. Econometrics Journal, 11, 105-127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
  • Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142, 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
  • Piabuo, S. M., & Tieguhong, J. C. (2017). Health expenditure and economic growth-a review of the literature and an analysis between the economic community for central African states (CEMAC) and selected African countries. Health Economics Review, 7(1), 23. https://doi: 10.1186/s13561-017-0159-1
  • Şen A., & Bingöl, N. (2018). Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(1), 89-106. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayd/issue/37781/436223
  • Tang, C. F. (2011). Multivariate granger causality and the dynamic relationship between health care spending, income and relative price of health care in Malaysia. Hitotsubashi Journal of Economics, 199-214. http://hermes-ir.lib.hit-u.ac.jp/hermes/ir/re/22028/HJeco0520201990.pdf
  • Tıraş, H. H., & Ağır, H. (2018). OECD ülkelerinde sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel nedensellik analizleri. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 13-29. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1021343
  • Tıraşoğlu, M., & Yıldırım, B. (2012). Yapısal kırılma durumunda sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2(2), 111-117. https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000515
  • Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23, 193-233. https://doi.org/10.1002/jae.967
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALELERİ
Yazarlar

Ferhat Şirin Sökmen 0000-0002-9563-3526

Yayımlanma Tarihi 10 Mayıs 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 13 Sayı: 24

Kaynak Göster

APA Sökmen, F. Ş. (2021). BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 13(24), 1-10. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.869546
AMA Sökmen FŞ. BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD). Mayıs 2021;13(24):1-10. doi:10.20990/kilisiibfakademik.869546
Chicago Sökmen, Ferhat Şirin. “BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? Ampirik Bir İnceleme”. Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi (AKAD) 13, sy. 24 (Mayıs 2021): 1-10. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.869546.
EndNote Sökmen FŞ (01 Mayıs 2021) BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD) 13 24 1–10.
IEEE F. Ş. Sökmen, “BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), c. 13, sy. 24, ss. 1–10, 2021, doi: 10.20990/kilisiibfakademik.869546.
ISNAD Sökmen, Ferhat Şirin. “BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? Ampirik Bir İnceleme”. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD) 13/24 (Mayıs 2021), 1-10. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.869546.
JAMA Sökmen FŞ. BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD). 2021;13:1–10.
MLA Sökmen, Ferhat Şirin. “BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor Mu? Ampirik Bir İnceleme”. Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), c. 13, sy. 24, 2021, ss. 1-10, doi:10.20990/kilisiibfakademik.869546.
Vancouver Sökmen FŞ. BRICS-T Ülkelerinde Sağlık Harcamaları Ekonomik Büyümeyi Etkiliyor mu? Ampirik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD). 2021;13(24):1-10.

Cited By

SAĞLIK HARCAMALARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: ÇİN VE GÜNEY KORE EKONOMİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.55050/sarad.1408964
2000-2021 Dönemi Türkiye’de Sağlık Harcamalarının İncelenmesi ve Değerlendirilmesi
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.33905/bseusbed.1180587
 Kapak Resmi İndir

27984
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.