ÖĞRETMENLERİN ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEK, SOSYAL SORUMLULUK TEMELLİ LİDERLİK VE POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 16, 226 - 242, 24.12.2018

Fatime Erol , Fatih Bozbayındır

https://doi.org/10.31834/kilissbd.486500

Öz

Bu çalışma “öğretmenlerin örgütsel destek algısı,
sosyal sorumluluk temelli liderlik      ve
pozitif psikolojik sermayeleri arasındaki ilişkinin” saptanması amacıyla
yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 335
öğretmendir. Veriler, algılanan örgütsel destek, pozitif psikolojik sermaye ve
sosyal sorumluluk temelli liderlik ölçekleri kullanılarak toplanmıştır.
Verilerin analizinde, aritmetik ortalama, standart sapma, korelasyon analizleri
yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, öğretmenlerin algılanan örgütsel destek
düzeylerinin orta düzeyde olduğu, pozitif psikolojik sermaye düzeylerinin ve
sosyal sorumluluk temelli liderlik düzeylerinin çok yüksek düzeyde olduğu
bulunmuştur. Ayrıca, bu üç değişken arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki
saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Algılanan Örgütsel Destek, Pozitif Psikolojik Sermaye, Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik

Kaynakça

• Avey, J. B., Reichard, R. J., Luthans, F. & Mhatre, K.H. (2011). Meta-Analysis of the İmpact of Positive Psychological Capital Employee Attitudes Behaviors and Performance, Human Resource Development Quarterly, 22(2), 127-152.Avey, J.B., Luthans, F. & Youssef, C.M. (2010). The Additive Value of Positive Psychological Capital in Predicting Work Attitudes and Behaviors. Journal of Management, 36(2), 430-452.Büyükgöze, H. (2014). Lise Öğretmenlerinin Algılarına göre Algılanan Örgütsel Destek ve Psikolojik Sermaye İlişkisi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.Candiff, A. K. (2016). “Pushed by Pain or Pulled by Vision”: A Study on Perceptions, Socially Responsible Leadership Development, and Shortterm, Faculty-Led İnternational Service-Learning, Unpublished Doctoral Thesis, Capella University Higher Education Administration. United States.Coyle-Shapiro, J. & Conway, N. (2005). Exchange Relationships: Examining Psychological Contracts and Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 90 (4), 774–781.Çalışkan, A. ve Pekkan, N. Ü. (2017). Psikolojik Sermayenin İşe Yabancılaşmaya Etkisinde Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü, İş ve İnsan Dergisi, 4 (1): 17-33.Dugan, J. P. (2006). Explorations Using The Social Change Model: Leadership Development among College Men and Women. Journal of College Student Development, 47(2), 217–225.Dugan, J. P., Komives, S. R., & Segar, T. C. (2008). College Student Capacity for Socially Responsible Leadership: Understanding Norms and İnfluences of Race Gender, and Sexual Orientation. NASPA Journal, 45, 475-500.Eğiriboyun, D. (2014). Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Destek ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 5 (9), 25-52.Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P.D. & Rhoades, L. (2001). Reciprocation Of Perceived Organizational Support, Journal of Applied Psycholgy, 86 (1), 42-51.Eisenberger, R., Fasolo, P. & LaMastro, V. (1990). Perceived Organizational Support and Employee Diligence, Commitment, and İnnovation. Journal of Applied Psychology, 75(1), 51-59.Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. & Sowa, D. (1986). Perceived Organizational Support, Journal of Applied Psycholgy, 71 (3), 500-507.Erdem, H., Gökmen Y ve Türen, U. (2015). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Özdeşleşme Üzerine Etkisinde Algılanan Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi. 7(2), 38-62.Erkol, H. (2015). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Algıladıkları Örgütsel Desteğin Bireysel Özelliklerine Göre İncelenmesi. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3 (1), 1-17, e-ISSN:2148-2667.Geçer, A. (2015). Liselerde Çalışan Öğretmenlerin Kayırmacılık ve Örgütsel Destek Algısı (Muğla İli Örneği). Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Muğla.Gül, A.L. (2010). Lise Öğretmenlerinin Algılarına Göre Örgütsel Destek (Ankara İli Örneği). Hacettepe üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora tezi, Ankara.Hoy, W.K. & Miskel, C. G. (2012). Eğitim Yönetimi Teori, Araştırma ve Uygulama (S. Turan, Çev). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık. Hui, Q, Cao, X, Lou, L., & He, H. (2014). Empirical Research on The İnfluence of Organizational Support on Psychological Capital. American Journal of Industrial ve Business Management, 4, 182-189.Humphreys, M.J. (2011). A New Generation of Leaders For Eastern Europe: Values ve Attitudes For Active Citizenship. Christian Higher Education, 10, 215–236. doi: 10.1080/15363759.2011.576209.İnce, A.R. (2016). Algılanan Örgütsel Desteğin İse Adanmışlık Üzerindeki Etkisinde Yönetici Desteğinin Aracılık Rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (57), 649-660. Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi (16. Baskı). Ankara: Nobel basımevi.Kartal, S.E., Yirci, R. ve Özdemir, T.Y. (2015). Öğretmenlerde Algılanan Örgütsel Destek Düzeyi ile Yaşam Memnuniyeti Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 477-504.Komives, S., Lucas, N. & McMahon, T. R. (1998). Exploring Leadership: for College Students who want to Make a Difference. U.S.A, San Francisco: Jossey-Bass.Külekçi, E. ve Özgan, H. (2015). Adaptatıon of the Socially Responsible Leadership Scale to Turkish: A Validity and Reliability Study. The Journal of International Education Science. 2(3), 61-82.Luthans, F. & Youssef, C. M. (2004). Human, Social, and Now Positive Psychological Capital Management: İnvestingiİn People for Competitive Advantage. Organizational Dynamics, 33(2): 143–160.Luthans, F. Avolio, B.J., Avey, J.B. & Norman, S.M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Personnel Psychology, 60: 541-572.Luthans, F., Norman, S. M., Avolio, B. J., & Avey, J. B. (2008). The Mediating Role of Psychological Capital in the Supportive Organizational Climate Employee Performance Relationship. Journal of Organizational Behavior, 29, 219-238. doi:10.1002/job.507.Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.Nayır, F. (2011). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Öğretmenlere Sağlanan Örgütsel Desteğe İlişkin Görüşleri, Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algısı ve Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi. Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.Nayır, F. (2013). ‘Algılanan Örgütsel Destek Ölçeğinin’’ Kısa Form Geçerlik ve Güvenirlilik Çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 89-106.Oktay, F. (2016). Çatışma Yönetimi İle Örgütsel Destek Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15 (4), 1146-1155.Oruç, E. (2015). Pozitif Psikolojik Sermayenin Politik Davranışlara Etkisi: Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma. Basılmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.Özgan, H. ve Öztuzcu, R. (2016). Öğretmenlerin Sosyal Sorumluluk Temelli Liderliğe İlişkin Algılarının İncelenmesi. Qualitative Studies, 11, (3), 1-12.Polat, S. ve Ceep, C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 54, 307-331.Rhoades, L. & Eisenberger, R. (2002). Perceived Organizational Support: a Review of the Literature. Journal of Applied Psychology , 87(4), 698–714.Robbins, S. P. & Judge, T.A. (2016). Örgütsel Davranış (14. Baskıdan Çev.). Erdem İ. (Çev. Ed). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Sarıcı, D. (2015). Öğretmenlerin İş Doyumu ile Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeylerine Yönelik Görüşleri (İzmir- Foça İlçesi Örneği). Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bolu.Sezgin, O. B. (2015). Algılanan Örgütsel Destek İle İç girişimci Davranışı İlişkisinde Örgütsel Güvenin Rolü. Basılmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.Sihag, P., & Sarikwal, L. (2015). Effect of Perceived Organizational Support on Psychological Capital- A Study of IT İndustries in Indian Framework. Electronic Journal of Business Ethics ve Organization Studies, 20(2), 19-38.Tian, X. Z., & Xie, J. Y. (2010). The İnfluence of Perceived Organizational Support on Working Behaviors of Employees: Empirical Research on Mediating Role of Psychological Capital. Nankai Business Review, 13, 23-29.Tösten, R. (2015). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermayelerine İlişkin Algılarının İncelenmesi. Basılmamış Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Gaziantep.Tösten, R. ve Özgan, H. (2014). Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ekev Akademi Dergisi. 18(59), 429-442.Turunç, Ö. ve Çelik M. (2010). Çalışanların Algıladıkları Örgütsel Destek ve İş Stresinin Örgütsel Özdeşleşme ve İş Performansına Etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 189-202.Tyree, T. M. (1998). Designing an İnstrument to Measure Socially Responsible Leadership Using the Social Change Model of Leadership Development. Doctoral Dissertation, University of Maryland, College Park, Maryland, 12-176. (AAT 9836493).Üren, S ve Çorbacioğlu, S. (2012). Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir İşletme Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (1), 29-52. Wagner, W. (2006). The Social Change Model Of Leadership: A Brief Overview. Concepts ve Connections, 15(1), 8-10.Yirci, R. (2014). Devlet ve Vakıf Üniversitelerindeki Öğretim Elemanlarının Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Bağlılık Düzeyleri İle Yükseköğretimde Özelleştirmeye İlişkin Görüşlerinin Karşılaştırılması. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Elazığ.