OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI'NDAKİ AMAÇ VE KAZANIMLARIN ÇOKLU ZEK KURAMINA DAYALI ZEK ALANLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 3, 83 - 105, 17.04.2014

Gülay Ekici , Hülya Gülay Ogelman , Feyza Uçar

Öz

Bu araştırmanın amacı, 60-72 aylık çocuklar için hazırlanan okul öncesi eğitim programının Çoklu Zeka Kuramına dayalı zeka alanları açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Araştırmada okul öncesi eğitim programında yer alan amaç ve kazanımların çoklu zeka kuramına dayalı zeka alanlarına göre dağılımları ortaya konulmuştur. Bu amaçla araştırmacılar tarafından, okul öncesi eğitim programında gelişim alanlarına göre yer alan amaç ve kazanımlar esas alınarak “Okul Öncesi Eğitim Programında Yer Alan Amaç ve Kazanımların Çoklu Zeka Kuramına Yönelik Analizine Ait Görüş Formu” oluşturulmuştur. Bu form araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 60 anaokulu öğretmenine uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 13.0 paket programında analiz edilmiştir. Verilerin analizinde her bir amaç ve kazanımın çoklu zeka kuramına dayalı zeka alanlarına göre dağılımına ilişkin frekans ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; psikomotor alanda amaç ve kazanımların en çok kapsadığı zeka alanı bedensel-kinestetik zeka alanı, sosyal-duygusal alanda amaçların en çok kapsadığı zeka alanı sözel-dilsel, kazanımların en çok kapsadığı zeka alanı ise sosyal-kişilerarası zeka alanlarıdır. Dil ve bilişsel alanlarda yer alan amaç ve kazanımların en çok kapsadığı zeka alanı sözel-dilsel zeka, özbakım becerilerinde amaç ve kazanımların en çok kapsadığı zeka alanı, bedensel-kinestetik zeka olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çoklu zeka alanları, okul öncesi eğitim, eğitim programı, okul öncesi eğitim programı.

Kaynakça

• Açıkgöz, M.(2003). Çoklu Zeka Kuramı'na Uygun Hazırlanmış Alıştırma Yazılımlarının İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Başarısına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aral, N.(1993). Çocuklarda Ve Ergenlerde İlgilerin Gelişimi, 9. Ya-Pa Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, 26-28, Ankara.
• Armstrong, T. (2000). In Their Own Way, Penguin Putman Inc, New York.
• Baldes, D., Cahil, C. ve Moretto, F. (2000). Motivating student to learn through multiple intelligences, cooperative learning,and positive discipline. Master of Arts Action Research Project, Saint Xavier University and Skylight Professional Development Field- Based Master's Program, http./www.eric.org./ED 442 574 (Erişim Tarihi:15.05 .2012)
• Başbay, A. (2000). Çoklu zeka kuramına göre eğitim programları ve sınıf içi etkinliklerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bayhan, D. (2003). Çoklu zeka kuramına dayanan okuma-yazmaya hazırlık programının, altı yaş çocuklarının okula hazır bulunuşluk düzeylerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi . Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Baykal, İ. A. (2005). Sosyal Bilgiler Dersinde Uygulanan Çoklu Zeka Kuramının Öğrencilerin Akademik Başarılarına Etkileri, Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Gazi Üniversitesi.
• Bulut-Pedük Ş. (2007). Altı Yaş Grubundaki Çocuklara Çoklu Zeka Kuramına Dayalı Olarak Verilen Matematik Eğitiminin Matematik Yeteneğine Etkisinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Checkley, K. (1997). The first seven...the eight, Educational Leadership, 55(1), 8–13.
• Çelebi-Öncü, E. (2010). Erken çocukluk döneminde yaratıcılık ve geliştirilmesi, Pegema Yayınları, Ankara.
• Çetin, Z. ve Yükselen, A. (2005). Çoklu zeka eğitim programlarının çocukların yaratıcılıkları üzerinde etkisi. Yaşadıkça Eğitim, 87, 38-40.
• Darıca, N.(2009). Çoklu zeka kuramına uygun gelişimsel etkinlikler, Morpa Yayınları, İstanbul.
• Demirel, Ö., Akınoğlu, O., Acat, M.B., Avanoğlu, Y., Bağcıoğlu, G., Özkan, B., Sayan, H., Sıvacı, S.Y., Şahinel, S. ve Talu, N.(1998). İlköğretimde çoklu zeka kuramının uygulanması. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Cilt I, 531–546.
• Demirel, Ö. (2000). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Ekiz. D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Ekşi, G. (2009).Multıple short story actıvıtıes for very young learners wıth multıple tastes, Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 13, Sayı: 40.
• Elibol, O. F. (2000). Anasınıfına Devam Eden Altı Yaş Grubu Çocukların Çoklu Zeka Teorisine Göre Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi , Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Erman, A. (2003). İlköğretim 4. Sınıf Öğrencilerinin Çoklu Zeka Türlerindeki Dağılım Ve Düzey Ölçümlerinin Müziksel Zeka Düzeyleriyle Karşılaştırmalı İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, , Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gardner, H. (1999). Intelligence Reframed, Basic Books, New York.
• Hoerr T. R. (2002). More about multiple intelligences, Early Childhood Today, 16(4), 43.
• Janes, L. M., Koutsopanagos, C. L., Mason, D. S., and Villaranda, I.(2000) Improving student motivation through the use of engaged learning, cooperative learning and multiple intelligences. . Master of arts action research project, Saint Xavier University and Skylight Professional Development Field- Based Master's Program. 80 p., http./www.eric.org. (Erişim Tarihi:08.05.2012)
• Karadağ, A. (2009). Okul Öncesinde Çoklu Zeka, Kök yayıncılık, Ankara.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 8. Basım, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Kolb, K. ve Weede, S.(2001). Teaching prosocial skills to young children to increase emotionally intelligent behavior. http./www.eric.org.(ErişimTarihi: 10.06.2012)
• Köksal, M.S. (2006). Kavram öğretimi ve çoklu zeka teorisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:14, No:2, 473-480.
• Köroğlu, H. ve Yeşildere, S.(2004). İlköğretim Yedinci Sınıf Matematik Dersi Tamsayılar Ünitesinde Çoklu Zeka Teorisi Tabanlı Öğretimin Öğrenci Başarısına Etkisi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı:2, 25-41.
• Kutluca, T.; Çatlıoğlu, T.; Birgin, O.; Aydın, M. ve Butakın, V. (2009). Çoklu Zeka Kuramına Göre Geliştirilen Etkinliklere Dayalı Öğretime İlişkin Öğretmen Ve Öğrenci Görüşleri, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-16.
• Lowe, K., Nelson, A., O'donnell, K. and Walker, M. C. (2001) Improving reading skills. Master of arts action research Project, Saint Xavier University and Skylight Professional Development Field- Based Master's Program.91p., http./www.eric.org. (Erişim Tarihi:12 .06.2012)
• Müftüler, M. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Çoklu Zeka Alanlarına Göre Serbest Zaman Tercihlerinin Belirlenmesi, Türkiye Kick Boks Federasyonu Spor Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, Ocak, 2009.
• Özdemir, P. (2002). The Effects Of İnstructional Strategies Based On The Principles Of Multiple İntelligence Theory On Understanding Of “Diversity Of Livings Things”, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Middle East Technical University, Ankara.
• Saban, A. (2002). Çoklu Zeka Teorisi Ve Eğitim, 2. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
• Silver, H., Strong, R. and Perini, M. (1997). Intergrating Learning Styles And Multiple İntelligence, Educational Leadership, 41, 22-27.
• Temur, Ö. D. (2001). Çoklu Zeka Kuramına Göre Hazırlanan Öğretim Etkinliklerinin 4.Sınıf Öğrencilerinin Matematik Erişilerine Ve Öğrenilen Bilgilerin Kalıcılığına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi , Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tuğrul, B. ve Elibol, F. (2001). Altı Yaş Çocuklarının Güçlü Oldukları Çoklu Zeka Türlerinin Belirlenmesi Ve Çocukların Tercihi İle Ailelerinin Görüşlerinin Karşılaştırılması, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1, 4-5.
• Tuğrul, B. ve Duran, E. (2003). Her Çocuk Başarılı Olmak İçin Bir Şansa Sahiptir: Zekanın Çok Boyutluluğu Çoklu Zeka Kuramı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 224-333.
• Türkuzan, R. (2004). Çoklu Zeka Kuramının Lise 1. Sınıf Öğrencilerinin Öz Kütle Konusunu Anlamalarına Ve Öğrendikleri Bilgilerin Kalıcılığına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ulutaş, İ. (2005).Anasınıflarına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekalarına duygusal zeka eğitiminin etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi (basılmamış). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uysal, E. (2006). Farklı Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Altı Yaş Grubundaki Çocukların Çoklu Zeka Kuramına Göre İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yavuz K. E.(2001). Çoklu zeka teorisi ve uygulamaları, Özel Ceceli Okulları Yayınları, Ankara.
• Yenilmez, K. ve Bozkurt, E. (2006). Matematik eğitiminde çoklu zeka kuramına yönelik öğretmen düşünceleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Aralık.