MUHASEBE EĞİTİMİ ALAN İİBF İŞLETME BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK ALGILARI: AĞRI İBRAHİM ÇEÇEN ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 19, 84 - 108, 23.06.2020

Fatma Temelli

https://doi.org/10.31834/kilissbd.727237

Öz

ÖZ
Küreselleşmenin etkisiyle beraber yoğun rekabet ortamının yaşanmaya başladığı günümüz koşullarında işletmeler, hem ayakta kalabilmek hem de varlıklarını devam ettirebilmek maksadıyla topluma karşı bir kısım sosyal amaçlar edinmeye başlamışlardır. Bu sayede işletmeler gerek çevreye gerekse topluma karşı daha fazla duyarlılık kazanmışlardır. Bu noktada Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) kavramı ortaya çıkmış ve bu kavramın önemi, tüm işletme paydaşlarını etkilemesi bakımından her geçen gün artmıştır. İşletmelerin finansal durumları, söz konusu sorumlulukların yerine getirilmesi noktasında önemli bir belirleyici olmaktadır. Bundan dolayı, finansal bilgilerin üretilmesi ve karar alma konusunda yardımcı olması sebebiyle muhasebe önemli rol oynamaktadır. İşletmelerle ilgili finansal bilgilerin kamuya doğru ve güvenilir şekilde aktarılmasının, kurumsal sosyal sorumlulukların yerine getirilmesi hususunda taşıdığı önem çok büyüktür. Ortaya çıkan durum, muhasebenin işletmeler açısından öneminin daha da artmasına yol açmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, muhasebe eğitimi alan İİBF İşletme bölümü öğrencilerinin KSS algılarını tespit etmek ve KSS algıları ile demografik özellikleri arasında anlamlı farklılıkların olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi İİBF’de 2018-2019 Bahar döneminde İşletme Bölümü’ne kayıtlı üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerine anket uygulanarak araştırma verileri elde edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; katılımcı öğrencilerin KSS genel algı düzeylerinin yüksek olduğu saptanmış ve öğrenciler tarafından yasal sorumlulukların en önemli KSS boyutu olarak algılandığı tespit edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların demografik özellikleri ile KSS algıları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.  

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS), Muhasebenin Sosyal Sorumluluğu, Muhasebe Eğitimi, Üniversite Öğrencileri, KSS Algısı

Kaynakça

• Akbaş, Halil Emre, Özsözgün Çalışkan, Arzu ve Esen, Emel (2012), An Investigation on Turkish Business and Economics Students’ Perceptions of Corporate Social Responsibility, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 3, s.69-80.
• Alper, Değer ve Aydoğan, Ebru (2018), Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Firma Performansına Etkisi: Türkiye Örneği, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(34), s.185-214.
• Anbar, Adem, Anbar, Deniz ve Çorak, Sinem (2017), Üniversite Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algılarının Ölçülmesi: Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(2), s.119-139.
• Aslantaş Ateş, Burcu ve Senal, Serpil (2012), Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kapsamında Muhasebenin Sosyal Sorumluluğu: Süleyman Demirel Üniversitesi’nde Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(1), s.71-85.
• Ayhan, Ahmet ve Güneş, Selda Saral (2018), Farklı Kuşakların Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerine Yönelik Tutumları: X ve Y Kuşakları Üzerine Betimsel Bir Analiz, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 29, s.161-182.
• Battal, Fetullah ve Duyen, Chau Thi Le (2018), Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısı Üzerine Bir Çalışma: Türkiye ve Vietnam Örneği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42, s.225-244.
• Bayraktar, Tülin ve Güvenç, Dilay (2014), Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısını Belirleme Üzerine Bir Araştırma: Kandıra Meslek Yüksekokulu Örneği, Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(2), s.40-50.
• Carroll, Archie B. (1979), A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate Performance, Academy of Management Review, 4(4), s.497-505.
• Carroll, Archie B. (1991), The Pyramid of Corporate Social Responsibility: Toward the Moral Management of Organizational Stakeholders, Business Horizons, 34(4), s.39-48.
• Carroll, Archie B. (1999), Corporate Social Responsibility: Evolution of a Definitional Construct, Business and Society, 38(3), s.268-295.
• Carroll, Archie B. ve Shabana, Kareem, M. (2010), The Business Case for Corporate Social Responsibility: A Review of Concepts, Research and Practice, International Journal of Management Reviews, s.85-105.
• Carroll, Archie B. (2015), Corporate Social Responsibility: The Centerpiece of competing and Complementary Frameworks, Organizational Dynamics, 44(2), s.87-96.
• Daştan, Abdulkerim ve Bellikli, Uğur (2015), Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Muhasebe Etkileşimi: Türkiye’de Kurumsal Yönetim Endeksine Dâhil İşletmelerde Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İIBF Dergisi, 10(1), s.177- 208.
• Davis, Keith (1960), Can Business Afford to Ignore Social Responsibilities?, California Management Review, 2(3), s.70-76.
• Diawara, Karounga ve Lavallee, Sophie (2014), Corporate Social Responsibility (CSR) in the Ohada Law, Journal of Business Law and Ethics, 2(2), s.39-62.
• Dinç, Engin ve Abdioğlu, Hasan (2009), İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB-100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), s.157-184.
• Doğan, Saime (2018), Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Muhasebenin Sosyal Sorumluluğu, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), s.100-107.
• Erol, Mikail, Elagöz, İsmail ve Şahbaz, Ahmet (2010), Sosyal Sorumluluk Anlayışının İşletmelerde Algılanma Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46, s.58-65.
• Fatoki, Olawale (2016), Gender and the Perception of Corporate Social Responsibility by University Students in South Africa, Gender & Behaviour, 14(3), s.7574-7588.
• Fitzpatrick, Julie (2013), Business Students’ Perceptions of Corporate Social Responsibility, College Student Journal, 47(1), s.86-95.
• Frankental, Peter (2001), Corporate Social Responsibility- a PR Invention?, Corporate Communications: An International Journal, 6(1), s.18-23.
• George, Darren ve Mallery, Paul (2010), SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update, Boston: Pearson.
• Ghoul, Sadok El vd. (2011), Does Corporate Social Responsibility Affect the Cost of Capital?, Journal of Banking&Finance, (35), s.2388-2406.
• Gjolberg, Maria (2009), The Origin of Corporate Social Responsibility: Global Forces or National Legacies?, Socio-Economic Review, 7(4), s.605-637.
• Güriş, Selahattin ve Astar, Melek (2015), Bilimsel Araştırmalarda SPSS İle İstatistik, İstanbul: Der Yayınları.
• Hacırüstemoğlu, Rüstem (2009), Muhasebede Uzmanlaşma, Mali Çözüm Dergisi, 93, s.17-28.
• Hennigfeld, Judith, Pohl, Manfred ve Tolhurst, Nick (2006), The ICCA Handbook on Corporate Social Responsibility, West Sussex, England.: John Wiley & Sons Ltd.
• Hotamışlı, Mustafa, Çağ, Aydan, Menteşe, Asuman ve Yörük, Emine (2010), Kurumsal Sosyal Sorumluluk Bilinci: Afyon Kocatepe Üniversitesinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34), s.280-299.
• İlic, Derya Kelgökmen (2010), İşletmelerin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Literatür Taraması, Ege Akademik Bakış, 10(1), s.303-318.
• Kalaycı, Şeref (Ed.) (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayınları.
• Koçoğlu, Cenk Murat ve Saraç, Ömer (2016), Turizm Eğitimi Alan Lisans Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısı Düzeyleri: Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Örneği, ICPESS 2016, İstanbul.
• Koçoğlu, Cenk Murat ve Aksoy, Ramazan (2017), Demografik Değişkenlerin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(1), s.89-116.
• Kotler, Philip ve Lee, Nancy (2005), Corporate Social Responsibility: Doing the Most Good for Your Company and Your Cause, Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons.
• Köroğlu, Çağrı ve Ersöz, Hüseyin Önlem (2015), Muhasebe Meslek Mensuplarının Bakış Açılarından Kurumsal Sosyal Sorumluluk Muhasebe İlişkisi, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(3), s.123-153.
• Maignan, Isabelle ve Ferrell, O.C. (2000), Measuring Corporate Citizenship in Two Countries: The Case of the United States and France, Journal of Business Ethics, 23(3), s.283-297.
• McWilliams, Abagail ve Siegel, Donald (2001), Corporate Social Responsibility: A Theory of the Firm Perspective, Academy of Management Review, 26(1), s.117-127.
• McWilliams, Abagail, Siegel, Donald S. ve Wright, Patrick M. (2006), Corporate Social Responsibility: Strategic Implications, Journal of Management Studies, 43(1), s.1-18.
• Özalp, İnan, Tonus, H. Zümrüt ve Sarıkaya, Muammer (2008), İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algılamaları Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), s.69-84.
• Özdemir, Hilal (2009), Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Marka İmajına Etkisi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), s.57-72.
• Peltekoğlu, Filiz Balta (2007), Halkla İlişkiler Nedir?, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Sevilengül, Orhan (2005), Genel Muhasebe, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sümbüloğlu, Kadir (1993), Biyoistatistik, Ankara: Özdemir Yayıncılık.
• Tabachnick, Barbara G. ve Fidell, Linda S. (2013), Using Multivariate Statistics, London: Pearson Education.
• Ural, Ebru Güzelcik (2006), Stratejik Halkla İlişkiler Uygulamaları, İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Varol, Aslı (2019), Tüm Boyutlarıyla Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İstanbul: Cinius Yayınları.
• Wong, Alan, Long, Fu ve Elankumaran, S. (2010), Business Students’ Perception of Corporate Social Responsibility: The United States, China, and India, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 17(5), s.299–310.
• Yamane, Taro (1973), Statistics: An Introductory Analysis, New York: Harper & Row.
• Yönet, Ender (2005), Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışında Son Dönemeç: Stratejik Sorumluluk, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(13), s.239-264.
• Yükçü, Süleyman (2014), Yeni TTK Uyumlu TMS ve UFRS Örnekli Genel Muhasebe, İzmir: Altın Nokta Yayınevi.