Modernliğin Arkeolojisi (Foucault) ve Postmodernliğin Arkeolojisi (Baudrillard)

Yıl 2022, Sayı: 20, 138 - 154, 18.03.2022

Mustafa Dikmen

Öz

Bu çalışma Michel Foucault ve Jean Baudrillard arasındaki sürekliliğe ve iki düşünür arasında var olduğu söylenen süreksizliğin yanlış bir okuma olduğuna odaklanmaktadır. Baudrillard her ne kadar Foucault’yu unutmayı/unutmamızı istese de onun analizlerinin bütüncül bir okumaya tabi tutulması ya da bizatihi onun düşüncelerinin tamamlanması, Foucault’nun düşünceleriyle mümkün olmuştur denebilir. Bu yönüyle bu makalede modernliğin arkeoloğu olarak Foucault, postmodernliğin arkeoloğu olarak Baudrillard arasındaki süreklilik ilişkisinin, bugünü anlamada ve Foucaultcu tabirle söyleyecek olursak güncelliğin ontolojisinin işletilmesinin bu iki düşünürün arasındaki ilişkiselliğin kurulmasına bağlı olduğu düşüncesinden hareket edilmiştir. Aynı dönemde yaşamış olan, kendilerine has kavramsallaştırmalarla felsefenin ekseninin değiştiği bir zaman diliminde yaşanan gelişmelere paralel olarak felsefi düşüncelerini geliştirmeleri, farklı kaynaklardan beslenen fakat aynı düşüncenin asimetriği olarak görülebilecek düşünceler serdetmeleri bu açıdan oldukça ilginçtir. Baudrillard’ın Foucault hakkındaki eleştirilerini hatırda tutmak kaydıyla, Foucault ve Baudrillard arasındaki ana temaların benzer olduğu ve dahası, iki düşünürün de birbirini tamamlar tarzda düşünceler geliştirdiklerini söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Çağdaş Fransız Düşüncesi, Michel Foucault, Jean Baudrillard, Süreklilik.

The Archeology of Modernity (Foucault) and The Archeology of Postmodernity (Baudrillard)

Öz

This study focuses on the continuity between Michel Foucault and Jean Baudrillard and the discontinuity that is said to exist between the two thinkers is a misreading. Although Baudrillard wants us to forget/forget Foucault, it can be said that a holistic reading of his analyzes or the completion of his thoughts was possible with Foucault's thoughts. In this respect, in this article, it is thought that the continuity relationship between Foucault as the archaeologist of modernity and Baudrillard as the archaeologist of postmodernity depends on the establishment of the relation between these two thinkers in understanding the present and, in Foucaultian terms, the operation of the ontology of contemporaryity. In this respect, it is quite interesting that they developed their philosophical thoughts in parallel with the developments experienced in a time period when the axis of philosophy changed with their own conceptualizations and that they lived in the same period, and that they presented ideas that were fed from different sources but could be seen as an asymmetry of the same thought. Keeping in mind Baudrillard's criticisms of Foucault, it is possible to say that the main themes between Foucault and Baudrillard are similar and moreover, both thinkers developed ideas in a way that complements each other.

Anahtar Kelimeler

Philosophy, Modern French Thought, Michel Foucault, Jean Baudrillard, Continuity.

Kaynakça

• Acar, Mustafa- Demir, Ömer. Sosyal Bilimler Sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları, 1997. Agamben, Giorgio. Kutsal İnsan. çev. İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı, 2013.