Evaluation of the Decision of the 17th Civil Chamber of the Court of Cassation Numbered 2019/3292 E., 2021/1848 K. Regarding the Method Used in the Calculation of Compensation within the Scope of Compulsory Liability Insurance

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1-2 Haziran-Aralık 2022, 401 - 426, 01.02.2023

Mustafa İsmail Kaya Funda Karaman

Öz

After the decision of the Constitutional Court dated 17/7/2020 and numbered E.:
2019/40 and K.:2020/40, the Court of Cassation decided that in compensation
calculation, TRH-2010 should be the basis while determining the estimated remaining
life, but the compensation should be determined by using progressive rent method by
increasing the income by 10% and then decreasing it by 10% for each year in the
unknown (working) period.
This precedent of the Court of Cassation was developed after, the phrase “…and in the
general conditions prepared within the framework of this Law…” in the fi rst sentence
and the phrase “…and in the general conditions…” in the second sentence in the
article 90 of Highway Traffi c Law No.2918 (KTK), were decided to be unconstitutional
and therefore cancelled by decision of the Constitutional Court dated 17/7/2020 and
numbered E.: 2019/40, K.: 2020/40, which was published in the Offi cial Gazette dated
09/10/2020. However, due to the decision of the Constitutional Court regarding the
provision of article 90 of KTK, the precedent developed by the Court of Cassation
should be evaluated within the framework of the basic principles of the insurance law
which are actual damage and prohibition of enrichment.
The Constitutional Court concluded that the compensations arising from traffi c
insurance cannot be calculated according to the General Conditions, instead they
should be evaluated entirely in terms of actuarial science. As a result of its decision,
The Constitutional Court set a precedent that contradicts the principles of the
insurance law. In this study, it will be examined in principles of actuarial science,
whether it is appropriate to calculate the compensation according to the progressive
rent method adopted by the Court of Cassation.

Anahtar Kelimeler

Progressive Rent Method, Technical Interest, TRH-2010, Actual Damage, Prohibition of Enrichment.

YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ’NİN 2019/3292 E., 2021/1848 K. SAYILI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI KAPSAMINDA TAZMİNAT HESAPLAMASINDA KULLANILAN YÖNTEME İLİŞKİN KARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarihli ve E.: 2019/40, K.: 2020/40 sayılı
Kararından sonra Yargıtay, bakiye ömrün belirlenmesinde TRH-2010 tablosunun esas
alınması gerektiği, ancak hesaplamalarda progresif rant yönteminin kullanılması ile
bilinmeyen (işleyecek) devredeki gelirlerin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto
edilmesi suretiyle tazminat miktarının tespit edilmesi gerektiği yönünde karar
vermiştir.
Yargıtay’ın bu içtihadı, 2918 Sayılı Karayolları Trafi k Kanunu’nun (KTK) 90. maddesi
09/10/2020 tarihli Resmi Gazetede yer alan Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarihli
ve E.: 2019/40, K.: 2020/40 sayılı Kararı ile, bu maddenin birinci cümlesinde yer
alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci
cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna
ve iptaline karar verilmesi üzerine geliştirilmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin
KTK. m. 90 hükmü yönünden verdiği karardan dolayı Yargıtay’ın geliştirdiği içtihadın
sigorta hukukuna hakim olan gerçek zarar ve zenginleşme yasağı ilkeleri çerçevesinde
değerlendirilmesi gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi kararı neticesinde trafi k sigortasından kaynaklanan tazminatların
Genel Şartlara göre hesaplanamayacağı sonucuna varılarak, tamamen aktüerya
bilimi açısından değerlendirilmesi gereken bir hususta sigorta hukuku ilkeleriyle
çelişir bir içtihat oluşturulmuştur. Bu çalışma ile aktüerya bilimi ilkeleri çerçevesinde,
Yargıtay’ın benimsediği progresif rant yöntemine göre hesaplama yapılmasının uygun
olup olmadığı incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Progresif Rant Yöntemi, Teknik Faiz, TRH-2010, Gerçek Zarar, Zenginleşme Yasağı