Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde Çalışan Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Pilot Bir Çalışma

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 21 - 32, 30.06.2019
https://doi.org/10.33720/kisgd.461247

Öz





Ağız ve diş sağlığı merkezleri diş hekimi, hemşire ve diş teknisyeni/klinik yardımcının beraber bir ekip halinde çalıştığı multidisipliner bir birimdir. Çalışmanın amacı, bir ağız ve diş sağlığı merkezinde çalışan personelin tükenmişlik düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Anket olarak, ‘Sosyodemografik Özellikler Formu’ ve ‘Maslach Tükenmişlik Ölçeği’ uygulanmıştır. Araştrımaya katılanların % 77,8’i kadın, % 22,2’si erkek, yaş ortalaması 33,44, çalışma yılı ortalaması 9,56, aynı işte işte çalışma yılı ortalaması 5,56’dır. Araştırmaya katılanların meslek, gelir durumu, çalışma süresi ve gürültü değişkenlerinde tükenmişlik düzeyleri bakımından anlamlı fark elde edilirken; cinsiyet, yaş, çalışma yılı, medeni durum ve tek ünitli ya da çok ünitli odada çalışma değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır (p>0.05). Bu çalışmanın sonuçlarına göre, meslek, gelir durumu, çalışma süresi ve gürültü ağız ve diş sağlığı merkezinde çalışan personelin tükenmişlik düzeylerini anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Ağız ve diş sağlığı merkezinde gerek çalışan personel gerekse de kurum olarak alınan bir takım önlemlerle tükenmişlik düzeylerini azaltmak mümkün olabilir.




 


Kaynakça

  • [1] American Dental Association. ‘Dentists: Doctors of Oral Health’. (2017). http://www.ada.org/en/about-the-ada/dentists-doctors- of-oral-health; (Erişim Tarihi: 06.07.2017)
  • [2] Vodanović M, Galić I, Kelmendi J, Chalas R. (2017). Occupational health Hazards in Contemporary dentistry: A Review. Medical Sciences, 25-41.
  • [3] Ünal S, Karlıdağ R, Yoloğlu S. (2001). Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam doyumu Düzeyleri ile İlişkisi. Klinik Psikiatri, 4(2): 113-118.
  • [4] Leggat PA, Kedjarune U, Smith DR. (2007). Occupational Health Problems in Modern Dentistry: A Review. Industrial Health, 45: 611-621.
  • [5] Sünter AT, Canbaz S, Dabak Ş, Öz H, Pekşen Y. (2006). Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeyleri. Genel Tıp Dergisi, 16(1): 9-14.
  • [6] Tekir Ö, Çevik C, Arık S, Ceylan G. (2016). Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik, İş Doyumu Düzeyleri ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(2): 51-63.
  • [7] Ersoy A, Demirel Utku B. (2017). ‘Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik Sendromu-1’, journal.mufad.org.tr/attachments/article/586/6.pdf; (Erişim Tarihi: 12.07.2017).
  • [8] Özdemir AK, Kılıç E, Özdemir D, Öztürk M, Sümer H. (2003). Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akademik Personelinde Tükenmişlik Ölçeğinin Üç Yıllık Arayla Değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 6(1): 14-18.
  • [9] Sağlam Arı G, Çına Bal E. (2008). Tükenmislik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 15(1): 131-148.
  • [10] Kaya M, Üner S, Karanfil E, Ulusoy R, Yüksel F, Yüksel M. (2007). Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(5): 357-363.
  • [11] Yakut Hİ, Gül Kapısız S, Durutuna S, Evran A. (2013). Sağlık Alanında Çalışma Yaşamında Tükenmişlik. The Journal of Gynecology - Obstetrics and Neonatology, 10(38): 1564-1571.
  • [12] Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. (2006). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 7: 100-108.
  • [13] Altay B, Gönerer D, Demirkıran C. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 15(1): 10-16.
  • [14] Gustafson G, Eriksson S, Strangberg G, Norberg A. (2010). Burnout and perceptions of conscience among healthcare personel:A pilot study. Nursing Ethics, 17(1): 23-38.
  • [15] Günüşen N, Üstün B. (2010). Türkiye’de ikinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşire ve hekimlerde tükenmişlik : Literatür incelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(1): 40-51.
  • [16] Kowalski C, Ommen O, Driller E, Ernstmann N, Wirtz M, Köhler T. (2010). Burnout in nurses – the relationship between social capital in hospitals and emotional exhaustion. Journal of Clinical Nursing, 19(11-12): 1654-1665.
  • [17] Sarıkaya, P. (2007). Tükenmişlik Sendromunun Kişilik Özelliklerinden Denetim Odağı İle İlişkisi Ve Bir Uygulama, İnsan Kaynakları Yönetimi Yüksek Lisans Tezi.
  • [18] Güven S. (2013). Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mizah Tarzları İle Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki ilişkinin Saptanması, Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi.
  • [19] Tunçel Yİ, Kaya M, Kuru RN, Menteş S, Ünver S. (2014). Onkoloji Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesinde Hemşirelerin Tükenmişlik Sendromu. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 12: 57-62.
  • [20] Turgut N, Karacalar S, Polat C, Kıran Ö, Gultop F, Turkmen Kalyon S, Sinoğlu B, Zincirci M, Kaya E.(2016). Uzmanlık Eğitimindeki Doktorlarda Tükenmişlik Sendromu. Türk Anestezi ve Reanimasyon Dergisi, 44: 258-64.
  • [21] Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. (2001). Job Burnout. Annual Review Psychology, 52: 397-422.
  • [22] Anıl M, Yurtseven A, Yurtseven İ, Ülgen M, Anıl AB, Helvacı M, Aksu N. (2017). Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık öğrencilerinde. Türk Pediatri Arşivi, 52: 66-71.
  • [23] Özmete E. (2016). Yaşlı Bakımı İşinin Psiko-Sosyal Riski: Kurumsal Yaşlı Bakımında Çalışanların Stres Nedenlerinin, Tükenmişlik Ve İş Tatmini Düzeylerinin Değerlendirilmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1): 243-264.
  • [24] Çelik M. (2016). Tükenmişlik Yaşam Doyumu ve İş Yükü İlişkisi: Denizli'de Faaliyet Gösteren Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4): 1139-1152.
  • [25] Algül R, Yılmaz D, Özer Ü, Kaya B. (2016). Cerrahi ve dahili branş hekimlerinde tükenmişlik düzeyini etkileyen değişkenler ve tükenmişliğin işe bağlılık ve örgütsel bağlılık ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 19: 176-184.

Determination of Burnout Levels of the Personnel Working in an Oral and Dental Health Center: A Pilot Study

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 21 - 32, 30.06.2019
https://doi.org/10.33720/kisgd.461247

Öz



Oral and dental health centers are multidisciplinary units where the dentist, nurse and dental technician / clinic assistant work together as a team. The purpose of study is to determine the burnout levels and the factors that affect the staff working at a dental and oral health center. As a questionnaire, 'Sociodemographic Characteristics Form' and 'Maslach Burnout Scale' were applied. 77.8% of participants in the study were female, 22.2% were male. The average age was 33.44, the average year of work was 9.56 and the average year of work was 5.56. Burnout levels were affected by occupation, income status, working duration and noise levels statistically whereas there was no statistically significant difference between the variables of gender, age, years of employment, marital status and working condition as single unit or multi-unit room (p> 0.05). According to the results of this study, occupation, income status, working duration and noise significantly affect the burnout levels of personnel working in the oral and dental health center. In the oral and dental health centers, it may be possible to reduce the levels of burnout by means of a number of precautions taken by the working staff as well as the institution.




 





Kaynakça

  • [1] American Dental Association. ‘Dentists: Doctors of Oral Health’. (2017). http://www.ada.org/en/about-the-ada/dentists-doctors- of-oral-health; (Erişim Tarihi: 06.07.2017)
  • [2] Vodanović M, Galić I, Kelmendi J, Chalas R. (2017). Occupational health Hazards in Contemporary dentistry: A Review. Medical Sciences, 25-41.
  • [3] Ünal S, Karlıdağ R, Yoloğlu S. (2001). Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam doyumu Düzeyleri ile İlişkisi. Klinik Psikiatri, 4(2): 113-118.
  • [4] Leggat PA, Kedjarune U, Smith DR. (2007). Occupational Health Problems in Modern Dentistry: A Review. Industrial Health, 45: 611-621.
  • [5] Sünter AT, Canbaz S, Dabak Ş, Öz H, Pekşen Y. (2006). Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeyleri. Genel Tıp Dergisi, 16(1): 9-14.
  • [6] Tekir Ö, Çevik C, Arık S, Ceylan G. (2016). Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik, İş Doyumu Düzeyleri ve Yaşam Doyumunun İncelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(2): 51-63.
  • [7] Ersoy A, Demirel Utku B. (2017). ‘Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik Sendromu-1’, journal.mufad.org.tr/attachments/article/586/6.pdf; (Erişim Tarihi: 12.07.2017).
  • [8] Özdemir AK, Kılıç E, Özdemir D, Öztürk M, Sümer H. (2003). Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akademik Personelinde Tükenmişlik Ölçeğinin Üç Yıllık Arayla Değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 6(1): 14-18.
  • [9] Sağlam Arı G, Çına Bal E. (2008). Tükenmislik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 15(1): 131-148.
  • [10] Kaya M, Üner S, Karanfil E, Ulusoy R, Yüksel F, Yüksel M. (2007). Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(5): 357-363.
  • [11] Yakut Hİ, Gül Kapısız S, Durutuna S, Evran A. (2013). Sağlık Alanında Çalışma Yaşamında Tükenmişlik. The Journal of Gynecology - Obstetrics and Neonatology, 10(38): 1564-1571.
  • [12] Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. (2006). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 7: 100-108.
  • [13] Altay B, Gönerer D, Demirkıran C. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 15(1): 10-16.
  • [14] Gustafson G, Eriksson S, Strangberg G, Norberg A. (2010). Burnout and perceptions of conscience among healthcare personel:A pilot study. Nursing Ethics, 17(1): 23-38.
  • [15] Günüşen N, Üstün B. (2010). Türkiye’de ikinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşire ve hekimlerde tükenmişlik : Literatür incelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(1): 40-51.
  • [16] Kowalski C, Ommen O, Driller E, Ernstmann N, Wirtz M, Köhler T. (2010). Burnout in nurses – the relationship between social capital in hospitals and emotional exhaustion. Journal of Clinical Nursing, 19(11-12): 1654-1665.
  • [17] Sarıkaya, P. (2007). Tükenmişlik Sendromunun Kişilik Özelliklerinden Denetim Odağı İle İlişkisi Ve Bir Uygulama, İnsan Kaynakları Yönetimi Yüksek Lisans Tezi.
  • [18] Güven S. (2013). Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mizah Tarzları İle Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki ilişkinin Saptanması, Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi.
  • [19] Tunçel Yİ, Kaya M, Kuru RN, Menteş S, Ünver S. (2014). Onkoloji Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesinde Hemşirelerin Tükenmişlik Sendromu. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 12: 57-62.
  • [20] Turgut N, Karacalar S, Polat C, Kıran Ö, Gultop F, Turkmen Kalyon S, Sinoğlu B, Zincirci M, Kaya E.(2016). Uzmanlık Eğitimindeki Doktorlarda Tükenmişlik Sendromu. Türk Anestezi ve Reanimasyon Dergisi, 44: 258-64.
  • [21] Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. (2001). Job Burnout. Annual Review Psychology, 52: 397-422.
  • [22] Anıl M, Yurtseven A, Yurtseven İ, Ülgen M, Anıl AB, Helvacı M, Aksu N. (2017). Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık öğrencilerinde. Türk Pediatri Arşivi, 52: 66-71.
  • [23] Özmete E. (2016). Yaşlı Bakımı İşinin Psiko-Sosyal Riski: Kurumsal Yaşlı Bakımında Çalışanların Stres Nedenlerinin, Tükenmişlik Ve İş Tatmini Düzeylerinin Değerlendirilmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1): 243-264.
  • [24] Çelik M. (2016). Tükenmişlik Yaşam Doyumu ve İş Yükü İlişkisi: Denizli'de Faaliyet Gösteren Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4): 1139-1152.
  • [25] Algül R, Yılmaz D, Özer Ü, Kaya B. (2016). Cerrahi ve dahili branş hekimlerinde tükenmişlik düzeyini etkileyen değişkenler ve tükenmişliğin işe bağlılık ve örgütsel bağlılık ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 19: 176-184.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm İş Sağlığı ve Güvenliği
Yazarlar

Selver Suna Başak

Elif Işık

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2019
Gönderilme Tarihi 19 Eylül 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

IEEE S. S. Başak ve E. Işık, “Bir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde Çalışan Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Pilot Bir Çalışma”, kisgd, c. 3, sy. 1, ss. 21–32, 2019, doi: 10.33720/kisgd.461247.