Bir Kömür Madeninin Yeraltı ve Yerüstü İşletmelerinde Yaralanmayla Sonuçlanan İş Kazalarının Analizi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 69 - 83, 31.08.2024

İlknur Erol

https://doi.org/10.33720/kisgd.1456250

Öz

Maden işletmelerinde meydana gelen kazalar, çok ciddi yaralanmalara, maddi kayıplara ve ölümlere neden olmaktadır. Bu çalışmada maden işletmelerinde meydana gelen kazaların nedenleri ortaya konulmuş; bir kömür madeninin yeraltı ve yerüstü işletmelerinde 2011-2021 yılları arasında meydana gelen ve yaralanmayla sonuçlanan kazalar işletme, işyeri, sanat grupları ve yaralanan uzuv bazında analiz edilmiştir. Yaralanmalı iş kazalarının daha çok yeraltı işletmelerinde, pano-ayak üretim işyerlerinde, kömür üretiminden sorumlu olan pano-ayak üretim işçilerinde meydana geldiği tespit edilmiştir. Ayrıca pano-ayak üretim işçilerinde el, parmak ve ayak parmak yaralanmalarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Yerüstü işletmelerinde ise mekanizasyon ve pres işçilerinde en fazla yaralanmaların olduğu görülmüştür. Bu sanat grubunda da el-parmak ve ayak parmak uzuvlarında yaralanmaların yoğun olduğu tespit edilmiştir. İş kazalarının önlenebilmesi için alınması gereken tedbirler belirtilmiş; özellikle belirli işyerlerinde ve sanat gruplarında çalışanlar için uygun kişisel koruyucu donanım seçimi ve kullanımının denetimi hususunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kaza Analizi, Kişisel Koruyucu Donanım, Kömür, Yaralanmalı İş Kazası

Analysis of Work Accidents Resulting in Injuries in the Underground and the Surface Enterprises of A Coal Mine

Öz

Accidents occurring in mining operations cause serious injuries, financial losses and deaths. In this study, the causes of accidents occurring in mining enterprises were revealed; Accidents that occurred between 2011 and 2021 in the underground and the surface enterprises of a coal mine and resulted in injuries were analyzed on the basis of enterprise, workplace, occupational groups and injured limb. It has been determined that work accidents with injuries mostly occur in the underground enterprises, panel production workplaces, and panel production workers responsible for coal production. It was also determined that hand finger and toe limbs injuries were high in panel production workers. In the surface enterprises, it was observed that the most injuries occurred in mechanization and press workers. In this occupational group, it was found that the injuries in the hand finger and toe limb were intense. Measures to be taken to prevent work accidents are stated; Various recommendations have been made regarding the selection and control of the use of appropriate personal protective equipment, especially for those working in certain workplaces and occupational groups.

Anahtar Kelimeler

Accident Analysis, Personal Protective Equipment, Coal, Work Accident with Injuries

Kaynakça

• SGK. "Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllıkları,"https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Yillik/fcd5e59b-6af9-4d90-a451-ee7500eb1cb4/, 2024.
• H. Köse, Ş. Şenkal, and A. Aközel, "GLİ Tunçbilek Bölgesi Yeraltı İşletmelerindeki kaza istatistikleri," Türkiye 7. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, Zonguldak, pp. 363-381, 1990.
• S. Buzkan and İ. Buzkan, "Zonguldak Taşkömürü Havzası iş kazalarındaki ölüm oranlarını etkileyen faktörler," Türkiye 7. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, Zonguldak, pp. 147-361, 1990.
• M. Sarı, H. S. B. Düzgün, C. Karpuz, and A. S. Selçuk, "Accident analysis of two Turkish underground coal mine," Safety Science, vol. 42, no. 8, pp. 675-690, 2004, doi: 10.1016/j.ssci.2003.11.002.
• S. Önder and M. Önder, "TKİ’ye bağlı işletmelerde yaralanmalı iş kazalarının analizi," Madencilik, vol. 49, no. 3, pp. 3-12, 2010.
• Y. S. İstanbulluoğlu, "Türkiye Kömür İşletmelerinde 1984-1999 yılları arası meydana gelen iş kazalarının istatistiksel değerlendirmesi," Madencilik Bülteni, vol. 38, no. 4, pp. 29-41, 1999.
• M. Öztürk, "Maden işletmelerinde iş kazaları ve kazaların temel nedenleri," ISG Dergisi, no. 33, pp. 16-23, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Genel Yayın No:146, Ankara, 2007.