THE DEVELOPMENT OF EDUCATIONAL INEQUALITY IN THE LABOR FORCE IN TURKEY: AN ASSESSMENT WITHIN THE FRAMEWORK OF THE E-GINI COEFFICIENT

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 36 - 46, 30.06.2025

Yalın Kılıç

Öz

This study analyzed the dynamics of educational inequalities in Turkey between 1988 and 2024 using the E-Gini coefficient and evaluated the effects of education policies. The research design consisted of descriptive and causal-comparative analysis. The E-Gini index, an adaptation of the Gini coefficient used to measure income inequality, was employed to assess educational disparities. A quantitative research approach was adopted, utilizing data from the Turkish Statistical Institute's Household Labor Force Surveys to calculate the distribution of education levels, average years of schooling, and E-Gini coefficients. The findings revealed a significant decline in educational inequality: the E-Gini coefficient decreased from 37.05 in 1988 to 23.64 in 2024. This improvement was attributed to policy interventions such as the 1997 eight-year compulsory education reform and the 2012 4+4+4 system. However, regional disparities and gender-based inequalities persisted. The study highlighted that while the E-Gini coefficient effectively measures quantitative aspects of education, it falls short in capturing quality disparities. The results demonstrated Turkey's progress in promoting equal opportunities in education, though further policy efforts are needed, particularly in rural areas and education quality. Recommendations included regional development projects, gender equality programs, and expanding digital access.

Anahtar Kelimeler

E-Gini , Educational Inequality , Labor Force , Education Level Of Labor Force

TÜRKİYE’DE İŞGÜCÜNÜN EĞİTİMSEL EŞİTSİZLİĞİN GELİŞİMİ: E-GİNİ KATSAYISI ÇERÇEVESİNDE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Bu çalışma, Türkiye'de 1988-2024 döneminde eğitim eşitsizliklerinin dinamiklerini E-Gini katsayısı üzerinden analiz etmiş ve eğitim politikalarının etkilerini değerlendirmiştir. Araştırmanın desenini betimsel analiz ve nedensel-karşılaştırmalı analiz oluşturmaktadır. Eğitim eşitsizliğinin ölçümünde gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçümünde kullanılan Gini katsayısının eğitim alanına uyarlanmış hali olan E-Gini endeksi kullanılmıştır. E-gini eğitimsel eşitsizlikleri ölçmek için kullanılan bir katsıyıdır. Nicel bir araştırma deseni benimsenerek,Türkiye İstatistik Kurumunun hanehalkı işgücü anketlerinden elde edilen veriler kullanılmış ve eğitim seviyelerinin dağılımı, ortalama eğitim süreleri ile E-Gini katsayıları hesaplanmıştır. Araştırma, eğitim eşitsizliğinin önemli ölçüde azaldığını ortaya koymuştur: E-Gini katsayısı 1988'de 37,05 iken 2024'te 23,64'e düşmüştür. Bu iyileşme, 1997'deki 8 yıllık kesintisiz eğitim reformu ve 2012'deki 4+4+4 sistemi gibi politikaların etkisiyle açıklanmıştır. Bununla birlikte, bölgesel farklılıklar ve cinsiyet temelli eşitsizliklerin devam ettiği tespit edilmiştir. Çalışma, E-Gini katsayısının eğitimin niceliksel boyutunu ölçmede etkili olduğunu ancak kalite farklılıklarını yansıtmada yetersiz kaldığını vurgulamıştır. Bulgular, Türkiye'nin eğitimde fırsat eşitliğini artırma konusunda ilerleme kaydettiğini, ancak özellikle kırsal bölgelerde ve eğitim kalitesi alanında daha fazla politika desteğine ihtiyaç olduğunu göstermiştir. Bu doğrultuda, bölgesel kalkınma projeleri, toplumsal cinsiyet eşitliği programları ve dijital erişimin yaygınlaştırılması gibi öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

E-Gini , Eğitimsel Eşitsizlik , Işgücü , Işgücünün Eğitim Seviyesi

Kaynakça

• Akyüz, Y., & Kaya, E. (2021). Türkiye'de eğitim reformlarının eşitsizlik üzerine etkileri: 4+4+4 sistemi analizi. Eğitim Yayınları.
• Altındağ, O., & Mertoğlu, M. (2022). E-Gini katsayısının sınırlılıkları: Türkiye'de eğitim kalitesi ve eşitsizlik ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 47(211), 45-62.
• Arslan, H., & Caner, A. (2019). Cinsiyet temelli eğitim eşitsizlikleri: Türkiye örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19(43), 78-95.
• Aydıner Avşar, N., & Yanık İlhan, B. (2022). Inequality in Education Among Turkish Young Individuals, 1988-2020. Aurum Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 29-47.
• Batı, P., & Yıldız, D. (2023). Pandemi döneminde dijital uçurum: Türkiye'de uzaktan eğitim ve eşitsizlikler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 9(1), 112-130.
• Berberoğlu, G., & Kalender, İ. (2005). Investigation of student achievement across years, school types and regions: The SSEQ example. Eğitim ve Bilim, 30(138), 13-23.
• Castello, A., & Domenech, R. (2002). Human capital inequality and economic growth: Some new evidence. The Economic Journal, 112(478), 187-200. https://doi.org/10.1111/1468-0297.00024
• Ceriani, L., & Verme, P. (2012). The origins of the Gini index: extracts from Variabilità e Mutabilità (1912) by Corrado Gini. Journal of Economic Inequality, 10, 421–443. https://doi.org/10.1007/s10888-011-9188-x
• Checchi, D. (2001). Education, inequality and income inequality (DARP Discussion Paper No. 52). London School of Economics.
• Chetty, R., Friedman, J. N., & Rockoff, J. E. (2014). Measuring the impacts of teachers II: Teacher value-added and student outcomes in adulthood. American Economic Review, 104(9), 2633–2679. https://doi.org/10.1257/aer.104.9.2633
• Cowell, F. A. (2011). Measuring inequality (3rd ed.). Oxford University Press.
• Demirtaş, Z., & Selim, M. (2023). Eğitimde eşitsizlik ölçümü: E-Gini'nin sınırlılıkları ve alternatif öneriler. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 14(1), 1-15.
• Dinçer, M. A., & Kolaşin, G. (2009). Türkiye'de eğitimsel eşitsizlik: 1970-2005 dönemi analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(3), 145-170.
• Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2004). 2005 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı (Karar Sayısı: 2004/7978) r. Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları.
• Duman, A. (2008). Education and Income Inequality in Turkey: Does Schooling Matter? Financial Theory and Practice, 32 (3) 369-385 https://www.researchgate.net/publication/23534014_Education_and_Income_Inequality_in_Turkey_Does_Schooling_Matter
• Durmaz, K. İ., Çalış, A., & Gencer, C. (2020). Türkiye’deki Düzey-1 Bölgelerinin Eğitim Göstergeleri Açısından Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(1), 13-25. https://doi.org/10.17671/gazibtd.570775
• ERG. (2023). 2023 Eğitim izleme raporu. Eğitim Reformu Girişimi Raporu.
• Ferreira, F. H. G., & Gignoux, J. (2014). The measurement of educational inequality: Achievement and opportunity. World Bank Economic Review, 28(2), 210–246. https://doi.org/10.1093/wber/lht004
• Gümüş, S., & Atalmış, E. H. (2012). Bölgesel eşitsizliklerin eğitim performansına etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 89-104.
• Hanushek, E. A., & Woessmann, L. (2020). The knowledge capital of nations: Education and the economics of growth. MIT Press.
• Karaoğlu, E., & Şeker, M. (2020). Türkiye'de yaş gruplarına göre eğitim eşitsizliği: E-Gini analizi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(2), 567-588.
• López, R., & Thomas, V. (2009). The measurement of inequality of opportunity: Theory and an application to Latin America. Review of Income and Wealth, 57(4), 566–577. https://doi.org/10.1111/j.1475-4991.2011.00467.x
• Maasoumi, E. (1986). The measurement and decomposition of multi-dimensional inequality. Econometrica, 54(4), 991–997. https://doi.org/10.2307/1912849
• Özdemir, S. (2018). 1997 eğitim reformunun uzun vadeli etkileri: Eşitsizlik perspektifi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(1), 34-52.
• Sahn, D. E., & Younger, S. D. (2006). Changes in inequality and poverty in Latin America: Looking beyond income to health and education. Journal of Applied Economics, 9(2), 215–233. https://doi.org/10.1080/15140326.2006.12040645
• Sen, A. (1997). On economic inequality (Expanded ed.). Oxford University Press.
• Tansel, A., & Bodur, B. F. (2012). Wage inequality and returns to education in Turkey: A quantile regression analysis. Review of Development Economics, 16(1), 1-25. https://doi.org/10.1111/j.1467-9361.2011.00655.x
• Tansel, A., & Güngör, N. D. (2013). Gender effects of education on economic development in Turkey. Applied Economics, 45(4), 545-561. https://doi.org/10.1080/00036846.2011.610750
• Thomas, V., Wang, Y., & Fan, X. (2001). Measuring education inequality: Gini coefficients of education. World Bank Policy Research Working Paper No. 2525. https://doi.org/10.1596/1813-9450-2525
• Türkiye İstatistik K urumu [TÜİK]. Veri Portalı https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=istihdam-issizlik-ve-ucret-108&dil=1
• UNESCO. (2021). Global education monitoring report: Inclusion and education. UNESCO Publishing. Yanık, B. (2004). Türkiye’de eğitim eşitsizliği. İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi.