1983 Genel Seçimleri ve Anavatan Partisi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 77 - 86, 24.06.2022

Hüseyin Çavuşoğlu

Öz

1983 genel seçimleri, 12 Eylül 1980 darbesi sonrası yapılan ilk seçimdir. Türk siyasal hayatında en yenilikçi, en modern, ilk seçim kampanyası 1983 seçimlerinde yaşanmıştır. 1983 genel seçimlerine Milliyetçi Demokrasi Partisi, Halkçı Parti ve Anavatan Partisi katıldı ve Turgut Özal liderliğinde Anavatan Partisi, tek başına iktidara geldi. Böylece Anavatan Partisi, kurulduktan sonra yapılan ilk genel seçimde, iktidara gelen ilk parti oldu. Bu çalışmada, 1983 genel seçimlerinde Anavatan Partisi’nin başarısının nedenleri ele alındı. Anavatan Partisi’nin başarısında Turgut Özal’ın kişisel özellikleriyle diğer liderlere göre önde olması, yüz yüze seçim stratejisinin izlenmesi, halkın talepleri doğrultusunda bir seçim kampanyasının izlenmesi, gazete ilanı, mahalle gezileri, özel toplantılar, video kaset gibi farklı kampanya araçlarına yer verilmesi, uzlaşmaya dayalı bir siyasi üslup kullanılması, ekonomik politikalarının, hizmete dayalı politika anlayışının ön planda tutulması ve ekonomik çözüm önerilerinin halka sunulması, Milliyetçi Demokrasi Partisi, Halkçı Parti, Anavatan Partisi dışındaki partilerin, 1983 seçimlerine katılamaması gibi faktörlerin etkili olduğu sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Partiler, Turgut Özal, Anavatan Partisi, Seçim

Kaynakça

• Aşık, S., (2018), Türkiye’de Demokrasinin Yeniden İnşası Sürecinde Anavatan Partisi (1983- 1991), Celal Bayar Üniversitesi SBE, (Yayımlanmamış Doktora tezi), Manisa.
• Barlas, M., (1994), Turgut Özal’ın Anıları, İstanbul: Sabah Kitapları.
• Birand, M. A. ve Yalçın, S., (2012), The Özal Bir Davanın Öyküsü, İstanbul: Doğan Kitap.
• Cemal, H., (2000), Özal Hikâyesi, İstanbul: Doğan kitap.
• Cemal, H., (2013), Özal Hikayesi, İstanbul: Everest yayınları.
• Çavdar, T.., (2000), Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1950-1995, Ankara: İmge kitabevi.
• Doğan, Y., (1985), Dar Sokakta Siyaset (1980-1983), İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Donat, Y., (1987), Yavuz Donat’ın Vitrininden 2- Buyruklu Demokrasi 1980-1983, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Göle, N., (2000), “80 Sonrası Politik Kültür”, Kalaycıoğlu, E. ve Sarıbay, A. Y., der., içinde Türkiye’de Politik Değişim Ve Modernleşme,, İstanbul: Alfa Aktuel Kitabevleri, s. 425-434.
• Gözler, K., (2012), Anayasa Hukukuna Giriş. Bursa: Ekin yayınevi.
• Güzel, U., (2008), Özalcılık, İstanbul, Emre Yayınları.
• Kalaycıoğlu E. ve Sarıbay A. Y., (2008), Türkiye’de Siyaset, İstanbul: Der Yayınları.
• Kalçık, T., (2013), Türkiye’nin Siyasal ve Toplumsal Dönüşüm Sürecinde 1983 ANAP ve 2002 AK PARTİ Siyasal Kampanyaları Üzerine Karşılaştırmalı Analiz, İstanbul Üniversitesi SBE, (Yayımlanmış doktora tezi), İstanbul.
• Karasar, N., (1991), Bilimsel Araştırma Yönetimi, Sanem: Ankara.
• Özkan, N., (2007), Türkiye ve Dünyadan Örneklerle Seçim Kazandıran Kampanyalar, İstanbul: MediaCat yayınları.
• Özkazanç, A., (1995), “Türkiye’de Yeni Sağ”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 15, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 1218-1224.
• Resmi Gazete, 14 Kasım 1983, Sayı: 18221, 1. Mükerrer.
• Sakallıoğlu, Ü. C., (1996), “1983-1994: Siyasal Parti Topoğrafyası”. CDTA, İstanbul: İletişim Yayınları, 15, s. 1251.
• Topuz, H., (1991). Siyasal Reklamcılık Dünyadan ve Türkiye’den Örneklerle, İstanbul: Cem yayınevi.
• Turgut, H., (1986), 12 Eylül Partileri, İstanbul: ABC Ajansı Yayınları.
• Türk, H. B., (2014), Muktedir Türk Sağ Geleneği ve Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yavuz, T., (2013), Anılarıyla Ekrem Pakdemirli Özal’ın Mirası, İstanbul: Ufuk Kitapları.
• Yayla, A., (2003), “Liberal Siyaset/Liberal İktisat Özal Çizgisi”, Sezal İ. ve Dağı, İ., içinde Kim Bu Özal? Siyaset, İktisat, Zihniyet, İstanbul: Boyut Kitapları.