TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ: GÜÇLÜKLER VE FIRSATLAR

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2-1 - KAYFOR23 Özel Sayısı, 112 - 130, 31.12.2023

Ahmet Taner

Öz

Kurumsal yönetim ve risk yönetimi temel olarak özel şirketler için geliştirilen model olsa da , kamu işletmeciliği yaklaşımının da etkisiyle, kamu sektörü için de tartışılmaya ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Kurumsal yönetimin beş temel unsuru vardır: Katılımcılık, Şeffaflık, Hesap verebilirlik, Hukukun Üstünlüğü ve Stratejik vizyona sahip olmak. Türk kamu yönetimi sisteminin temel taşı olan 5018 sayılı Kanun, kamu mali yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçelerinin hazırlanmasını ve uygulanmasını düzenlemekte ve kurumsal risk yönetiminin temel bileşenlerini içeren iç kontrol süreçlerini belirlemektedir. Kurumsal risk yönetimi ilkelerini de içeren standart ve koşullar, Maliye Bakanlığı'nın 2007 yılında yayınladığı Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği ile belirlenmiştir. Ancak, 5018 sayılı Kanun ve ikincil düzenlemeler uluslararası standartlara uygun bir kurumsal risk yönetimi sistemi öngörse de, kamu sektöründe bu standart ve şartların uygulanmasını sağlayacak yeterli kontrol ve izleme mekanizmalarının kurulmadığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, 5018 sayılı Kanun ile yürürlüğe konulan kurumsal yönetim ve risk yönetimi uygulamalarına ilişkin sonuçların, Sayıştay tarafından yapılan dış denetimde elde edilen bilgi ve bulgular çerçevesinde analiz edilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal risk yönetimi, İç kontrol, Dış Denetim, Sayıştay

Kaynakça

• Aytar, O. (2020), Türk Kamu Yönetiminde İç Denetim ve Yönetişim İlişkisi: Bakanlıklar Örneği, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
• Bakkal, H., İ. Tunç, A.Kasımoğlu (2016), İç Kontrol ve Kurumsal Risk Yönetimi, İstanbul: İdeal Kültür/Yayıncılık
• Commission of the European Communities. (2007), Revision of the Internal Control Standards and Underlying Framework. Erişim: 10 Mayıs 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/about_the_european_commission/eu_bud get/internal-control-standards-revision-sec-2007-1341_2007_en.pdf
• Committee of Sponsoring Organizations of the Teadway Commission (COSO), (2004). Enterprise Risk Management-Integrated Framework: Executive Summary. Erişim: 07 Haziran 2019, https://www.coso.org/Documents/COSO-ERM-Executive- Summary.pdf
• Committee of Sponsoring Organizations of the Teadway Commission (COSO), (2013), Internal Control-Integrated Framework: Executive Summary. Erişim: 11 Mayıs 2019, https://www.coso.org/Documents/990025P-Executive-Summary-final- may20.pdf
• Committee of Sponsoring Organizations of the Teadway Commission (COSO), (2017), Enterprise Risk Management Integrating with Strategy and Performance: Executive Summary. Erişim: 06 Haziran 2019, https://www.coso.org/Documents/2017- COSO-ERM-Integrating-with-Strategy-and-Performance-Executive-Summary.pdf
• Ilgar T. ve G. Erdoğdu (2018), Kurumsal Risk Yönetimi Türk Kamu Yönetimine Nasıl Entegre Edilebilir ?, Denetişim , Yıl. 8 • Sayı: 18 • Eylül / Aralık 2018
• KALKINMA BAKANLIĞI (2018), On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Kamuda Kurumsal Yönetim ve Yenilikçilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu Ankara
• Kurt Ganite T. ve Uysal A. (2018), COSO Kurumsal Risk Yönetimi Çerçevesi Güncelleme Projesinin Getirdiği Yenilikler, Muhasebe ve Denetime BAKIŞ, Sayı 54, s.19-34
• OECD (2023), G20/OECD Principles of Corporate Governance 2023, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/ed750b30-en.
• Pehlivanlı, Davut (2020), Kurumsal Risk Yönetimi, İstanbul: MÜSİAD Yayınları.
• SAYDER (2021), Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Sayıştay Denetim, Ankara: Sayıştay Denetçileri Derneği Yayını,
• SAYIŞTAY (2021a), 2021 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, Ankara.
• SAYIŞTAY (2021b), Kamuda Stratejik Yönetim Kurumsal Risk Yönetimi İç Kontrol Sistem, Ankara
• SAYIŞTAY (2022), 2022 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, Ankara.
• TUSİAD (2008), Kurumsal Risk Yönetimi, İstanbul: TÜSİAD Yayınları,
• Usman Ö. ve S. Y. Kaygusuz (2018), Kurumsal Risk Yönetimi İç Kontrol ve İç Denetim İlişkisi, XX. Türkiye Muhasebe Kongresi.
• Uysal, M.C. (2018), Kamu Kurumlarında Kurumsal Risk Yönetimi ve Risk Odaklı İç Denetim: İç Denetçiler Üzerine Bir Araştırma, Denetişim, Yıl: 8 • Sayı: 18 • Eylül / Aralık
• WORLD BANK. (2010), Corporate Governance Manual. Second Edition. Hanoi: World Bank.