MAL REJİMİ HÜKÜMLERİ KAPSAMINDA BAĞLI NAMA YAZILI PAYLARIN İKTİSABI VE EVLİLİK BİRLİĞİ İÇERİSİNDE MAL REJİMİ DEĞİŞİKLİĞİYLE BAĞLI NAMA YAZILI PAYLARIN İKTİSABINDA BAĞLAMIN ETKİSİNİ YİTİRİP YİTİRMEDİĞİ SORUNU

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 459 - 490, 01.12.2024

Zehra Yaman

https://doi.org/10.62124/kluhfd.1562310

Öz

Bağlı nama yazılı pay senetlerinin iradi olarak devri dışında kanunen devri de mümkündür. Kanuni intikal hallerinde pay senetleri doğrudan intikal etmektedir ve ortaklığın bu devre müdahalesi sınırlıdır. Kanuni intikal hallerinden biri de mal rejimi hükümleri kapsamında bağlı nama yazılı pay senetlerinin intikalidir. Evlilik birliği içerisinde eşlerin mevcut mal rejimini değiştirmeleri mümkündür ve bu yolla bağlı nama yazılı pay senetlerinin iktisabında bağlam hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağı önem arz etmektedir. Bu kapsamda ilk olarak anonim ortaklık için kanunda öngörülen bağlam düzenlemeleri ele alınacak olup devamında evlilik birliği içerisinde eşlerin mevcut mal rejimini değiştirmeleri suretiyle bağlı nama yazılı payların iktisabında bağlam hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağı konusuna değinilecektir.

Anahtar Kelimeler

Anonim Ortaklık, Nama Yazılı Pay Senetleri, Pay Devri, Bağlam, Mal Rejimi Hükümleri

Kaynakça

• Acar F, Aile Hukukumuzda Aile Konutu, Mal Rejimleri, Eşin Yasal Miras Payı, Genişletilmiş ve Güncellenmiş (6. Baskı, Seçkin Kitabevi 2021).
• Akın MY, Anonim Ortaklıkta Bağlı Nama Yazılı Hisseler, (Vedat Yayıncılık 2014).
• Akıntürk T ve Ateş D, Aile Hukuku, C. 2 (23. Bası, Beta Basım Yayım 2022).
• Altay SA, “Türk ve İsviçre Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda Esas Sözleşmesel Bağlam”, (2009) İsviçre Borçlar Kanunu’nun İktibasının 80. Yılında İsviçre Borçlar Hukuku’nun Türk Ticaret Kanunu’na Etkileri 563, 637.
• Aydos OS, “Eşlerin Geçmişe Etkili Mal Rejimi Sözleşmesi Yapabilmesi (4722 Sayılı Kanun M. 10/III)”, (2016) 22 (3) Cevdet Yavuz’a Armağan 383, 393.
• Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku, (13. Bası, Beta Yayıncılık 2019).
• Bilgili F ve Demirkapı E, Şirketler Hukuku Dersleri, (8. Basım, Dora Yayıncılık 2021).
• Bozkurt T, Anonim Şirketlerde Pay Devrinin Sınırlandırılması (Bağlam) - Die Vinkulierung, (On İki Levha Yayıncılık 2016).
• Böckli P, Schweizer Aktienrecht (4. Bası, Schulthess Juristische Medien 2009). Cenkçi E, “TTK 493/1 Bağlamında Güncel Bir Sorun: Kaçış Klozunun Uygulanmasında Esas Sözleşmesel Dayanak” (2020) XXXVI (2) BATIDER 85, 118. Du Pasquier vd., Basler Kommentar, Obligationenrecht II, 5. Bası, Helbing Lichtenhahn Verlag 2016). Dural M vd., Türk Özel Hukuku, C. III, Aile Hukuku (19. Bası, Filiz Kitabevi 2024).
• Erdem E, “Nama Yazılı Hisse Senetlerine İlişkin Olarak Uygulamada Ortaya Çıkan Bazı Sorunlar ve Yeni TTK’nin Çözüm Önerileri”, (2012) XXV. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyum 97, 127.
• Fischer W vd., Handbuch Schweizer Aktienrecht, (Helbing&Lichtenhahn 2014).
• Forstmoser P vd., Schweizerisches Aktienrecht (1996).
• Forstmoser P, “Die Vinkulierung: ein Mittel zur Sicherstellung der Unterwerfung unter Aktionärbindungsverträge?”, (1997) Aktienrecht 1992-1997: Versuch einer Bilanz: zum 70. Geburtstag von Rolf Bär 89 vd.
• Germann S, Die personalistische AG und GmbH Unter besonderer Berücksichtigung von Aktionär- und Gesellschafterbindungsverträgen, (2015) SSHW - Schweizer Schriften zum Handels- und Wirtschaftsrecht Band/Nr. 327.
• Handschin L ve Jung P, Die Aktiengesellschaft, Rechte und Pflichten der Aktionäre, Art. 660 - 697m OR, Zürcher Kommentar (2. Bası, Schulthess 2021).
• Karahan S, Şirketler Hukuku (Mimoza Yayınları 2013).
• Karasu R, “Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Nama Yazılı Payların Devrinin Sınırlandırılması”, (2008) 12 (1) GÜHFD 127.
• Kılıçoğlu AM, Katkı-Katılma Alacağı (3. Bası, Turhan Kitabevi 2013).
• Kırca İ ve Kırca Ç, “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Anonim ve Limited Şirketlerde Bağlamın Etkisizleşmesi” (2008) Prof. Dr. Bilge Öztan’a Armağan 545, 560.
• Kläy H, “Statutengestaltung bei der Vinkulierung nicht kotierter Aktien” (1997) BN 16 49, 79.
• Kläy H, Die Vinkulierung «Theorie und Praxis im neuen Aktienrecht» (Helbing&Lichtenhahn 1997).
• Kuhn R, “Die Übertragung von vinkulierten Namenaktien”, (2011) TREX 1/11 46 vd.
• Lutz P, Vinkulierte Namenaktien, (Schweizer Schriften zum Handels- und Wirtschaftsrecht; Bd. 110 1988).
• Meyer M, “Vinkulierte Aktien in der Zwangsverwertung”, (1997) SZJ 93/1997 22. Nagel T, “Die statutarische Vinkulierung nicht kotierter Namenaktien: Revisionsbedarf der Ablehnungsgründe gemäss Art. 685b Abs. 2 OR” (2015) AJP/PJA 1/2015, 190, 202.
• Narbay Ş, Anonim Ortaklıkta Pay Defteri, (Seçkin Yayıncılık 2003). Ozanemre Yayla HT ve Turan G, “Türk Medenî Kanunu’nda Mal Rejimi Sözleşmesi” Prof. Dr. Bilge ÖZTAN’a Armağan 1079, 1092.
• Öztan B, Aile Hukuku (6. Bası, Turhan Kitabevi 2015).
• Pulaşlı H, Bağlı Nama Yazılı Pay Senetleri (Dayınlarlı Hukuk Yayınları 1992).
• Pulaşlı H, Şirketler Hukuku Şerhi, C. 3 (4. Bası, Adalet Yayınları 2022).
• Sevi AM, Anonim Ortaklıkta Payın Devri, (4. Bası, Seçkin Yayıncılık 2018).
• Şener OH, Ortaklıklar Hukuku, (Gözden Geçirilmiş 5. Bası, Seçkin Yayıncılık 2022).
• Şıpka Ş, Türk Hukukunda Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, (On İki Levha Yayıncılık 2012).
• Taşdelen N, Anonim Ortaklıkta Pay Sahipliği Sıfatının Kazanılması (Vedat Kitapçılık 2005).
• Taucher JR, Treuhändervinkulierung gemäss Art. 685d Abs. 2 OR (Dike Verlag 2020).
• Tekinalp Ü vd., Ortaklıklar Hukuku II, (13. Bası, Vedat Kitapçılık 2017).
• Tekinalp Ü, “Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Sermaye Piyasasına ve Sermaye Piyasası Kanununa İlişkin Hükümleri”, (2008) Avrupa Birliği Perspektifinden Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Sermaye Piyasasına Etkileri 19, 39.
• Tekinalp Ü, Anonim Ortaklıkta Yeni Bağlam Sisteminin Esasları, (Vedat Kitapçılık 2012).
• Tschäni R, Vinkulierung nicht börsenkotierter Aktien, (Schulthess 1997).
• Uzel N, Esas Sözleşmesel Bağlam, (On İki Levha Yayıncılık 2012).
• Yanlı V ve Okutan Nilsson G, “Kaydileştirilmiş Paylar Bakımından Pay Defteri Gerekli Midir?”, (2019) Prof. Dr. Sabih Arkan’a Armağan 1327, 1347.
• Yıldız Ş ve Özbay İ, “Bağlı Nama Yazılı Payların TTK m. 418/f. 4’de Yazılı Sebeplerle Kazanılmasında Yönetim Kurulu Üyeleri İle Pay Sahiplerine Tanınan Gerçek Değerden Satın Alma Hakkı” Makalelerim, 1988-2007 (Yetkin Yayınları 2008) 631, 634.
• Yılmaz ÇM ve Yaşar SB, “Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri Çerçevesinde Bağlı Nama Yazılı Pay Senetlerinin İktisabı”, (2017) 133, TBB Dergisi 449, 516.
• Yüksel S, “Borsaya Kote Edilmemiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devrinde Şirketin Alım Önerisinde Bulunarak Onay İstemini Reddetme Hakkı (Kaçış Klozu)” (2013) (2) GÜHFD (Prof. Dr. Oğuz İmregün’e Saygı Sempozyumu) 159, 217.
• Zeytin Z, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (3. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2017).