Changing Public Administration Approach and Bureaucracy Culture

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 39, 291 - 311, 30.12.2020

Murat Okcu , Sefa Usta , Hasibe Ceyhan

Öz

Social culture affects political culture, political culture affects management culture, and management culture is also effective in the formation of bureaucratic culture. It is an undeniable fact that the understandings of bureaucracy and management culture influence the shaping of the bureaucratic culture. On the other hand, management approaches play an important role in the adoption of bureaucratic culture. While a strict, hierarchical, process-oriented bureaucracy culture is dominant in institutions based on traditional management understanding; the bureaucratic culture, which is shaped by principles and values such as participation, transparency, accountability, heterarchy, flexible organization, competition-orientation, result- orientation, is dominant in the institutions where the new management approach is adopted. Based on this, the main purpose of the study is to reveal how the change in management understanding affects the bureaucratic culture. The descriptive analysis method was used in the study prepared in line with this purpose. Within the scope of the study, the concepts of social, political and administrative cultures are explained first. In the study, the traditional management and new management cultures in the context of management culture are discussed in general terms, and the basic dynamics that build both understandings are examined. Finally, based on the relationship between bureaucracy and culture, the issue of bureaucratic culture is discussed in the study. In light of the information revealed in the study, it can be said that internal and external factors are also effective in the formation of bureaucratic culture in the public sector. Also, it can be inferred that the bureaucratic behavior patterns and organizational culture of public officials are shaped as a result of their interactions with the internal and external environment.

Anahtar Kelimeler

Public Administration, Bureaucracy, Culture, Administrative Culture, Bureaucratic Culture

Değişen Kamu Yönetimi Anlayışı ve Bürokrasi Kültürü

Öz

Toplumsal kültür, siyasal kültürün; siyasal kültür yönetim kültürünün, yönetim kültürü de bürokratik kültürün oluşumunda etkili olmaktadır. Bürokratik kültürün şekillenmesinde, bürokrasi anlayışının ve yönetim kültürünün etkide bulunduğu yadsınamaz bir gerçektir. Diğer taraftan, yönetim yaklaşımlarının da bürokratik kültürün benimsenmesinde önemli rol oynadığı söylenilebilir. Geleneksel yönetim anlayışına dayalı kurumlarda, katı, hiyerarşik, süreç odaklı bürokrasi kültürü hâkim iken; yeni yönetim anlayışının benimsendiği kurumlarda ise katılımcılık, şeffaflık, hesap verebilirlik, heterarşi, esnek örgütlenme, rekabet odaklılık, sonuç odaklılık gibi ilke ve değerlerin şekillendirdiği bürokratik kültür egemen olmaktadır. Buradan yola çıkılarak hazırlanan çalışmanın temel amacı, yönetim anlayışındaki değişimin bürokratik kültürü ne şekilde etkilediğinin ortaya konulmasıdır. Bu amaç ekseninde hazırlanan çalışmada betimleyici analiz yönteminden yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında, ilk olarak toplumsal kültür, siyasal kültür ve yönetsel kültür kavramları anlatılmaktadır. Çalışmada daha sonra, yönetim kültürü bağlamında geleneksel yönetim kültürü ve yeni yönetim kültürü genel hatlarıyla tartışılarak, her iki anlayışı da inşa eden temel dinamikler incelenmektedir. Çalışmada son olarak, bürokrasi ve kültür arasındaki ilişki ekseninden hareketle, bürokratik kültür konusu ele alınmaktadır. Çalışmada ortaya konulan bilgiler ışığında, kamuda bürokratik kültürün oluşumunda kurum içi faktörlerle birlikte kurum dışı faktörlerin de etkili olduğu; kamu görevlilerinin iç ve dış çevre ile olan etkileşimlerinin sonucu olarak bürokratik davranış biçimlerinin ve kurum kültürünün şekillendiği yönünde çıkarımda bulunabilir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Yönetimi, Bürokrasi, Kültür, Yönetim Kültürü, Bürokratik Kültür

Kaynakça

• Abadan, N. (1959). Bürokrasi, Ankara: AÜSBF Yayınları.
• Akarsu, B. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü, Ankara: İnkılap Kitapevi.
• Akyıldız, A. (2004). Osmanlı Bürokrasisi ve Modernleşme, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Al, H. (2002). Bilgi Toplumu ve Kamu Yönetiminde Paradigma Değişimi, Ankara: Bilim Adamı Yayınları.
• Alacadağlı, E. ve Yavuzyiğit H., (1999). Bürokratik Kültürümüz ve TKY Felsefesinin Uygulanabilirliği, Kamu Yönetiminde Kalite 1. Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı-2 içinde (ss. 99-111) Ankara: TODAİE Yayınları.
• Almond, G.A and Verba, S. (1989). The Civic Culture Political Attitudesand Democracy In Five Nations, Newbury Park, CA: Sage Publication
• Aykaç, B. (1997). Kamu Bürokrasisi ve Türk Kamu Personel Yönetiminde Bürokratik Eğilimler. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Matbaası.
• Bayraktar, G. (1993). Bürokratik Düşünce ve Türk Siyasal Hayatında Bürokrasinin Rolü, (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bayram, A. K. ve Çınar K. (2007). İktidar ve Siyasetin Gölgesinde Bürokrasi ve Demokrasi İlişkisi: İdealler, Zorunluluklar, Gerilimler, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1) 11-24.
• Bolay, S. H. (2009). Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü, Ankara: Nobel Yayınları.
• Bozkurt, Ö., Ergun, T. ve Sezen, S. (1998). Kamu Yönetimi Sözlüğü, Ankara: TODAİE Yayınları.
• Bozlağan, R. (2003). Yerel Yönetim Birliklerinde Belge Yönetimi Programı Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği Örneği, Akademik Araştırmalar. 2003(3).
• Brooks, I (2003). Organisational Behaviour, London: Prentice Hall.
• Cem, C. (1976). Türk Kamu Kesiminde Üst Düzey Yöneticileri: Nitelikleri, İşlevleri, Eğitim Sorunları, Ankara: TODAİE Yayınları,
• Claver, E. vd. (1999). From Bureaucratic Culture to Citizen-Oriented Culture. The International Journal of Public Sector Management, 12 (5).
• Çakıcı, F. O. (2016). Osmanlıdan Türkiye’ye Siyasal Miras: Türk Siyasal Kültürü Üzerine Bir İnceleme, Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1 (2), 8-15
• Danopoulos, C. P. ve Danopoulos, A. C. (2009). Greek Bureaucracy and Public Administration: The Persistent Failure of Reform, Farazmand, A. (Ed.) Bureaucracy and Administration, Boca Raton-USA: CRC Press.
• Demir, F. (2011). Bürokratik Kültür, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (2) 153-178.
• Dreyfus, F. (2007). Bürokrasinin İcadı: Fransa, Büyük Britanya ve ABD’de Devlete Hizmet Etmek, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Duverger, M. (1982). Siyaset Sosyolojisi, Tekeli Ş. (Çev.), Varlık Yayınları: İstanbul.
• Erdoğan, İ. (1983). İşletmelerde Davranış, İstanbul: Kişisel Yayın.
• Eroğlu, F. (2006). Davranış Bilimleri, İstanbul: Beta Yayınları.
• Eroğlu, H. T. (2010). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Türk Kamu Personeli Yönetimine Etkisi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12).
• Eryılmaz, B. (2013). Bürokrasi ve Siyaset, Bürokratik Devletten Etkin Yönetime, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Eryılmaz, B. (2015). Kamu Yönetimi: Düşünceler-Yapılar-Fonksiyonlar-Politikalar, Kocaeli: Umuttepe Yayınları,
• Erzen, M. Ü. ve Yalın B. E. (2011). Siyasal Kültürün Temel Paradigmaları Üzerine: Kültürden, Siyasal Toplumsallaşma, Örgütlenme ve Katılma Süreçlerine Yansıyanlar. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2011 (41), 49-61.
• Fiş, M.A. ve Wasti, S.A. (2009). Örgüt Kültürü ve Girişimcilik Yönelimi İlişkisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 2009 (35). 127-164.
• Hançerlioğlu, O. (1970). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Yükselen Matbaacılık.
• Heper, M. (1977). Türk Kamu Bürokrasisinde Gelenekçilik ve Modernleşme: Siyaset Sosyolojisi Açısından Bir İnceleme, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Heusala, A.L. (2005). The Transitions of Local Administration Culture in Russia, Saarijarvi: Kikimora Publications, Gummerus Printing.
• Hood, C. (1991). A Public Management For All Seasons, Public Administration, 69 (1).
• Hughes, O. E. (2014). Kamu İşletmeciliği ve Yönetimi’, Kalkan B., Akın B. ve Akın B., Ankara: Bing Bang Yayınları.
• İrmiş, A. (1999). Kamu Örgütlerinde Mevcut Yönetim Kültürünün Toplam Kalite Yönetimine Uygunluğu, Kamu Yönetiminde Kalite 1. Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı-2 içinde (ss. 47-65) Ankara: TODAİE Yayınları.
• Jamil, I. and Dangal R. (2009). The State of Bureaucratic Represetativeness and Administrative CultureIn Nepal, Comtemporary South Asia, 17 (2) 193-211.
• Kocaoğlu, M. (2015). Yerel Yönetimlerde Katılım ve Kültür, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Lane, J. E. (2000). The Public Sector, London: Sage Publication.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Akınhay O. ve Kömürcü D.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Marshall, G. (2009). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Akınhay O. ve Kömürcü D.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Nastase, M. (2009). Understanding the Managerial Culture, Review of International Comparative Management, 10 (2).
• Nişancı, Z. N. (2012). Toplumsal Kültür-Örgüt Kültürü İlişkisi ve Yönetim Üzerine Yansımaları, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1 (1), 1279-1293.
• Oktay E. ve Turan A. (2018). Kamu Yöneticilerinin Yeni Kamu Yönetimi Örgüt Kültürünü Ne Ölçüde İçselleştirdiklerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 8 (3), 479-512.
• Özen, Ş. (1996). Bürokratik Kültür 1: Yönetsel Değerlerin Toplumsal Temelleri, Ankara: TODAİE Yayınları.
• Özmen, A. (2012). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Türkiye’de Yönetim Kültürüne Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Alan Araştırması (Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Özmen, A. (2013). Kamuda Yönetim Kültürü. International Journal of Social Science (JASS), 6 (3), 925-946.
• Öztekin, A. (2003). Siyaset Bilimine Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Peters, B. G. (2010). The Politics of Bureaucracy, New York: Routledge.
• Pollitt, C. (2007). The New Public Management: An Overview of Its Current Status, Administratie si Management Public, 2007 (8) 110-115.
• Roskin, M (2013). Siyaset Bilimi (2013). Yayla, A. (Çev.) Ankara: Adres Yayınları.
• Saran, U. (2005). Türk Kamu Yönetiminde Değişimin Genel Çizgisi: Reform Arayışlarının Karşısındaki Beklentiler ve Güçlükler, Nohutçu A. ve Balcı A (Ed.), Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması-1 içinde İstanbul: Beta Yayınları.
• Sezer, Ö. (2008). Kamu Hizmetlerinde Müşteri (Vatandaş) Odaklılık: Türkiye’de Kamu Hizmeti Anlayışı Açısından Bir Değerlendirme, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (8) 147–171.
• Shafritz, J. M., Russell, E.W. ve Borick C.P. (2009). Introducing Public Administration, New York: Pearson Longman,
• Smith, P. (2001). Cultural Theory: An Introduction. Newyork: Blackwell-Oxford University Press. Harper&Brothers.
• Taylor, F. W. (2017). Scientific Management. Shafritz J.M. and Hyde A.C. (Ed.). Classics of Public Administration. Cengage Learning, Boston-USA.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, “Kültür”, http://www.tdk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 10.10.2020)
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, “Toplum”, http://www.tdk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 10.10.2020)
• UNESCO, (1982). Mexico City Declaration on Cultural Policies, (http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/dynamic-content-single view/news/mexico_city_declaration_on_cultural_policies_world_conferen, (Erişim Tarihi: 10.10.2020)
• Weber, M. (2017). “Bureaucracy”. Shafritz J.M. and Hyde A.C. (Ed.). Classics of Public Administration. Cengage Learning, Boston-USA.
• Williams, R. (1977). Culture and Society: 1780-1950. Middlesex: Penguin Books.
• Wilson E. ve Doig A. (1996). The Shape of Ideology: Structure, Culture and Policy Delivery in The New Public Sector, 16(2) 53-61.
• Wilson W. (2017). “The Study of Administration”. Shafritz J.M. and Hyde A.C. (Ed.). Classics of Public Administration. Cengage Learning, Boston-USA.