Panel Kantil Regresyon Yaklaşımı ile Getiriyi Etkileyen İçsel Faktörlerin Modellenmesi: BIST 100 Örneği

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 42, 194 - 208, 27.06.2022

Bilgehan Tekin , Seda Nur Bastak

Öz

Finansal göstergeler kurumsal performansı özetleyen, aynı sektörde yer alan firmaların karşılaştırılmasını sağlayan ve kurumsal performansın genel trendini ortaya koyan oranlardır. Finansal oranlar aynı zamanda firma karlılığını, likidite durumu, sermaye yapısı ile mali yapı hakkında bilgi veren göstergelerdir. Ayrıca hisse senedi seçiminde temel kriterden biridir. Bu çalışmanın amacı, hisse senedi getirileri ile ilgili olan finansal oranları belirlemek ve yüksek getirilere sahip olan hisse senetlerinin seçimine katkıda bulunmaktır. Çalışmada BIST100 endeksinde işlem gören hisse senetlerinin getirileri ile finansal oranlar arasındaki ilişki panel kantil regresyon analizi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda kaldıraç, stok devir hızı, aktif karlılığı, özsermaye karlılığı, asit-test, dönen varlık devir hızı, cari oran ve varlık devir hızı oranları %5 anlamlılık düzeyinde pay getirileri üzerinde etkilidir. Söz konusu etkiler kaldıraç, likidite, ROA, ITR (0,75. Kantilde) ve dönen varlık devir hızında negatif gerçekleşmiştir. Pozitif ve anlamlı etki ise cari oran, ROE, ATR ve ITR (0,25. Kantilde) oranlarında görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pay getirisi, Finansal oranlar, Panel Kantil regresyon, BIST 100, Yatırım

Modeling Internal Factors Affecting Return with the Panel Quantile Regression Approach: The Case of BIST 100

Öz

Financial indicators are ratios that summarize corporate performance, enable comparison of companies in the same sector, and reveal the general trend of corporate performance. Financial ratios are also indicators that provide information about firm profitability, liquidity status, capital structure and financial structure. It is also one of the basic criteria in stock selection. The purpose of this study is to determine the financial ratios associated with stock returns and contribute to the selection of stocks with high returns. In this context, the relationship between the returns of stocks traded in the BIST100 index and financial ratios was analyzed by panel quantile regression analysis. As a result of the study, leverage, stock turnover, return on assets, return on equity, acid-test, current ratio and asset turnover ratios are effective on share returns with a significance level of 5%. These effects were negative on leverage, liquidity, ROA, ITR (at 0.75 quantile) and current asset turnover rate. The positive and significant effect is seen in the current ratio, ROE, ATR and ITR (at 0.25 quantile) rates.

Anahtar Kelimeler

Stock return, Financial ratios, Panel Quantile regression, BIST 100, Investment

Kaynakça

• Agi̇rman, E. ve Yılmaz, O. (2018). Value of Financial Ratios in Predicting Stock Retuns: A Study on Borsa İstanbul (BIST). Journal of Business Economics and Finance, 7(2), 191-199.
• Aktaş, M. (2008). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Hisse Senedi Getirileri ile İlişkili Olan Finansal Oranların Araştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 137-150.
• Ashraf, B., 2020. Stock Markets Reaction to COVID-19: Cases Or Fatalities?’. Research in International Business and Finance 54, 101249.
• Başkan, T. D. ve Uslu, A. (2020). Hisse Senedi Fiyatları ile Finansal Oranlar Arasındaki İlişkinin Panel Veri Analizi Yöntemiyle İncelenmesi: Türkiye ve Almanya Ulaştırma Sektörü Uygulaması. International Journal of Social, Political and Economic Research, 7(2), 372-393.
• Büyükşalvarcı, A. (2010). Finansal Oranlar ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Analizi: İMKB İmalat Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (48), 130-141.
• Canay, I. A. (2011). A Simple Approach to Quantile Regression for Panel Data, Econometrics Journal, volume 14, 368–386. doi: 10.1111/j.1368- 423X.2011.00349.x
• Cengi̇z, H. ve Püskül, A. (2016). Hisse Senedi Getirileri ve Kârlılık Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul Endeksinde İşlem Gören İşletmelerin Analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 295-306.
• Corbet, S., Larkin, C. ve Lucey, B. (2020). The Contagion Effects of The COVID-19 Pandemic: Evidence From Gold And Cryptocurrencies’. Finance Research Letters, 35, 101554.
• Çamurlu, S. ve Erilli, N. A. (2019). Kantil Regresyon Analizinde Bootstrap Tahmini. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 35(2), 16-25.
• Çelik, O. ve Selim, S. (2014). Türkiye’de Kamu ve Özel Sektör Ücret Farklılıklarının Kantil Regresyon Yaklaşımı ile Analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), 205-232.
• Dadrasmoghadam, A. ve Akbari, S. M. R. (2015). Relationship Between Financial Ratios in The Stock Prices of Agriculture-Related Companies Accepted on The Stock Exchange for Iran. Research Journal of Fisheries and Hydrobiology, 10(9), 586-591.
• Dang, T. L. ve Nguyen, T. M. H. (2020). Liquidity Risk and Stock Performance During the Financial Crisis. Research in International Business and Finance, 52, 101165.
• Demsetz, H. (1973). Industry Structure, Market Rivalry, And Public Policy. The Journal of Law and Economics, 16(1), 1–9.
• Dorak, Ö. (2017). Kantil Regresyon ve En Küçük Kareler Yöntemlerinin Karşılaştırılması: Bir Uygulama Denemesi. (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Erbaş, B. (2001). İMKB’de Şirketlerin Hisse Senetleri Getirileri ile Finansal Oranları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Fahlenbrach, R., Rageth, K. ve Stulz, R.M. (2020). How Valuable is Financial Flexibility When Revenue Stops? Evidence From The Covid-19 Crisis. NBER Working Paper Series. https://doi.org/10.3386/w27106.
• Fama, E.F. (1990). Stock Returns, Expected Returns, And Real Activity. J Finance, 45(4), 1089–1108. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1990.tb02428.x
• Foye, J. (2013). The Relationship Between Financial Ratios and Stock Market Returns in The East European Members Of The EU. (Doctoral dissertation). University of Ljubljana, Ljjubljana.
• Frijns, B., Margaritis, D. ve Psillaki, M. (2012). Firm Efficiency and Stock Returns. Journal of Productivity Analysis, 37(3), 295–306.
• Guloglu, B., Kangalli Uyar, S. G. ve Uyar, U. (2016). Dynamic Quantile Panel Data Analysis of Stock Returns Predictability. International Journal of Economics and Finance, 8(2), 115- 126.
• Holthausen, R.W. ve Larcker, D.F. (1992). The Prediction of Stock Return Using Financial Statement Information. Journal of Accounting and Economics, 15, 161-74.
• Hutabarat, F. M. ve Simanjuntak, D. (2013). The Relationship Between Financial Ratios And Stock Prices of Telecommunication Companıes of Indonesian Stock Exchange Telecommunication Sub Sector Indices. Jurnal Economi, 4(2), 227-232.
• Kaki̇lli̇ Acaravcı, S. (2016). Finansal Oranlar ve Hisse Senedi Getirisi İlişkisi: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 263-275.
• Kalaycı, Ş. ve Karataş, A. (2005). Hisse Senedi Getirileri ve Finansal Oranlar İlişkisi: IMKB’ de Bir Temel Analiz Araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 146-158.
• Kheradyar, S., Ibrahim, I. ve Nor, F. M. (2011). Stock Return Predictability with Financial Ratios. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(5), 391.
• Koenker, R (2011). Quantile Regression LSE Short Course. CEMMAP and University of Illinois, Urbana-Champaign, 16-17 May 2011.
• Koenker, R. (2004). Quantile Regression for Longitudinal Data. Journal of Multivariate Analysis, 91, 74–89.
• Koenker, R., ve Bassett, G. (1978). Regression Quantile. Econometrica, 46(1), 33–50.
• Kohansal, M. R., Dadrasmoghadam, A., Mahjori Karmozdi, K. ve Mohseni, A. (2013). Relationship Between Financial Ratios and Stock Prices for The Food İndustry Firms İn Stock Exchange of Iran. World Applied Programming, 3(10), 512-521.
• Lamarche, C. (2010). Robust Penalized Quantile Regression Estimation for Panel Data. Journal of Econometrics, 157, 396–408.
• Lewellen, J. (2004). Predicting Returns With Financial Ratios. Journal of Financial Economics, 74(2), 209-235.
• Musallam, S. R. (2018). Exploring The Relationship Between Financial Ratios and Market Stock Returns. Eurasian Journal of Business and Economics, 11(21), 101-116.
• Neukirchen, D., Engelhardt, N., Krause, M. ve Posch, P. N. (2021). Firm Efficiency and Stock Returns During The COVID-19 Crisis. Finance Research Letters, 102037.
• Nguyen, G. X. ve Swanson, P. E. (2009). Firm Characteristics, Relative Efficiency, and Equity Returns. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44(1), 213–236.
• Ngwakwe, C. C. (2020). Effect of COVID-19 Pandemic on Global Stock Market Values: A Differential Analysis. Acta Universitatis Danubius. Economica, 16(2), 255-269.
• Noy, I. ve Shields, S. (2019). The 2003 Severe Acute Respiratory Syndrome Epidemic: A Retroactive Examination of Economic Costs. Retrieved from https://www.thinkasia.org/bitstream/handle/11540/11253/ewp-591-sars-epidemic-2003-economiccosts.pdf?sequence=1, (02.18.2020).
• Omran, M. ve Ragab, A. (2004). Linear Versus Non‐Linear Relationships Between Financial Ratios And Stock Returns: Empirical Evidence From Egyptian Firms. Review of Accounting and finance.
• Ou, J. ve Penman, S. (1989). Financial Statement Analysis and The Prediction of Stock Returns. Journal of Accounting and Economics, 11, 295-330.
• Özel, H. A. ve Sezgin, F. (2012). Ticari Serbestleşme-Ekonomik Büyüme İlişkisinin Bootstrap Kantil Regresyon Yardımıyla Analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(2), 283-303.
• Özgür, C. (2019). Hisse Senedi Getirileri ile Finansal Oranlar Arasındaki İlişkinin Araştırılmasında Bir Panel ARDL Uygulaması. Istanbul Management Journal, 86, 97-112.
• Peltzman, S., 1977. The Gains And Losses From Industrial Concentration. The Journal of Law and Economics, 20(2), 229–263.
• Rosen, A. (2009). Set İdentification Via Quantile Restrictions in Short Panels. Working Paper, University College, London.
• Subrahmanyam, A. ve Titman, S. (2001). Feedback From Stock Prices to Cash Flows. J Finance, 56(6), 2389–2413.
• Topbaş, F. ve Unat, E. (2018). Gelir ve Tüketim İlişkisinin İstikrarı: Harcama Gruplarına ve Zamana Göre Kantil Regresyon Modelden Kanıtlar. Izmir Democracy University Social Sciences Journal, 1(2), 103-126.
• Uyar, U. ve Gökçe, A. (2017). Gelişmekte Olan Piyasalarda Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisinin Panel Kantil Regresyon ile İncelenmesi: VISTA Ülkeleri Örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 364-373.
• Uyar, U., Kangallı Uyar, S. ve Gökçe, A. (2016). Gösterge Faiz Oranı Dalgalanmaları ve BİST Endeksleri Arasındaki İlişkinin Eşanlı Kantil Regresyon ile Analizi. Ege Akademik Bakış, 16(4), 587-598.
• Vuolteenaho, T. (2002). What Drives Firm-Level Stock Returns? J Finance, 57(1), 233–264.
• Xu, L. (2021). Stock Return and The COVID-19 Pandemic: Evidence from Canada and The US. Finance Research Letters, 38, 101872.
• Yalçıner, K., Atan, M. ve Boztosun, D. (2005). Finansal Oranlarla Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişki. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 176-187.
• Zhang, D., Hu, M. ve Ji, Q. (2020). Financial Markets Under The Global Pandemic of COVID-19. Finance Research Letters.Forthcoming.