YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE YATAN HASTALARIN AİLELERİNİN ANKSİYETE DURUMLARININ MEMNUNİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 100 - 107, 28.04.2025

Emel Külekçi , Sibel Yılmaz Şahin , Emine İyigün

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1459271

Öz

AMAÇ: Yoğun bakımlarda yatan hastaların yakınları, hastalarına dair kaygı ve ölüm korkusunu yoğun bir şekilde yaşarlar, bu nedenle de yoğun bakım personeli tarafından desteklenmeye gereksinim duyarlar. Hasta yakınları ile etkili iletişim kurularak, kaygıların azaltılması ve memnuniyetin yükseltilmesi sağlık hizmetinin sunumunda oldukça önemlidir. Bu çalışmada, yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların yakınlarının anksiyete düzeylerinin memnuniyet düzeyleri ile ilişkisini incelemek amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu araştırma kesitsel ve ilişkisel tipte bir araştırma olup Ekim 2019-Nisan 2020 tarihleri arasında Ankara ilinde bir devlet hastanesinde ikinci düzey yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların 108 yakını ile yürütülmüştür. Araştırmada veriler, Kişisel Bilgi Formu, Beck Anksiyete Ölçeği ve Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Ailelerinin Memnuniyeti Ölçeği ile toplanmıştır.
BULGULAR: Beck Anksiyete Ölçeği toplam puan ortalaması 17,55±11,43, Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Ailelerinin Memnuniyeti Ölçeği toplam puan ortalaması ise 73,09±19,18 olarak belirlenmiştir. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların yakınlarının anksiyete puanları ile memnuniyet puanları arasında zayıf derecede ve negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (r=-0,208- -0,275, p<0,05).
SONUÇ: Bu araştırmada ikinci düzey yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların yakınlarının orta düzeyde anksiyete ile yüksek düzeyde memnuniyete sahip olduğu ve anksiyete düzeyi azaldıkça memnuniyet düzeyinin yükseldiği saptanmıştır. Yoğun bakımlarda yatan hastaların yakınlarının memnuniyet düzeylerinin yükseltilmesi için, hasta yakınları bakım sürecinin bir parçası olarak ele alınmalı, hasta ile birlikte bütüncül olarak düşünülmeli ve gereksinimleri mutlaka değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Aile , Anksiyete , Hasta Yakını , Memnuniyet , Yoğun Bakım.

THE EFFECT OF ANXIETY STATUS OF FAMILIES OF PATIENTS HOSPITALIZED IN THE INTENSIVE CARE UNIT ON THEIR SATISFACTION

Öz

OBJECTIVE: Relatives of patients in intensive care units commonly experience heightened levels of anxiety and fear of death concerning their loved ones, thus need to be supported by hospital staff. Establishing effective communication with patient relatives is significantly important in reducing anxiety levels and enhancing satisfaction in the delivery of healthcare services. This study aimed to examine the relationship between anxiety levels and satisfaction levels of relatives of patients hospitalized in intensive care unit.
MATERIAL AND METHODS: This research is a cross-sectional and correlational type research and was conducted with 108 relatives of patients hospitalized in the second level intensive care unit at a public hospital in Ankara between October 2019 and April 2020. Data were collected with the Personal Information Form, Beck Anxiety Inventory and the Satisfaction of the Families of the Intensive Care Unit Patients Scale.
RESULTS: Beck Anxiety Inventory mean total score was 17.55±11.43, and the mean score of The Satisfaction of the Families of the Intensive Care Unit Patients Scale was 73.09±19.18. It was determined that there was a weak and negatively statistically significant relationship between the anxiety scores and satisfaction scores of the relatives of patients in the intensive care unit (r=-0.208- -0.275, p<0.05).
CONCLUSIONS: In this study, it was observed that relatives of patients admitted to a secondary level intensive care unit exhibited moderate levels of anxiety and high levels of satisfaction. Furthermore, it was found that as anxiety levels decreased, satisfaction levels increased. In order to increase the satisfaction level of relatives of patients in intensive care units, relatives should be considered as a part of the care process, should be considered holistically with the patient, and their needs should be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Family , Anxiety , Patient Relatives , Satisfaction , Intensive Care.

Kaynakça

• 1. Erdal Ç, Tunalı Y, Korkmaz Dilmen Ö, Akçıl FE, Yentür E, Bahar M. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların yakınlarının memnuniyetinin değerlendirilmesi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi. 2013;11(2):64-71.
• 2. Sanchez-Vallejo A, Fernandez D, Perez-Gutierrez A, Fernandez-Fernandez M. Analysis of needs of the critically ill relatives and critical care professional's opinion. Med Intensiva. 2016;40(9):527-40.
• 3. Olgun N, Kuğuoğlu S. Acil bakımda iletişim. İstanbul: Yüce Yayım; 1998.
• 4. Gülbağcı A, İpekci A, Akdeniz YS, Çakmak F, İkizceli İ. Acil Servise Başvuran Onkolojik Hastaların Yakınlarının Memnuniyet Ve Anksiyete Düzeylerine Dair Bir İnceleme. Journal of Anatolian Medical Research. 2018;3(3):43-54.
• 5. Ünver V. Yoğun bakım ünitesinde hastası olan ailelerin gereksinimlerinin saptanması. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2003;7(1):75-81.
• 6. Alaca Ç, Yiğit R, Özcan A. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların hastalık sürecinde yaşadığı deneyimler konusunda hasta ve hemşire görüşlerinin karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2011;2(2):69-74.
• 7. Koyuncu A, Eti Aslan F, Yava A, Çınar D, Olgun N. Kalp damar cerrahisi yoğun bakım ünitesinde tedavi gören terminal dönemdeki hastaların yakınlarının hasta ziyaretinden beklentileri. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi. 2016;24(1):68-75.
• 8. Wartella JE, Auerbach SM, Ward KR. Emotional distress, coping and adjustment in family members of neuroscience intensive care unit patients. Journal of psychosomatic research. 2009;66(6):503-9.
• 9. Carter PA, Clark AP. Assessing and treating sleep problems in family caregivers of intensive care unit patients. Critical Care Nurse. 2005;25(1):16-23.
• 10. Rittman M, Hinojosa MS, Findley K. Subjective sleep, burden, depression, and general health among caregivers of veterans poststroke. Journal of Neuroscience Nursing. 2009;41(1):39-52.
• 11. Day A, Haj-Bakri S, Lubchansky S, Mehta S. Sleep, anxiety and fatigue in family members of patients admitted to the intensive care unit: a questionnaire study. Critical Care. 2013;17(3):1-7.
• 12. Kodali S, Stametz RA, Bengier AC, Clarke DN, Layon AJ, Darer JD. Family experience with intensive care unit care: association of self-reported family conferences and family satisfaction. Journal of critical care. 2014;29(4):641-4.
• 13. Hopkins RO. Family satisfaction in the ICU: elusive goal or essential component of quality care. Critical Care Medicine. 2015;43(8):1783-4.
• 14. saglik.gov.tr. Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları Genelgesi (2008/53) 2024 [cited 06.09.2024.
• Available from: https://www.saglik.gov.tr/TR-10979/yogun-bakim-unitelerinin-standartlari-genelgesi- 200853.html.
• 15. Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 1988;56(6):893.
• 16. Ulusoy M, Sahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: psychometric properties. Journal of Cognitive Psychotherapy. 1998;12(2):163.
• 17. Heyland DK, Tranmer JE, Group KGHIRW. Measuring family satisfaction with care in the intensive care unit: the development of a questionnaire and preliminary results. Journal of Critical Care. 2001;16(4):142-9.
• 18. Wall RJ, Engelberg RA, Downey L, Heyland DK, Curtis RJ. Refinement, scoring, and validation of the Family Satisfaction in the Intensive Care Unit (FS-ICU) survey. Critical Care Medicine. 2007;35(1):271-9.
• 19. Tastan S, Iyigun E, Ayhan H, Kılıckaya O, Yılmaz AA, Kurt E. Validity and reliability of Turkish version of family satisfaction in the intensive care unit. International Journal of Nursing Practice. 2014;20(3):320-6.
• 20. Dedeli Ö, Durmaz Akyol A. Yoğun Bakım Hastalarında Psikososyal Sorunlar. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2008;12(1):26-32.
• 21. Mi KJ, Vasuki R. The effects of providing surgical progress information using SMS on satisfaction of nursing needs and state anxiety of the patients' family. IOSR J Nurs Health Sci VI. 2017;6(2):48-56.
• 22. Akkaya EG, Bulut M, Akkaya C. The factors affecting the level of patients' satisfaction of the applicants for emergency service/Acil servise basvuran hastalarin memnuniyetini etkileyen faktorler. Turkish Journal of Emergency Medicine. 2012;12(2):62-9.
• 23. Önsüz M, Topuzoğlu A, Cöbek U, Ertürk S, Yılmaz F, Birol S. İstanbul’da Bir Tip Fakültesi Hastanesinde Yatan Hastalarin Memnuniyet Düzeyi. Marmara Medical Journal. 2008;21(1):33-49.
• 24. Ölçüm Hİ, Özşen K, Diken Aİ, Yazla Asafov E, Karadere ME. Kardiyovasküler cerrahi yoğun bakım birimlerinde hasta yakınının gereksinimleri: Anksiyete ve depresyon ile ilişkisi. Yoğun Bakım Dergisi. 2018;9(3):63-7.
• 25. Puntillo KA, Arai S, Cohen NH, Gropper MA, Neuhaus J, Paul SM, et al. Symptoms experienced by intensive care unit patients at high risk of dying. Critical Care Medicine. 2010;38(11):2155.
• 26. Dülger B, Yılmaz M, Temel G. COVID 19 Pandemi Sürecinde Nöroşirürji Yoğun Bakım Ünitesindeki Hasta Yakınlarının Anksiyete Düzeyi İle Sosyal Destekleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2024;28(1):8-16.
• 27. Kaplan E, Sir Ö, Özakgül A. Investigation of the relationship between spiritual care needs of relatives of patients hospitalized in intensive care unit and intensive care satisfaction in Turkey. Nursing in Critical Care. 2024.
• 28. Danielis M, Zanotti R, Rosset M, Giorgino S, Gentilini S, Molaro D, et al., editors. The Italian family satisfaction in the intensive care unit questionnaire: a psychometric evaluation using the Rasch model. Healthcare; 2023: MDPI.
• 29. Hamed KA, Buzaid F, AlHafi M, Alkhan JA, Ghaffar KA. A cross-sectional study assessing family satisfaction in the intensive care environment in Bahrain: opportunities for improvement. F1000Research. 2023;12:325.
• 30. Viana DdR, Santana LB, Azzolin KdO, Berto PP, Tavares JP, Teixeira C, et al. QUALITY OF LIFE AND SATISFACTION OF RELATIVES OF PATIENTS ADMITTED TO INTENSIVE CARE UNITS. Cogitare Enfermagem. 2023;28:e91079.
• 31. Ekici AA, Akinci SB, Pamuk AG, Kilicaslan B, Aslan Kav ES. Assessment of family satisfaction in anesthesiology and reanimation intensive care unit. J. Crit. Intensive Care. 2020;11: 15-20.
• 32. Aydın K, Tokur ME, Tuğçe D, et al. Anestezi Yoğun Bakım Ünitesinde Hasta Yakını Memnuniyetinin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2016;30(2):61-70.
• 33. Haave RO, Bakke HH, Schröder A. Family satisfaction in the intensive care unit, a cross-sectional study from Norway. BMC Emergency Medicine. 2021;21:1-12.
• 34. Avcı M, Ayaz‐Alkaya S. Anxiety, social support and satisfaction of patients’ families in intensive care units: A descriptive‐correlational study. Journal of Clinical Nursing. 2022;31(19-20):2765-73.
• 35. Akdemir D. Acil servise başvuran hastaların yakınlarının yaşadıkları kaygının, memnuniyetleri üzerine olan etkisinin belirlenmesi: Maltepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2017.
• 36. Damghi N, Khoudri I, Oualili L, et al. Measuring the satisfaction of intensive care unit patient families in Morocco: a regression tree analysis. Critical Care Medicine. 2008;36(7):2084-91.
• 37. Tokur ME, Aydın K, Çalışkan T, Savran Y, Cömert B, Ergan B. Hasta Yakinlarinda Yogun Bakim Algisi ve Memnuniyeti. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi. 2016;7(2):57-62.
• 38. Lam S, So H, Fok S, et al. Intensive care unit family satisfaction survey. Hong Kong Medical Journal. 2015;21(5):435-43.
• 39. Tajarernmuang P, Chittawatanarat K, Dodek P, et al. Validity and Reliability of a Thai Version of Family Satisfaction with Care in the Intensive Care Unit Survey. . Indian Journal of Critical Care Medicine: Peer- reviewed, Official Publication of Indian Society of Critical Care Medicine. 2020;24(10):946.
• 40. Ferrando P, Gould DW, Walmsley E, et al. Family satisfaction with critical care in the UK: a multicentre cohort study. BMJ open. 2019;9(8):e028956.