TÜRKİYE'DE ACİL SERVİS ÇALIŞANLARINDA TÜKENMİŞLİK SENDROMU

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 133 - 139, 28.04.2025

Ramazan Sami Aktaş , Sevdegul Bilvanisi , Ayşe Ertekin , Gizem Gizli , Faruk Kurhan

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1559239

Öz

AMAÇ: Stres insan hayatının her alanında ortaya çıkar. İş hayatında artan stres tükenmişlik sendromuna neden olur. Tükenmişlik sendromu sağlık çalışanları, özellikle acil servis çalışanları arasında daha yaygındır. Bu çalışmada Türkiye'de acil servis çalışanlarında tükenmişliği etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçladık.
GEREÇ VE YÖNTEM: Yerel etik onayı alındıktan sonra demografik verileri ve Maslach Tükenmişlik Envanterini içeren bir anket kullanıldı. Acil durum personeline telefon uygulamaları, e-posta ve acil durum derneklerinin web siteleri kullanılarak ulaşıldı. Ankete katılan 812 kişiden 792'si çalışmaya dahil edildi. Veriler SPSS 23.00 programı kullanılarak analiz edildi.
BULGULAR: Çalışmada katılımcıların %35,9’u 25 yaşın altında olup yaş ortalaması 29,79±5,82 olarak tespit edildi. Çalışma grubun yarısı (%49,9) doktorlardan oluşmaktaydı. Meslek yılındaki kıdem ortalaması 5,57±5,31 olarak tespit edilirken acil servisteki çalışma yılı 4,29±4,18 olarak belirlendi. Katılımcıların %51’i bekar ve %64,6’sının çocuğu yoktu. Ortalama aylık gelir 6435,20±4156,51 ₺ (1608,75±1039 $) olarak tespit edildi. Ayrıca %92,8'inin herhangi bir psikiyatrik hastalık tanısı almadığı, %71,2'sinin ise herhangi bir bağımlılığının bulunmadığı kaydedildi. Ortalama haftalık çalışma süresi 54,39±14,15 saat olarak belirlendi. Günlük muayene edilen/bakılan hasta sayısı ortalaması 70,99±19,15'ti. Duygusal tükenmenin kadınlarda ön planda olduğu belirlendi. Duyarsızlaşma ve azalmış kişisel başarı ile cinsiyet arasında anlamlı bir fark saptanmadı. Kişisel başarı 26-35 yaş aralığındaki katılımcılar arasında en yüksekti. Duyarsızlaşma ve duygusal tükenme yaşla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı.
SONUÇ: Acil durum personelinin bir ekip olarak çalışması gerekir. Bu uyumu bozan faktörlerden biri de tükenmişlik sendromudur. Bu çalışmada tükenmişlik sendromunun görülme sıklığı, tükenmişliği etkileyen faktörleri ve bu faktörlerin acil servis ekibinde yer alan uzman, doktor, hemşire, sekreter, güvenlik personeli ve temizlik personeli gibi çalışanlar üzerindeki etkilerini araştırdık. Sağlık çalışanlarının çalışma koşulları, çalışma saatleri ve ücretlerinin iyileştirilmesi durumunda daha üretken olabileceklerini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik sendromu , Duyarsızlaşma , Acil servis , Duygusal tükenme

BURNOUT SYNDROME IN EMERGENCY DEPARTMENT WORKERS IN TURKEY

Öz

OBJECTIVE: Stress occurs in all areas of human life. Increased stress in business life causes burnout syndrome. Burnout syndrome is more common among healthcare workers, especially emergency service workers. In this study, we aimed to determine the factors affecting burnout in emergency department workers in Turkey.
MATERIAL AND METHODS: After obtaining local ethical approval, a survey questionnaire including demographic data and the Maslach Burnout Inventory was used. Emergency personnel were reached by using telephone applications, e-mail, and the websites of emergency associations. Of the 812 people surveyed, 792 were included in the study. The data were analyzed using the SPSS 23.00 program.
RESULTS: In this study, 35.9% of the participants were under the age of 25 and the average age was 29.79±5.82. Half of the group (49.9%) were doctors. While the seniority in years of experience was 5.57±5.31, the working years in the emergency department was 4.29±4.18. 51% of the participants were single and 64.6% had no children. Average monthly income was 6435.20±4156.51 ₺ (1608.75±$1039 $). It was also noted that 92.8% hadn’t been diagnosed with a psychiatric disease and 71.2% did not have any addiction. The average weekly working time was 54.39±14.15 hours. The mean number of patients examined/looked after daily was 70.99±19.15. Emotional exhaustion was determined to be at the forefront in women. There was no significant difference between depersonalization, reduced personal accomplishment and gender. Personal success was highest among participants aged 26-35. Depersonalization and emotional exhaustion were not statistically significant in relation to age.
CONCLUSIONS: Emergency personnel are required to work as a team. One factor that disrupts this harmony is burnout syndrome. In this study, we investigated the prevalence of burnout syndrome, the factors affecting it, and the effects of these factors on employees such as specialists, doctors, nurses, secretaries, security personnel, and cleaning staff in the emergency department. We think that healthcare workers could be more productive if their working conditions, working hours and wages were improved.

Anahtar Kelimeler

Burnout syndrome , Depersonalization , Emergency department , Emotional exhaustion

Kaynakça

• 1. Sanfilippo F, Noto A, Foresta G, et al. Incidence and Factors Associated with Burnout in Anesthesiology: A Systematic Review. Biomed Res Int. 2017;2017:8648925.
• 2. Freudenberger HJ. Staff burn‐out. J Soc Issues. 1974;30:159-65.
• 3. O'Connor K, Muller Neff D, Pitman S. Burnout in mental health professionals: A systematic review and meta- analysis of prevalence and determinants. Eur Psychiatry. 2018;53:74-99.
• 4. Maslach C, Jackson SE (Edited by). Maslach burnout inventory manual, 2nd Edition, California: Consulting Psychologists Press, 1986:25-8.
• 5. Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. J Organ Behav. 1981;2:99-113.
• 6. De Stefano C, Philippon AL, Krastinova E, et al. Effect of emergency physician burnout on patient waiting times. Intern Emerg Med. 2018;13(3):421-8.
• 7. Arora M, Asha S, Chinnappa J, Diwan AD. Review article: burnout in emergency medicine physicians. Emerg Med Australas. 2013;25(6):491-5.
• 8. Masiero M, Cutica I, Russo S, Mazzocco K, Pravettoni G. Psycho-cognitive predictors of burnout in healthcare professionals working in emergency departments. J Clin Nurs. 2018;27(13-14):2691-98.
• 9. Bell RB, Davison M, Sefcik D. A first survey. Measuring burnout in emergency medicine physician assistants. JAAPA. 2002;15(3): 40-2, 45-8, 51-2.
• 10. Shanafelt TD, Hasan O, Dyrbye LN, et al. Changes in Burnout and Satisfaction with Work-Life Balance in Physicians and the General US Working Population Between 2011 and 2014. Mayo Clin Proc. 2015;90(12):1600-13.
• 11. Moukarzel A, Michelet P, Durand AC, et al. Burnout syndrome among emergency department staff: prevalence and associated factors. Biomed Res Int. 2019;2019:6462472.
• 12. Akyolcu N, Öztekin D, Çelik S. Acil birimlerde "Triyaj" kimler tarafından ve nasıl uygulanıyor. İÜFN Hemşirelik Dergisi. 2006;57:1-7.
• 13. Şen S, Yorulmaz H, Batmaz M. Acil servis çalışanlarında tükenmişlik sendromu. 5. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi Kongre Kitabı, Şanlıurfa. 2006;20-1.
• 14. Slater P, McCormack B. An exploration of the factor structure of the nursing work index. Worldviews Evid Based Nurs. 2007;4(1):30-9.
• 15. Adeb-Saeedi J. Stress amongst emergency nurses. Australian Emergency Nursing Journal. 2002;5(2):19-24.
• 16. Lin M, Battaglioli N, Melamed M, Mott SE, Chung AS, Robinson DW. High Prevalence of Burnout Among US Emergency Medicine Residents: Results From the 2017 National Emergency Medicine Wellness Survey. Ann Emerg Med. 2019; 74(5):682-90.
• 17. Maru M. Job burnout: A review of recent literature. Journal of Occupational and Organizational Psychology. 2002;106(1):5-48.
• 18. West CP, Dyrbye LN, Erwin PJ, Shanafelt TD. Interventions to prevent and reduce physician burnout: a systematic review and meta-analysis. Lancet. 2016;388(10057):2272-81.
• 19. Iserson KV. Burnout Syndrome: Global Medicine Volunteering as a Possible Treatment Strategy. J Emerg Med. 2018;54(4):516-21.
• 20. Tavakoli N, Shaker SH, Soltani S, et al. Job Burnout, Stress, and Satisfaction among Emergency Nursing Staff after Health System Transformation Plan in Iran. Emerg (Tehran). 2018;6(1):e41.
• 21. Park SA, Ahn SH. Relation of compassionate competence to burnout, job stress, turnover intention, job satisfaction and organizational commitment for oncology nurses in Korea. Asian Pac J Cancer Prev. 2015;16(13):5463-69.
• 22. Akman O, Ozturk C, Bektas M, Ayar D, Armstrong MA. Job satisfaction and burnout among paediatric nurses. J Nurs Manag. 2016;24(7):923-33.
• 23. Kaya M, Üner S, Karanfil E, Uluyol R, Yüksel F, Yüksel M. Birinci basamak sağlık çalışanlarının tükenmişlik durumları. Kor Hek. 2007;6(5):357-63.
• 24. OK AEL, Mahfouz EM, Ewis AA, Seedhom AE. Burnout syndrome among healthcare providers in different hospitals in Minia City. Egyptian Journal of Occupational Medicine. 2018;42(1):21-32.
• 25. Beyhan S, Gunes Y, Turktan M, ve Ozcengız D. Investigation of the Burnout Syndrome Among the Eastern Mediterranean Region Anaesthesiologists. Turk J Anaesth Reanim. 2013;41(1):7-13.
• 26. Abdo SA, El-Sallamy RM, El-Sherbiny AA, Kabbash IA. Burnout among physicians and nursing staff working in the emergency hospital of Tanta University, Egypt. East Mediterr Health J. 2016;21(12):906-915.
• 27. Aslan H, Gürkan SB, Alparslan ZN, Ünal M. Tıpta uzmanlık öğrencisi hekimlerde tükenme düzeyleri. Türk Psikiyatri Derg. 1996;7(1):39-45.
• 28. Yavuzyılmaz A, Topbaş M, Çan E, Çan G, Özgün Ş. Trabzon il merkezindeki sağlik ocaklari çalişanlarinda tükenmişlik sendromu ile iş doyumu düzeyleri ve ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6(1):41-50.
• 29. Seo HS, Kim H, Hwang SM, Hong SH, Lee IY. Predictors of job satisfaction and burnout among tuberculosis management nurses and physicians. Epidemiol Health. 2016;38:e2016008.
• 30. Morse G, Salyers MP, Rollins AL, Monroe-DeVita M, Pfahler C. Burnout in mental health services: A review of the problem and its remediation. Adm Policy Ment Health. 2012;39(5):341-52.