INTRAOPERATIVE PATIENT CARE KNOWLEDGE LEVELS OF OPERATING ROOM NURSES: A CASE OF AFYONKARAHISAR

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 2, 152 - 159, 20.04.2022

Yeliz Ciğerci Merve Akpınar Yılmaz

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.890328

Öz

OBJECTIVE: Operating rooms are work environments where the risk of making mistakes is high in health care areas, as they are areas where stress is experienced at a high level and quick decision-making is required. The ability of operating room nurses to fulfill their roles and responsibilities professionally depends on having sufficient knowledge and skills specific to the field. It is thought the fact that operating room nurses have a grasp of intraoperative period patient care will reduce the risks such as falling, pressure wound, burns, foreign body forgetting, surgical site infection, and increase the quality of the surgery. For these purposes, we aimed to determine the intraoperative patient care knowledge levels of the operating room nurses in the city of Afyonkarahisar.
MATERIAL AND METHODS: This descriptive study was carried out with 60 operating room nurses working in the public and private hospitals of the city of Afyonkarahisar , after their informed verbal consent was obtained, between August and September 2014. The data were collected through a survey form consisting of two parts. In the first part, there are 6 questions about the socio-demographic characteristics of the participants. In the second part, a 3-point Likert type questionnaire consisting of 36 items designed by the researchers after the review of relevant literature and taking expert opinion was used to determine the knowledge levels of operating room nurses regarding intraoperative patient care. The SPSS for Windows 18.00 program was used in the evaluation and analysis of the data. Descriptive statistics of continuous variables were shown with mean, standard deviation, median, minimum and maximum values, while descriptive statistics of categorical variables were shown with frequency and percentage.
RESULTS: Of the nurses participating in the study, the mean age was 32.03 ± 7.32 (min: 19 max: 50), 86.7% were female, 45.0% had an undergraduate degree, and 73.3% were nursing graduates. It was determined that 61.7% of them had been in the profession for more than 6 years while 53.3% working in the operating room for more than 6 years. The intraoperative period patient care knowledge mean score of the nurses was found to be 26.13 ± 5.42.
CONCLUSIONS: As a result of this study, nurses working in the operating rooms of the city of Afyonkarahisar were determined to have a sufficient level of intraoperative patient care knowledge, however, there have been practices identified that need to be corrected and improved.

Anahtar Kelimeler

Intraoperative period, Nursing, Operating room nursing, Patient care

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN İNTRAOPERATİF HASTA BAKIMI BİLGİ DÜZEYLERİ: AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEĞİ

Öz

AMAÇ: Ameliyathaneler, sağlık bakım alanları içerisinde stresin üst düzeyde yaşandığı ve hızlı karar vermenin gerekli olduğu alanlar olması nedeniyle hata yapma riskinin yüksek olduğu çalışma ortamlarıdır. Ameliyathane hemşirelerinin profesyonel bir şekilde rol ve sorumluluklarını yerine getirebilmesi alana özgü yeterli bilgi ve beceriye sahip olmasına bağlıdır. Ameliyathane hemşirelerinin intraoperatif dönem hasta bakımına hakim olmalarının, hasta güvenliğine yönelik düşme, basınç yarası, yanık, yabancı cisim unutulması, cerrahi alan enfeksiyonu gibi riskleri azaltacağı ve ameliyat kalitesini artıracağı düşünülmektedir. Bu amaçlarla çalışmamızda Afyonkarahisar ilindeki ameliyathane hemşirelerinin intraoperatif dönem hasta bakımı bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı türde olan bu çalışma Ağustos - Eylül 2014 tarihleri arasında, Afyonkarahisar ili devlet ve özel hastanelerinde çalışan bilgilendirilmiş sözlü onamı alınan 60 ameliyathane hemşiresine uygulanmıştır. Çalışma verileri, iki bölümden oluşan anket formu ile toplanmıştır. Birinci bölümde katılımcıların sosyodemografik özelliklerini içeren 6 soru bulunmaktadır. İkinci bölümde ise araştırmacılar tarafından ilgili literatür doğrultusunda ve uzman görüşü alınarak hazırlanan ameliyathane hemşirelerinin intraoperatif hasta bakımına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesine yönelik 3’lü likert tipte, 36 madde bulunmaktadır. Verilerin değerlendirilmesinde ve analizinde SPSS for Windows 18.00 programından yararlanılmıştır. Araştırmadaki sürekli değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler için ortalama, standart sapma, median, minimum, maksimum değerleri, kategorik değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler frekans ve yüzde ile hesaplanmıştır.
BULGULAR: Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalamasının 32,03±7,32 olduğu (min:19 max:50), %86,7’nin kadın, %45,0’ inin lisans mezunu, %73,3’ ünün hemşirelik mezunu olduğu, %61,7’ sinin 6 yıldan daha uzun süredir meslekte ve %53,3 ’ünün 6 yıldan daha uzun süredir ameliyathane de çalıştığı saptanmıştır. Çalışanların intraoperatif dönem hasta bakım bilgi puanı ortalaması 26,13±5,42 olarak bulunmuştur.
SONUÇ: Bu çalışmanın sonucunda Afyonkarahisar ili ameliyathanelerinde çalışan hemşirelerin intraoperatif dönem hasta bakımı bilgi düzeylerinin yeterli seviyede olduğu ancak düzeltilmesi ve geliştirilmesi gereken uygulamalar olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İntraoperatif dönem, Hemşirelik, Ameliyathane hemşireliği, Hasta bakımı

Kaynakça

• 1. The Association of Perioperative Registered Nurses(AORN), Education and Solutions. http://www.aorn.org/education/facility-solutions/periop-101,(Erişim 01.02.2021).
• 2. Uludoğan S. Ameliyathane hemşirelerinin yönetsel sorunlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, 2010.
• 3. Bozkurt S. Cerrahide hasta güvenliği: Cerrahi ekibinin güvenli cerrahi kontrol listesini uygularken karşılaştığı ramak kala olayların incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Programı. 2019.
• 4. Eyi S, Kanan N, Akyolcu N. Ameliyat sırası dönemde kaliteli hemşirelik bakımına ulaşmada hemşirenin rolü. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2017;25(2):126-38.
• 5. Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Tarih: 19.04.2011, Resmi Gazete, Sayı: 27910, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm, (Erişim: 20.02.2021).
• 6. Arslanoğlu A, Köser CE. Ameliyathane hemşirelerinin sorunlarını inceleyen nitel bir çalışma. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi. 2020;2(1):1-14.
• 7. Kelvered M, Öhlen J, Gustafsson BA. Operating theatre nurses’ experience of patient-related, intraoperative nursing care. Scand J Caring Sci. 2012;26:449-57.
• 8. Amaya MR, Paixão DPSS, Sarquis LMM, Cruz EDA. Construction and content validation of checklist for patient safety in emergency care. Rev Gaúcha Enferm. 2016;37:1-8.
• 9. Abbasoğlu A, Uğurlu Z, Avcı Işık S, ark. The status of use of surgical safety check list and opinions of nurses. J Res Dev Nurs. 2016;18(1):53-62.
• 10. Hansen LO, Williams MV, Singer SJ. Perceptions of hospital safety climate and incidence of readmission. Health Serv Res. 2011;46:596-616.
• 11. Kapıkıran G, Bülbüloğlu S, Eti Aslan F. Ameliyathanede hasta güvenliği, hasta güvenliği kültürü, medikal hatalar ve istenmeyen olaylar. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018;5(2):132-40.
• 12. Eskici V. Ameliyat sonrası dönemde hastaların ameliyathane hemşireliği ve ameliyathane ortamına yönelik düşüncelerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, 2013.
• 13. Aktaş D, Koçaşlı S. Ameliyathanede çalışan hemşirelerin cerrahiye bağlı basınç yaralanmalarına ilişkin bilgi düzeyleri. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020;7(2):173-9.
• 14. Yıldırım Tank D, Çelik S, Karahan E, Taşdemir N. Ameliyathane kaynaklı cerrahi alan enfeksiyonlarını önlemeye ilişkin ameliyathane hemşirelerinin bilgi düzeyleri. Archives of Health Science and Research. 2019;6(2):299-309.
• 15. Aren A. Ameliyathanede hasta ve çalışan güvenliği. İstanbul Tıp Dergisi. 2008;(3):141-5.
• 16. Eti Aslan F, Kan Öntürk, Z. Güvenli ameliyathane ortamı; biyolojik, kimyasal, fiziksel ve psikososyal riskler, etkileri ve önlemler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011;4(1):133-40.
• 17. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Uygulama Rehberi, 2011, https://kalite.saglik.gov.tr/Eklenti/4333/0/guvenlicerrahikontrollistesiuygulamarehberipdf.pdf (Erişim 18.04.2014.)
• 18. Lopes C.M.M, Galvão C. M. Surgical positioning: Evidence for nursing care. Rev. Latino-Am. Enfermagem. 2010;18(2):287-94.
• 19. Karadakovan A, Eti Aslan F (Editör). Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. In: Özbayır T. Ameliyat dönemi bakım. 1 nci Baskı, Adana: Nobel Kitabevi. 2010:309-44.
• 20. Gunningberg L, Martensson G, Mamhidir AG, Florin J, Muntlin Athlin A, Baath C. Pressure ulcer knowledge of registered nurses, assistant nurses and student nurses: a descriptive, comparative multicentre study in Sweden. In Wound J. 2013;12(4):462-8.
• 21. Beeckman D, Defloor T, Schoonhoven L, Vanderwee K. Knowledge and attitudes of nurses on pressure ulcer prevention: a cross-sectional multicenter study in Belgian Hospitals. Worldviews on Evid Based Nurs. 2011;8(3):166-76.
• 22. Kılıç, S. Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders. 2016;6(1):47-8.
• 23. Güvenir Özpekin Ö, Erdim A. Ameliyathane hemşirelerinin mesleki profesyonelliklerinin intraoperatif bakım kalitesine etkisinin değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2016;8(4):277-87.
• 24. Kabu Hergül F, Özbayır T, Gök F. Ameliyathanede hasta güvenliği: Sistematik derleme. Pamukkale Tıp Dergisi. 2016;9(1):87-98.
• 25. James JT. A New, Evidence-based estimate of patient harms associated with hospital care. J Patient Saf. 2013;9(3):122-8.
• 26. Eur158opean Operating Room Nurses Association (EORNA) Best Practice For Perioperative Care. 2020. https://eorna.eu/wp-content/uploads/2020/09/EORNA-Best- Practice-for-Perioperative-Care-Edition-2020.pdf(Erişim 10.02.2021.)
• 27. Candaş B, Gürsoy A. Cerrahide hasta güvenliği: Güvenli cerrahi kontrol listesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2015;3(1):40-50.
• 28. Soyer Ö, Yavuz Van Giersbergen M. Güvenli cerrahi kontrol listesinin etkinliği: Sistematik inceleme. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;20(4):286-98.
• 29. Tunçel K. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü algılama düzeyi ve hasta güvenliği uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, 2013.
• 30. Candaş B. Ameliyathanede hasta güvenliği: Cerrahi ekibin güvenli cerrahi kontrol listesinin uygulanışına ilişkin tutumları. Yüksek Lisans Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, 2014.
• 31. Öğün B. Ameliyathanede hasta güvenliğinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Ameliyathane Hemşireliği, 2008.
• 32. Cebeci F. Ameliyathane hemşirelerinin basınç yaralanmalarını önlemeye yönelik bilgi ve uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Programı, 2018.
• 33. İlbey B. Ameliyathanede hasta güvenliği kapsamında cerrahi spanç sayım ilkelerine uyulma durumunun incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, 2009.
• 34. Özyürek P. Afyon Kocatepe Üniversitesi cerrahi hemşireliği günleri 2018. Sempozyum Kitabı. 2018:35-8.
• 35. Gibbs V, Coakley F, Keines H. Preventable errors in the operating room: retained foreign bodies after surgery part-I. Current Problems Surgery. 2007;44(5):281-337.
• 36. Pelter MM, Stephens KE, Loranger D. An evaluation of a numbered surgical sponge product. AORN Journal. 2007;85(5):931-40.
• 37. Bashaw MA, Keister KJ. Perioperative strategies for surgical site ınfection prevention. AORN Journal. 2019;109(1):69-75.
• 38. İnanır İ, Yıldırım S. Acıbadem Sağlık Grubu’nda Ameliyathane Hemşireleri Oryantasyon Ve Yetkinlik Geliştirme Programı, Erişim adresi: http://www.acibademhemsirelik.com/bilimsel_calisma/calisma_6.pdf, (Erişim Tarihi: 01.02.2021.)