ASTIM HASTALARINDA D TİPİ KİŞİLİK, BEDENSEL DUYUMLARI ABARTMA, ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİ

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 3, 355 - 360, 18.07.2024

İbrahim Yağcı Gökhan Perincek

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1248055

Öz

AMAÇ: Solunum sisteminin en sık görülen hastalıklarından birisi astımdır. Yaşam kalitesinde belirgin olarak azalmaya neden olduğu için kişilerin işlevselliğini önemli derecede etkilemektedir. Bu hastalığın sık görülmesi ve bireylerin işlevselliğini etkilemesi nedeni ile psikososyal özelliklerini araştırmayı amaçladık.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmaya, Göğüs hastalıkları polikliniğinde, astım tanısı ile izlenen, ardışık poliklinik başvuruları olan hastalar arasından seçilen 100 hasta dahil edildi. Yüz kişilik gönüllü kontrol grubu, yaş, cinsiyet, medeni durum açısından hasta grubuyla eşleştirilerek oluşturuldu. Her olguya sosyodemografik veri formu, Beck Depresyon Envanteri (BDE), Beck Anksiyete Envanteri (BAE), Bedensel Duyumları Abartma Ölçeği (BDAÖ) ve D Tipi Kişilik Ölçeği (DS-14) doldurulmuştur. İstatistiksel anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
BULGULAR: Çalışmamızda araştırılan sosyodemografik verilerden olan yaş, medeni durum, öğrenim durumu, cinsiyet, çalışma durumları karşılaştırıldığında hasta ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Her iki grup arasında BDÖ, BAÖ, BDAÖ, DS-14 ölçeklerden alınan puanlar karşılaştırıldığında DS-14 dışındaki tüm ölçekler için gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur.
SONUÇ: Çalışmamızda astım grubunda anksiyete-depresif belirtilerin yoğun olduğunu, D Tipi kişilik oranının daha fazla olduğu ve bedensel duyumları abartma skorlarının daha yüksek olduğunu bulduk. Astım tanılı kişilerin yaşam kalitelerinin arttırılması, gereksiz tetkiklerle ortaya çıkan ekonomik maliyetin azaltılması için psikiyatrist tarafından muayene edilmeleri ile psikiyatrik belirtilerin sorgulanması gerektiğini düşünmekteyiz

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, Astım, Depresyon, Somatizasyon bozukluğu.

TYPE D PERSONALITY, SOMATOSENSORY AMPLIFICATION, ANXIETY AND DEPRESSION SYMPTOMS AMONG PATIENTS WITH ASTHMA

Öz

OBJECTIVE: Asthma is one of the most common diseases affecting the respiratory system. It severely impacts the functionality of individuals as it leads to a significant decrease in the quality of life. Due to the high prevalence of this disease and its impact on the functionality of individuals, we aimed to investigate its psychosocial characteristics.
MATERIAL AND METHODS: One hundred consecutive outpatients with a diagnosis of asthma who were followed up in the outpatient clinic of chest diseases were included in the study. One hundred volunteer controls were matched with the patient group for age, gender, and marital status. Sociodemographic data form, Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Somatosensory Amplification Scale (SSAS), and Type D Personality Scale (DS-14) were applied to each subject. The statistical significance level was accepted as p<0.05.
RESULTS: No statistically significant difference was found between the patient and control groups regarding age, marital status, educational status, gender, and employment status, which were among the sociodemographic data investigated in our study. A significant difference was found between the groups for all scales except DS-14 when the scores obtained from the BDI, BAI, SAS, and DS-14 scales were compared between the two groups.
CONCLUSIONS: We found that anxiety-depressive symptoms were more prevalent in the asthma group, Type D personality was more prevalent and the scores for somatosensory amplification were higher. We believe that patients diagnosed with asthma should be examined by a psychiatrist, and psychiatric symptoms should be investigated, in order to improve their quality of life and reduce the economic cost of unnecessary examinations.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, Asthma, Depression, Somatization disorder

Kaynakça

• 1. Cevhertas L, Ogulur I, Maurer DJ, et al. Advances and recent developments in asthma in 2020. Allergy. 2020;75(12):3124-46.
• 2. Maciag MC, Phipatanakul W. Prevention of asthma: targets for ıntervention. Chest. 2020;158(3):913-22.
• 3. Türkiye’de Temel Akciğer Sağlığı Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türk Toraks Derneği Beyaz Kitap. Metintaş M (Çeviri Ed) Ankara: Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık, 2010.
• 4. Hilal SEKİ, Aydin C, Ayhan D. Investigation of the Relationship Between of Dependent Personality Trait, Depression, Anxiety, and Stress Levels of Asthmatic and Non-Asthmatic Individuals. Medical Records. 2022;4(3):393-9.
• 5. Strain JJ. Consultation-liaison psychiatry. BJ Sadock, VA Sadock (eds.), Comprehensive Textbook of Psychiatry. Seventh ed., Philadelphia. Lippincott Williams Wilkins. 2000;1876-1887.
• 6. Çelikel FÇ, Saatçioğlu Ö. Bedensel faaliyet ve sosyal yaşam kısıtlanması olan astımlılarda anksiyete ve depresyon şiddetinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2001;2(3):141-52.
• 7. Schmaling KB, Afari N, Blume AW. Assessment of psychological factors associated with adherence to medication regimens among adult patients. J Asthma. 2000;37(4):335-43.
• 8. Thoren C, Petermann F. Reviewing asthma and anxiety. Respir Med. 2000;94(5):409-15.
• 9. Van Lieshout R, MacQueen G. Psychological factors in asthma. Allergy Asthma Clin Immunol. 2008;4:12-28.
• 10. Wright RJ, Rodriguez M, Cohen S. Review of psychosocial stress and asthma: an integrated biopsychosocial approach. Thorax. 1998; 53: 1066-74.
• 11. Çiçek İ, Aslan AE. Kişilik ve beş faktör kişilik özellikleri: Kuramsal bir çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi. 2020;10(1): 137-47.
• 12. Kaplan B, Sadock V. Klinik psikiyatri. Aydın H., Bozkurt A (Çeviri Ed). Ankara: Güneş Kitabevi, 2005.
• 13. Denollet J, Sys SU, Brutsaert DL. Personality and mortality after myocardial infarction. Psychosom Med. 1995;57:582-91.
• 14. Beck AT. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry. 1961;4(6):561-71.
• 15. Hisli N. Beck Depresyon Envanteri’nin Üniversite Öğrencileri için Geçerliği, Güvenirliği. Psikoloji Dergisi. 1989;6(23):3-13.
• 16. Beck AT, Epstein N, Brown G, et al. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consul Clin Psychol. 1988;56(6):893-7.
• 17. Ulusoy M, Şahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: Psychometric properties. J Cognit Psychother. 1996;12(2):163-72.
• 18. Barsky AJ, Wyshak G, Klerman GL. The somatosensory amplification scale and its relationship to hypochondriasis. J Psychiatric Res. 1990;24(4):323-34.
• 19. Güleç H, Sayar K, Güleç M. Bedensel Duyumları Abartma Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2007;20(1):16-24.
• 20. Denollet J. DS14: Standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality. Psychosom Med. 2015; 67(1):89-97.
• 21. Alçelik A, Yıldırım O, Canan F, et al. A Preliminary psychometric evaluation of the type d personality construct in Turkish hemodialysis patients. Journal of Mood Disorders. 2012;2(1):1-5.
• 22. Schmaling KB, Afari N, Blume AW. Assessment of psychological factors associated with adherence to medication regimens among adult patients. J Asthma. 2000;37(4):335-43.
• 23. Kocabaşoğlu N, Özdemir S, Ergin H. Tıbbi Duruma Bağlı Anksiyete Bozukluğu. Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi. 2006;23:5-9.
• 24. Katon WJ, Richardson L, Russo J, et al. Quality of mental health care for youth with asthma and comorbid anxiety and depression. Med Care. 2006;44:1064-72.
• 25. Bosley CM, Fosbury JA, Cochrane GM. The psychological factors associated with poor compliance with treatment in asthma. Eur J Respir. 1995;8(6):899-904.
• 26. Alicia E, Meuret JT, Ehrenreich DB, et al. Prevalence and correlates of asthma in children with internalizing. Depress Anxiety. 2006;23(8):502-8.
• 27. Silverstone PH. Prevalence of psychiatric disorders in medical inpatients. J Nerv Ment Dis. 1996;184(1):43-51.
• 28. Büyükoğlan H, Gülmez İ, Demirbaş H ve ark. Astma ve KOAH'da depresyon. Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı. 2000;15.
• 29. Irie M, Miyata M, Kasai H. Depression and possible cancer risk due to oxidative DNA damage. J Psychiatr Res. 2005;39:553-60.
• 30. Muller N, Schwarz MJ, Dehning S, et al. The cyclooxygenase-2 inhibitor celecoxib has therapeutic effects in major depression: results of a double-blind, randomised, placebo controlled, add-on pilot study to reboxetine. Mol Psychiatry. 2006;11:680-4.
• 31. Nishino S, Ueno R, Ohishi K, et al. Salivary prostaglandin concentrations: possible state indicators for majör depression. Am J Psychiatry. 1989;146:365-8.
• 32. Lechin F, van der Dijs B, Orozco B, et al. Increased levels of free serotonin in plasma of symptomatic asthmatic patients. Ann Allergy Asthma Immunol. 1996;77:245-53.
• 33. Pretorius E. Asthma medication may influence the psychological functioning of children. Med Hypotheses. 2004;63:409-13.
• 34. Özdemir O, Özdemir PG, Kadak MT, Nasıroğlu S. Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2012;4(4): 566-89.
• 35. Erdenen F. Psikiyatrik Tıp açısından astım. İstanbul Tıp Dergisi. 2000;1:41-5.
• 36. Denollet J, Vaes J, Brutsaert DL. Inadequate response to treatment in coronary heart disease: adverse effects of type D personality and younger age on 5-year prognosis and quality of life. Circulation. 2000;102(6):630-5.
• 37. De Vroege L, de Heer EW, van der Thiel E, et al. Type d personality, concomitant depressive and anxiety disorders, and treatment outcomes in somatic symptom and related disorders: an observational longitudinal cohort study. Front Psychiatry. 2019;10:417.
• 38. Lipowsky ZJ. Somatization: the concept and its clinical application. Am J Psychiatry. 1988;145(11):1358-68.