TÜRK CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA BASİT YARGILAMA VE SERİ MUHAKEME USULLERİ

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 267 - 306, 27.04.2023

Ayşe Gül Horasan

Öz

7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (7188 Sayılı Kanun) ile birlikte 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) yapılan değişiklikle yeni bir kurum olarak hukukumuza giren seri muhakeme ve basit yargılama usulleri, “bazı suçlara ilişkin muhakeme” başlığı altında düzenlenmiştir. Bu kurumlar ile amaçlanan tüm suçlar bakımından müşterek olan muhakeme usulünü farklılaştırmak, muhakeme sürecini formalitelerden arındırmak, duruşma yapmaksızın kısa ve etkili bir sürede bozulan kamu düzenini yeniden sağlamaktır.
Seri muhakeme usulü, CMK’nın 250. maddesi ve Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği kapsamında düzenlenmiş, basit yargılama usulüne ise CMK’nın 251. ve 252. maddelerinde yer verilmiştir.
Çalışmada, yeni bir kurum olarak hukuk sistemimize giren ve düzenlenme amaçları benzer olan seri muhakeme ve basit yargılama usullerinin neler olduğu, uygulanma şartları ve uygulanma şekli incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Seri Muhakeme Usulü, Basit Yargılama Usulü, Ceza Muhakemesi.

Kaynakça

• Aldemir, Hüsnü, Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri, 2. Baskı, Adalet, Ankara, 2020.
• Baytaz, Abdullah Batuhan, Seri Muhakeme Usulü. Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi-Journal of Penal Law and Criminology, C. 8, Sy. 2, 2020, s. 1-47.
• Bıçak, Vahit, Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. Baskı, Seçkin, Ankara, 2018.
• Değirmenci, Olgun, Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Yargılama Usulü. Terazi Hukuk Dergisi, C. 15, Sy. 161, 2020, s. 36-50.
• Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, Seçkin, Ankara, 2016.
• Denizhan, Hüseyin, Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Erteleme Kurumu Üzerine Bir İnceleme. TBB Dergisi, Sy. 65, 2006, s. 214-246.
• Er, Elif, Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usullerinin Özellikleri ve Ceza Muhakemesi Hukuku İlkeleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Yaşar Hukuk Dergisi, C. 3, Sy. 1, 2021, s. 55-111.
• Erdem, Mustafa Ruhan/Şentürk, Candide, Ceza Muhakemesi Hukukunda Yeni Bir Kurum Olarak Seri Muhakeme Yöntemi (CMK m. 250). Ceza Hukuku Dergisi, C. 14, Sy. 41, 2019, s. 573-601.
• Erdoğan, Yavuz, Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Seri Muhakeme Usulü. Legal Hukuk Dergisi, C.18, Sy. 209, 2020, s. 1989-2036.
• Ersoy, Uğur, Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usullerinde İtiraz Kurumuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 28, Sy. 2, 2020, s. 857-885.
• Ildırar, Elif, Seri Muhakeme Usulü, Seçkin, Ankara, 2021.
• Karakehya, Hakan/İnce Tunçer, Asuman, Ceza Muhakemesinde Basit Yargılama ve Adil Yargılanma Hakkı. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Yıl 9, Sy. 17, 2021, s. 303-354.
• Kaşka, Hakan, (Olan ve Olması Gereken Açısından) Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Muhakeme. TBB Dergisi 2021 (153), s. 107-167.
• Kezer, Ahmet, 30 Soru ve Yanıtta Seri Muhakeme Usulü ile Basit Yargılama Usulü, Adalet, Ankara, 2019.
• Kızılarslan, Hakan, 7188 Sayılı Kanun’la Ceza Muhakemesi Hukukuna Getirilen Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri. BUHFD, C. 14, Sy. 183-184, 2019, s. 1885-1960.
• Koca, Mahmut, Ceza Muhakemesinde Basit Yargılama Usulü. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, Sy. 2, 2020, s. 173-196.
• Koç, Ziya, Karşılaştırmalı Hukuk ve Uluslararası Mahkeme Kararları Işığında Seri Muhakeme Usulüne Farklı Bir Bakış: Masum Kişilerin Cezalandırılması Tehlikesi. Ceza Hukuku Dergisi, C. 15, Sy. 43, 2020, s. 607-663.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar v.d., Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Seçkin, Ankara, 2018.
• Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Seçkin, Ankara, 2020.
• Sevdiren, Öznur, Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında Seri Muhakeme Usulü Üzerine Eleştirel Değerlendirmeler. BUHFD, C. 15, Sy. 189-190, 2020, s.573-616.
• Soylu Ünver, Gülsüm/Karaman Engür, Seçil Nergiz, Seri Muhakeme Usulü, Adalet, Ankara, 2020.
• Şahin, Cumhur/Göktürk, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Seçkin, Ankara, 2020.
• Şahin, İsmail, Suçun Nitelikli Hallerine Dair Ceza Artırım veya İndirimlerinin Basit Yargılama Usulünün Uygulanabilirliğine Etkisi. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S. 17, Haziran 2021, s. 429-455.
• TANERİ, Gökhan, Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulü, 2. Baskı, Seçkin, Ankara, 2021.
• Tulay, M. Emre, Seri Muhakeme Usulü (CMK m. 250). İzmir Barosu Dergisi, Mayıs 2020, s. 117-157.
• Uğurlubay, Gülsün A. Aygörmez/Haydar, Nuran/Korkmaz, Mehmet, Serî Muhakeme Usûlüne İlişkin Sorunlar. ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 2019/2, s. 255-306.
• Üzülmez, İlhan/Koca, Mahmut, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Seçkin, Ankara, 2020.
• Yaşar, Ercan, Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Seri Muhakeme Usulü. Adalet Dergisi, Sy. 65, 2020/2, s. 255-299.
• Yavuz, Hakan A., Ceza Muhakemesinde Kovuşturmaya Alternatif Yöntemler, Adalet, Ankara, 2020.
• Yenisey, Feridun/Nuhoğlı, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Baskı, Seçkin, Ankara, 2021.
• Yetimoğlu, Melike Ezgi, Türk ve Fransız Ceza Muhakemesi Hukuklarında Seri Muhakeme Usulüne Karşılaştırmalı Bakış. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sy. 1, 2019, s. 17-58.
• Yılmaz, Davut, Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2009.
• Yılmaz, Zahit/Apiş, Özge, Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Düzenlemelerinin Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 26, Sy. 1, 2020, s. 62-106.
• Yurtcan, Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, 16. Baskı, Seçkin, Ankara, 2019.