Mehmet Hazar, (2015) Eski Uygur Tarihine ve Türkçesine Giriş (Konya: Eğitim Yayınevi, 88 s., ISBN: 978-605-5176-70-9)

Yıl 2021, Sayı: 4, 266 - 269, 29.04.2021

Döndü Nur Temiz

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.854914

Öz

Eski Türkçe dönemi, Türk dilinin ilk defa yazıya geçirildiği kabul edilen Orhun Türkçesi (Köktürkçe), Uygur Türkçesi ve Karahanlı Türkçesi yazı dillerini kapsar. Eski Türkçe devrinin başlangıç dönemi Orhun Türkçesidir. Orhun Türkçesi, “Türk” adının tarihî kaynaklarda ilk olarak geçtiği, Türkçenin ilk yazılı kaynaklarının bulunduğu ve Türkçenin yapısının tespit edilebildiği ilk dönem olması bakımından çok önemlidir. Eski Uygur Türkçesi ise Orhun Türkçesinin devamı niteliğinde olup Uygur Türklerinin yerleşik hayata geçmesi ve din değiştirmesi sonucu oluşturdukları yeni kültür ortamında ortaya koydukları edebiyatın dilini yansıtmaktadır. Eski Uygur Türkçesi ile yazılan eserler gün yüzüne çıktıkça neşredilmiş ve ilim âlemine sunulmuştur. Bu bengü taşlara veya kâğıtlara yazılı eserlerden yola çıkarak birçok dilbilgisi, sözlük, sentaks çalışmaları da yapılmıştır. Yapılan çalışmaların tümü kuşkusuz Türk dili için çok kıymetli olmakla birlikte Mehmet Hazar’ın “Eski Uygur Tarihine ve Türkçesine Giriş” adlı çalışması bu konuda bir el kitabı özelliği arz etmektedir. Hazar’ ın 2015 yılında Eğitim Yayınevi tarafından basılan 88 sayfalık kitabı, Türkoloji alanında çalışma yapan genç araştırmacılara ve Türk dili ve edebiyatı, tarih, dil bilim, halk bilim bölümü öğrencilerine yararlı olmak amacıyla bir el kitabı tarzında hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

uygur tarihi, Uygur Türkçesi, Tarihi lehçeler

Kaynakça

• Akar, Ali (2012). Türk Dili Tarihi. Ankara: Ötüken Neşriyat.
• Ercilasun, Ahmet Bican (2011). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Hazar, Mehmet ve Özmen, Abdullah (2011). Mardin Süryanilerine Ait Süryani Harfleriyle Yazılmış Birkaç Türkçe Metin Üzerine. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (4) 16, 172-177.