Violence Against Women In Tomris Uyar's Stories

Yıl 2021, Sayı: 4, 157 - 173, 29.04.2021

Asuman Gürman Şahin

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.892373

Öz

Anahtar Kelimeler

Tomris Uyar, violence, violence against women

Tomris Uyar’ın Hikâyelerinde Kadına Yönelik Şiddetin İşlenişi

Öz

1950 kuşağı önemli kadın hikâyecileri arasında yer alan Tomris Uyar, kurgularında hayatın dışında kalmamış, ferdî temaların ardından toplumun sorunlarına ışık tutmuştur. Yazar, bireyin iç dünyasına süzülerek onun yalnızlığına, bunalımına, dikte ettirilen geleneğe karşı duruşuna, çıkmazlarına, yorgunluklarına, haksızlıklarına değinmiştir. Ama daha çok birey içinde ‘kadın’ onun odak noktasındadır. Yazar, hikâyelerinde sadece ötekileştirilen, yalnız kalan kadınlardan bahsetmez. Onun kadın kahramanları arasında ayakları üzerinde duran, iş sahibi, eğitimli ve güçlü kadınlar da vardır. Ama yazar kadının her ne konumda olursa olsun toplumda gördüğü şiddeti görmezden gelmez. Bu dönem Türk edebiyatının seyrinde kadına bakışın değişmesi, daha da sesli eleştirilerin getirilmesi ile Uyar da kadınların arkasında durur. Özellikle kadın yazarların kaleminden çıkan ataerkil toplumda görülen toplumsal cinsiyet ayrımının yarattığı meseleler böylelikle Tomris Uyar’ın hikâyelerinde de yerini bulmuştur. Buradan hareketle, çalışmamızda her biri ayrı araştırmanın konusu olacak bu meselelerin arasından yalnızca kadının yaşadığı şiddeti ele aldık. Hikâyelerde kadının hangi şiddetlere maruz kaldığının izleri sürülmeye çalışmıştır. Amacımız, yazarın bu olguyu hangi yönleriyle ve nelerden beslenerek yansıttığını, okur merkezli bir kuram olan feminist eleştiriden faydalanarak ortaya koymaktır. 

Anahtar Kelimeler

Tomris Uyar, Şiddet, Kadına şiddet, feminist eleştiri, feminist criticism

Kaynakça

• Arıkoğlu Ündücü, Cemile (2016). Kadına Yönelik Şiddetin Tarihi. Alternatif Politika, Toplumsal Cinsiyet Özel Sayısı II. Şubat, 1-21.
• Beauvoır, Simone de (1980). Kadın. İstanbul: Payel Yayınları.
• Berktay, Fatmagül (2012). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Duby, Georges ve Perrot, Michelle (2005). Kadınların Tarihi 5 cilt. (çev. Ahmet Fethi). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çınar, Aynur (2018/1). Lilith: Yahudi Mitolojisinde Ana Tanrıça’nın Düşüş ve Şeytana Dönüşüm Serüveni. Bilimname, XXXV, 365-398.
• Enginün, İnci (2008). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Erten, Yavuz ve Ardalı, Cahit (1996). Şiddet, Terör ve Aile. Cogito, 143-163.
• Esen, Nükhet (1996). Türk Romanında Aile İçi Şiddet Teması. Cogito, 322-326.
• Fromm, Erich (1990). Sevginin ve Şiddetin Kaynağı. (Çev. Yurdanur Salman ve Nalân İçten). İstanbul: Payel Yayınları.
• Gökalp, Ziya (2003). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Bordo Siyah Yayınları.
• Gülendam, Ramazan (2006). Türk Romanında Kadın Kimliği 1946-1960. Konya: Salkımsöğüt Yayınları.
• Gürman Şahin, Asuman (2020). Contemplating Violence Against Women. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
• Has-Er, Melin (2000). Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar. Ankara: AKM Yayınları.
• Karaca, Şahika (2019). Türk Edebiyatında Kötücül Kadın İmgesi. Kurgan, 9(48), 76-82.
• Karslı, Necmi (2016). Psikosoyal Açıdan Şiddet ve Çözüm Yolları. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16(3), 63-89.
• Michaud, Yves (1991). Şiddet. (çev. Cem Muhtaroğlu). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Millet, Kate (1987). Cinsel Politika. (çev. Seçkin Selvi). İstanbul: Payel Yayıncılık.
• Okay, Orhan (2013). Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Owen Fidan Korkut ve Owen Dean (2008). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet. Ankara: TC Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Paglia, Camille (2004). Cinsel Kimlikler-Nefertiti’den Emily Dickinson’a Sanat ve Çöküş. Ankara: Epos Yayınları.
• Parlak, Seher (2017). Orta Çağ’da Kadın Olmak. Doç. Dr. Numan Durak AKSOY Anısına. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Matbaa ve Basımevi, 1-13.
• Schimmel, Annemaria (2004). Ruhum Bir Kadındır. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Şemseddin Sami (2010). Kamus-ı Türkî. Ankara: TDK Yayınları.
• Uyar, Tomris (1990a). Yaz Düşleri Düş Kışları. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1990b). Yaza Yolculuk. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1991a). Gece Gezen Kızlar. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1991b). Yürekte Bukağı. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1993). Sekizinci Günah. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1994). Otuzların Kadını. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1995). İpek ve Bakır. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1996). Dizboyu Papatyalar. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (1999). Aramızdaki Şey. İstanbul: Can Yayınları.
• Uyar, Tomris (2003). Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi. İstanbul: YKY.
• Ünsal, Artun (1996). Genişletilmiş Bir Şiddetin Tipolojisi. Cogito, 29-36.
• Zızek, Slavoj (2008). Şiddet. (Çev. Ahmet Ergenç). İstanbul: Encore Yay.
• https://sozluk.gov.tr/, 07.04.2020.
• http://www5.who.int/violence_injury_prevention/downloadçcfm?id=0000000582.
• https://incil.info/, İncil, Ti.2/15; Ti.2/12, 23.07.2020.
• https://kuran.diyanet.gov.tr/, Kur’an-ı Kerim, Bakara Sûresi 2/36; Nisa Sûresi 4/19, 23.07.2020.
• https://www.kutsalkitap.org/online-tevrat-oku/, Tevrat, Yaradılış 3/ 16, 23.07.2020.