Freud’un Görüşleri Ekseninde “Cemile” Hikâyesinde Aşk

Yıl 2021, Sayı: 4, 209 - 219, 29.04.2021

Fatih Yılmaz

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.904535

Cited By: 1

Öz

Aşk, insanlık tarihi boyunca çeşitli görüşler, inançlar ve kabuller bağlamında farklı bakış açıları kazanmış ve kendisine gerek birbirlerine yakın gerekse tamamen uzak pencereler edinerek anlam dağarcığını genişletmiştir. Bu çalışmada Fransız şair Louis Aragon’un “Dünyanın en güzel aşk hikâyesi” yorumuna layık gördüğü ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un “Cemile” adlı hikâyesi ve söz konusu âşıkları, Freud’un psikanaliz kuramıyla ele alınmış ve karakterleri aşk olgusuna götüren bilinçaltı sebepler üzerinde durulmuştur. Özellikle 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan psikolojik gelişmeler insan davranışlarının gözlemlenmesi ve yorumlanması konusunda farklı kapılar aralayarak davranışların kökenine inme fikrini gündeme getirmiştir. Bu bağlamda aşk ve sevgi kavramı da bilim insanları tarafından birçok kez farklı metotlar ve görüşlerle açıklanmaya çalışılmış, böylece aşka ve sevgiye olan bakış açısı kendine yeni ufuklar edinmiştir. 20. yüzyıldan itibaren edebiyat dünyasını da yakından etkileyen bu gelişmeler, öykü ve roman karakterlerinin ruhsal tahlillerinin yapılmasına ve psikolojik yönelimlerinin tutarlı bir disiplinle açığa çıkarılmasına katkı sağlamıştır. Bu çalışmada, Freud’un “savunma mekanizmaları” ve “aşk koşulları” temel alınarak, “Cemile” hikâyesindeki karakterleri aşka sürükleyen bilinçaltı sebepler açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Aşk, Aytmatov, Cemile, Freud, Psikanaliz

Kaynakça

• Aragon, Louis (1982). Dünyanın En Güzel Aşk Hikâyesi. Cengiz Aytmatov, Cemile, (Çev., Şerif Hulusi). İstanbul: Yeni Dünya Yayınları.
• Arslanoğlu, İbrahim (2000). Mevlâna’nın Aşk ve İnsan Felsefesi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 0(16), 16.
• Aytmatov, Cengiz (1990). Cemile. (Çev., Refik Özdek). İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Beauvoir, Simone (2005). Seven Kadın. (Ed., A. Krich), Aşkın Anatomisi (201-229). İstanbul: Say Yayınları.
• Cramer, Phebe (1987). The Development of Defense Mechanisms. Journal of Personality, 55(4), 597-614.
• Çetinkaya, Yalçın (2011). Hz. Mevlâna, Aşk ve Musiki Hakkında. Akademik Araştırmalar Dergisi, (51), 137-155.
• Eco, Umberto (2019). Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti. (Çev., Kemal Atakay). İstanbul: Can Yayınları.
• Ermiş, Hamza (2008). Arapça’dan Türkçeleşmiş Kelimeler Sözlüğü. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Freud, Sigmund (2013). Metapsikoloji. (Çev., Emre Kapkın, Ayşe Tekşen). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Freud, Sigmund (2015). Sevgi ve Cinsellik Üzerine. (Çev., Akın Kanat). İzmir: Atlantis Yayınları.
• Gassett, Ortega Jose (2004). Sevgi Üstüne. (Çev., Yurdanur Salman). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Geçtan, Engin (1990). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Göz, Kemal (2011). İbn-i Sina’da Aşk ve Varlık. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 39-49.
• İbrahimov, Osmanakun (2018). Devrinin Büyük Yazarı Cengiz Aytmatov. Ankara: Bengü Yayınları.
• Karaaziz, Meryem ve Atak, Erdem İrem (2013). Narsizm ve Narsizmle İlgili Araştırmalar Üzerine Bir Gözden Geçirme. Nesne, 1(2), 44-59.
• Kargı, Birkan (2015). Nur İçözü’nün Hürriyet Adlı Romanının Platon’un “Aşk ve Sevgi Üzerine Düşünceleri” Bağlamında Okunması. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 107-117.
• Platon (2005). Devlet. (Çev., Cenk Saraçoğlu, Veysel Atama). İstanbul: Bordo Siyah.
• Platon (2014). Symposion: Şölen. (Çev., Eyüp Çoraklı). İstanbul: Alfa Kitap.
• Sarı, Ahmet (2008). Psikanaliz ve Edebiyat. Ankara: Salkımsöğüt Yayınları.
• Schopenhauer, Arthur. (1963). Aşkın Metafiziği. (Çev., S. Hilav). İstanbul: Oluş Yayınları.
• Söylemez, Orhan (2002). Cengiz Aytmatov: Hayatı ve Eserleri Üzerine İncelemeler. Ankara: Karam Yayınları.
• Söylemez, Orhan (2009). Cengiz Aytmatov’un Romanlarında Kader ve Kadercilik. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, (5), 304-319.
• Süskind, Patrick (2019). Aşk ve Ölüm Üzerine. (Çev., Şeyda Öztürk). İstanbul: Can Yayınları.
• Taşdelen, Vefa. Bir Güzellik ve Sevgi Felsesi: Platon’un Şölen Diyaloğu İle Fuzuli’nin Leyla ve Mecnun Mesnevisinin Karşılaştırılması. http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads. [ET. 20.04.2019].
• Taşkent, Abdülvahap (2010). Alkol ve/veya Madde Bağımlıları ile Bağımlılığı Olmayan Bireylerin Savunma Mekanizmaları Açısından Karşılaştırılması, Çocukluk Çağı Travmaları, Disosiyatif Yaşantılar ve Bağımlılık. İstanbul: Maltepe Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Topçuoğlu, Volkan; Sarıbeyoğlu, Sefa ve Göktepe, Esat (1997). Bir Olgu Dolayısıyla Erotomani Kavramının Gözden Geçirilmesi. Düşünen Adam, 10(3), 61-64.