Existential Tendencies in Yusuf Atılgan's Stories

Yıl 2022, Sayı: 8, 703 - 715, 30.08.2022

Taylan Abiç Bilginç Eyan

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1117431

Öz

Existence is an action that takes place between existence and non-existence. The reflection of this action on philosophy with an ontological background and forcing the individual to search for meaning constitutes the thought of existentialism. Existentialism, where philosophers and thinkers could not find a common ground, stands out as a philosophical thought that emerged in France after the Second World War. One of the phenomena of this thought is literature and literary works in this context. Yusuf Atılgan is one of the authors who applied existentialism, which has become more common in literary works thanks to the treatment of Jean Paul Sartre in his novels, to his works in Turkish literature. It is possible to see that existentialist discourses are used intensely and strongly both in the novels and stories of Yusuf Atılgan, who started to produce works after 1950. In this study, some basic problems and conflicts such as identity, alienation, loneliness, rulelessness, suicide, sexuality that exist in Yusuf Atılgan's stories and emerge within the framework of existentialism, have been analyzed thematically. As a result of the examination, it has been determined that Yusuf Atılgan used an existentialist discourse in his stories, as he did in his novels, and that he fictionalized his stories with the thematic elements mentioned above.

Anahtar Kelimeler

Existentialism, Yusuf Atılgan, existence and non-existence, story.

Yusuf Atılgan’ın Öykülerinde Varoluşçu Yönelimler

Öz

Varoluş, varlık ve yokluk arasında kendini şekillendiren bir eylemdir. Bu eylemin ontolojik bir alt zemin ile felsefeye yansıması ve bireyi anlam arayışına sürüklemesi varoluşçuluk (egzistansiyalizm) düşüncesini oluşturmaktadır. Filozofların ve düşünürlerin, ortak bir paydada birleşemedikleri egzistansiyalizm, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransa’da kendini gösteren bir felsefi düşünce olarak göze çarpar. Bu düşüncenin görüngü alanlarından birisini de edebiyat ve bu bağlamda edebî eserler oluşturmaktadır. Jean Paul Sartre’ın romanlarında işlemesiyle edebî eserlerde daha yaygın bir şekilde görülmeye başlanan varoluşçuluğu, Türk edebiyatında eserlerine uygulayan sanatçılardan biri de Yusuf Atılgan’dır. 1950 sonrasında eserler vermeye başlamasıyla birlikte Yusuf Atılgan’ın gerek romanlarında gerekse öykülerinde varoluşçu söylemlerin yoğun ve güçlü bir şekilde kullanıldığını görmek mümkündür. Bu çalışmada Yusuf Atılgan’ın öykülerinde yer alan ve varoluşçuluk çerçevesinde ortaya çıkan kimlik, yabancılaşma, yalnızlık, kuralsızlık, intihar, cinsellik vb. gibi birtakım temel problem ve çatışmalar, tematik anlamda incelenmiştir. İnceleme sonucunda Yusuf Atılgan’ın romanlarında olduğu gibi öykülerinde de varoluşçu bir söylem kullandığı, yukarıda sözü edilen tematik unsurlarla öykülerini kurguladığı tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Varoluşçuluk, Yusuf Atılgan, varlık-yokluk, öykü.

Kaynakça

• Abiç, T. (2018). Tezer Özlü’nün “Çocukluğun Soğuk Geceleri” Romanında Varoluşçu Söylem, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 39(39), 253-262.
• Akkaya, Ş. (2015). Varoluşsal Bir Çaba Olarak Fotoğraf Yoluyla Kendini Gerçekleştirme: Nan Goldın Örneği, Moment Dergi, 2(2), 8-29.
• Aşkaroğlu, V. (2016). Trajik ve Modern Triolojik Bir Çözümleme. Ankara: Kültür Ajans Yayınları.
• Atılgan, Y. (2021). Bütün Öyküleri. İstanbul: Can Yayınları.
• Beyazyüz, S. (2020). Albert Camus’nün Varoluşçuluk, Yabancılaşma ve Absürd Kavramlarının Jean-Paul Sartre Özelinde Sinema Anlatıları Üzerinden Okunması. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(1), 300-313.
• Korkmaz, R. vd. (2015). Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839 – 2000. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Korkmaz, R. vd. (2015). Yazınsal Okumalar. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Sartre, J. P. (2005). Varoluşçuluk (Çev. Asım Bezirci). İstanbul: Say Yayınları.
• Störig, H. J. (2011). Vedalardan Tractatus’a Dünya Felsefe Tarihi. İstanbul: Say Yayınları.
• Yakupoğlu, M. M. (2021). Varoluş, Ahlak ve Ölüm. Ankara: Doğu Batı Yayınları.