Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Psychological Factors Affecting Reading

Yıl 2022, Sayı: 8, 946 - 962, 30.08.2022
https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1149354

Öz

The aim of Turkish lessons is to train individuals who have developed basic language skills, can understand what they listen and read correctly and fully, and who can effectively convey their feelings and thoughts verbally or in writing. Reading is one of the most commonly used language skills. For years, the focus has been on the behavioral dimension of reading. However, affective factors such as attitude, anxiety, interest, motivation and self-efficacy also have a significant effect on reading. Therefore, in the process of creating a successful reading experience and raising qualified readers, it is necessary to consider the psychological factors affecting reading.
The aim of this study is to explain the subject of reading psychology by using the concepts of attitude, interest, motivation, anxiety, and self-efficacy. In the study, which was structured with the "Systematic Compilation Method", a literature review was conducted in which all dimensions of the subject were examined in accordance with the research question, and the basic titles related to the concepts of reading and psychology were determined. Then, in the context of the relationship between reading and psychology, the concepts of attitude, self-efficacy, anxiety, interest and motivation, which are affective features that affect reading, are explained and their relations with reading are revealed. Considering the factors such as attitude, self-efficacy, anxiety, interest, motivation both helps to understand what is read and contributes to increase academic success. In this context, it has been determined that there are limited studies on the psychological factors affecting reading, and it has been concluded that more studies should be conducted on this subject.

Kaynakça

  • Açıkgöz. K. Ü. ve Güngör. A. (2006). İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Okuduğunu Anlama Stratejilerinin Kullanımı ve Okumaya Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 48(48), 481-502.
  • Ağaoğlu, C. (2012). Cinsiyetleri Farklı Üniversite İkinci Sınıf Öğrencilerinin İyilik Hâli Boyutlarına Göre Öz Yeterlik ve Sürekli Öfkelerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin: Mersin Üniversitesi.
  • Alexander, J. E. and Filler, R. C. (1976). Attitudes and Reading. Reading Aids Series. International Reading Association. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED126491.pdf, [Erişim Tarihi: 04.05.2022].
  • Alderson, J. C. (1984). Reading İn A Foreign Language: A Reading Problem or A Language Problem? In J. C. Alderson, & A. H. Urquhart (Eds.), Reading in a Foreign Language (pp. 1-27). Longman.
  • Allport, G. W. (1967). Attitutes, M. Fishbein (ed.) Readings in Attitude Theory and Measurement. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Altunkaya, H. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin Dinleme ve Okuma Kaygıları. Education Sciences, 12(3), 107-121.
  • Altunkaya, H., ve Erdem, İ. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin Okuma Kaygıları ve Okuduğunu Anlama Becerileri. Sakarya University Journal of Education, 7(1), 59-77.
  • Anderson, R. C., Wilson, P. T., and Fielding, L. G. (1988). Growth in Reading and How Children Spend Their Time Outside of School. Reading Research Quarterly, 285-303.
  • Anderson, R. C., Hiebert, E. H., Scott, J. A., and Wilkinson, I. A. G. (1985). Becoming a nation of readers. National Institute of Education.
  • Anıl Yeşilbağ, Z. (2019). Okuduğunu Anlama Başarısızlığı Olan Öğrencilerin Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Arsenault, M.È. (2015). Comment Susciter L'intérêt Du Lecteur: Analyse De Contenu De 38 Guides Rédactionnels. Doctorate Thesis, Canada: Université Laval.
  • Aydoğan, R. (2008). Okumaya Karşı Olumlu ve Olumsuz Tutuma Sahip 6. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersinde Kullandığı Okuduğunu Anlama Stratejileri ile Yaratıcılık Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Aydoğdu, Ö. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Tutumları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 2(1), 62-74.
  • Bağcı, H. (2007). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatıma ve Yazılı Anlatım Derslerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. TÜBAR -XXI, 29-61.
  • Bahar, M. A. (2020). Okuma Edimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 265-300.
  • Balcı, A. 2016. Okuma ve Anlama Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Balcı, A., Uyar, Y. ve Büyükikiz, K. K. (2012). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları, Kütüphane Kullanma Sıklıkları ve Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Turhish Studies, 7(4), 965-985.
  • Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought And Action: A Social Cognitive Theory. New Jersey: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Self-Control. New York: W. H. Freeman and Company.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward A Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 64, 359-372.
  • Baş, G. (2012). Reading Attitude of High School Students: An Analysis From Different Variables. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 3(2), 47-58.
  • Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Tutumları, Yazma Eğilimleri ile Türkçe Dersindeki Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
  • Başaran. M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
  • Başaran, M. ve Orhun, B. D. (2013). Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Motivasyonlarını Etkileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 129-151.
  • Bayrakçı, R. (2004). İlköğretim 4. Sınıf Türkçe Dersinde Uygulanan Okuduğunu Anlama ve Problem Çözüm Stratejilerinin Öğrenci Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Bayram, S. (2001). Türkiye’de Kitap Okuma Alışkanlığı. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
  • Becker, M., McElvany, N. and Kortenbruck, M. (2010). Intrinsic and Extrinsic Reading Motivation as Predictors of Reading Literacy: A Longitudinal Study. J. Educ. Psychol. 102, 773–785.
  • Boakye, N. (2015). The Relationship Between Self-Efficacy and Reading Proficiency of First-Year Students: An Exploratory Study. Reading & Writing, 6(1), 1-9.
  • Carroll, J. M., & Fox, A. C. (2017). Reading Self-Efficacy Predicts Word Reading But Notcomprehension in Both Girls And Boys. Frontiers in Psychology, 7(25), 1-9.
  • Cüceloğlu, D. (2015). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Çakıcı. D. (2007). Ön Örgütleyicilerin Okumaya Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14). 65-82.
  • Çam. B. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Görsel Okuma Düzeyleri ile Okuduğunu Anlama. Eleştirel Okuma ve Türkçe Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi. Çeçen, M. A. ve Deniz, E. (2015). Lise Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları (Diyarbakır İli Örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 193-212.
  • Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Öğretim Programında Belirtilen Okuduğunu Anlamayla İlgili Kazanımlara Ulaşma Düzeyinin Belirlenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Devrimci, H. (1993). İlkokul 5. Sınıf Çocuklarında Okuma Alışkanlığının İncelenmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Dewey, J. (1913). Interest and Effort in Education. Boston: Mifflin and Company.
  • Dilbaz, G. H. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının ve Okur Öz-Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
  • Duke, N. (2003). Comprehension Instruction for Informational Text. Presentation At the Annual Meeting of The Michigan Reading Association, Grand Rapids, MI.
  • Elliott, C. H. and Smith, L. L. (2010). Overcoming Anxiety For Dummies. Indianapolis. New York: Wiley Publishing.
  • Emre, İ. (2004). Edebiyat ve Psikoloji. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ferrara, S. L. (2005). Promote Reader Self-Efficacy. Intervention in School and Clinic, 41(1), 36-38.
  • Fidan, N. (1996). Okulda Öğrenme ve Öğretme. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Guthrie, J. T., and Coddington, C. S. (2009). Reading Motivation. (eds. Kathryn R. Wentzel & Allan Wigfield). Handbook of Motivation At School (pp. 503–525). New York: Routledge.
  • Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (1997). Reading Engagement: Motivating Readers Through integrated İnstruction. Newark, DE: International Reading Association
  • Guthrie, J. T., and Wigfield, A. (2000). Engagement and Motivation in Reading. (ed. Michael L. Kamil, Peter B. Mosenthal, P. David Pearson, & Rebecca Barr). Reading Research Handbook (pp. 403–424). New York: Routledge.
  • Güneş, F. (2017). Okuma İlgisi ve Gücü. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3 (3), 119-128.
  • Gür Erdoğan, D. ve Demir, Y. E. (2016). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (32), 85-96.
  • İnceoğlu, M. (2011). Tutum Algı İletişim. 6. bs. Siyasal Kitabevi.
  • Hanbay, O. (2021). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinde Okumaya Yönelik Tutum Düzeyinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 7(48), 1733-1736.
  • Hindi, S., & Harackiewicz, M. (2000). Motivating the Academically Unmotivated: A Critical issue For the 21st Century. Review of Educational Research, 70, 151-79.
  • Hinton, C., Miyamoto, K., and Della-Chiesa, B. (2008). Brain Research, Learning and Emotions: Implications for Education Research, Policy and Practice. European Journal of Education, 43(1), 87–103.
  • İşeri, K., ve Ünal, E. (2012). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazma Kaygı Durumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 67-76.
  • Jalongo, M. R., and Hirsh, R. A. (2010). Understanding Reading Anxiety: New insights From Neuroscience. Early Childhood Education Journal, 37 (6), 431-435.
  • Kalyoncu, H. ve Ovak, F. (2006). “İkra!” Okuma Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları.
  • Katzir, T., Kim, Y. G. and Dotan, S. (2018). Reading Self-Concept and Reading Anxiety in Second Grade Children: The Roles of Word Reading, Emergent Literacy Skills, Working Memory and Gender. Frontiers in Psychology, 9, 1-13.
  • Kızgın, A. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma Motivasyonu ve Okuduğunu Anlama Becerisinin Akademik Başarıyı Yordama Düzeyi. Journal of Language Education and Research, 6 (2), 601-612.
  • Kintsch, W. (1998). Comprehension: A Paradigm For Cognition. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Kuşdemir, Y. (2018). İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 20 (1), 75-86.
  • Kusdemir, Y., ve Katrancı, M. (2016). Anxiety and Comprehension in Reading: I Can Not Find the Main idea, My Teacher! Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266.
  • Lawrence, D. - vd. (2015). The mental health of children and adolescents: report on the second Australian Child and Adolescent Survey of Mental Health and Wellbeing. Canberra: Department of Health
  • Lee, Y. S., and Jonson-Reid, M. (2016). The Role of Self-Efficacy in Reading Achievement of young Children in Urban Schools. Child and Adolescent Social Work Journal, 33(1), 79-89.
  • Leithwood, K. (2007). The Emotional Side of School Improvement: A Leadership Perspective. (ed.Tony Townsend). The International Handbook on School Effectiveness and Improvement (pp. 615-634). Dordrecht: Springer. http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4020-5747-2_34, [Erişim Tarihi: 12.05.2022].
  • Li, L. Y. (2014). Survey on The Recreational Reading of Secondary School Students (in Chinese). Information on Publication, 15, 14–15.
  • Lynne, M. (2005). The boy problem. In Reading Matters: What the Research Reveals about Reading, Catherine Sheldrick, R., Lynne (E.F.) McKechnie; Paulette M. Rothbauer, (Eds.) Libraries, and Community, (pp. 87-97).UK: Libraries Unlimited.
  • McKenna, M. C., Conradi, K., Lawrence, C., Jang, B. G., and Meyer, J. P. (2012). Reading Attitudes of Middle School Students: Results of A U.S. Survey. Reading Research Quarterly. 47, 283–306.
  • McKenna. M. C., D. J. Kear. and R. A. Ellsworth. (1995). Children’s Attitudes Toward Read-Ing: A National Survey. Reading Research Quarterly, 30, 934–956.
  • Mizumoto, A. (2012). Exploring The Effects of Self-Efficacy on Vocabulary Learning Strategies. Studies in Self-Access Learning Journal, 3(4), 423–437.
  • Morrow, L. M. (1992). The Impact of Literature-Based Program on Literacy Achievement, Use of Literature, And Attitudes of Children From Minority Backgrounds. Reading Research Quarterly, 251-275.
  • Mucherah, W. and Yoder, A. (2008). Motivation for Reading and Middle School Students' Performance on Standardized Testing in Reading. Reading Psychology, 29(3), 214-235.
  • Myers, D. G., and Dewall, C. N. (2017). Psikoloji. Ankara: Palme Yayıncılık.
  • Organization for Economic Co-operation and Development; OECD (2019). PISA 2018 Results (Volume 1): What Students Know and can do. Paris: OECD Publishing.
  • Organization for Economic Co-operation and Development. (2017), PISA 2015 Results (Volume III): Students’ Well-Being, PISA. Paris: OECD Publishing.
  • Oostdam. R.. Blok. H.. and Boendermaker. C. (2015). Effects of individualised and Small-Group Guided Oral Reading İnterventions on Reading Skills and Reading Attitude of Poor Readers İn Grades 2–4. Research Papers in Education, 30(4). 427-450.
  • Özbay, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
  • Özdemir, S. ve Şerbetçi, H. N. (2018). İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları (Bartın Örneklemi). İlköğretim Online, 17(4), 2110-2123.
  • Pajares, F. (2000). ‘Self-Efficacy Beliefs and Current Directions in Self-Efficacy Research’, http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/effchapter.html, [Erişim Tarihi: 19.05.2022].
  • Pajares, F. (2002). Overview of Social Cognitive Theory and of Self Efficacy. http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html, [Erişim Tarihi: 17.05.2022].
  • Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Phillips, S. L. (2003). Contributing Factors to Music Attitude in Sixth-, Seventh-, and Eighth-Grade Students. Doctoral Thesis. Iowa: Iowa Üniversitesi.
  • Progress in International Reading Literacy Study International Report. 2006. [Online ]http://timssandpirls.bc.edu/pirls2006/intl_rpt.html (Erişim Tarihi: 28.04.2020).
  • Rains, N. N. (1993). A Study of Attitudes Toward Reading of Western Kansas Students in Grades One Through Six in a Sellected School. Unpublished Doctoral Dissertation. Kansas: Fort Hayes State University.
  • Reeve, J. (2015). Understanding Motivation and Emotion (6th ed.). Hoboken, NJ: Wiley.
  • Ross, C. S. (2006). Reading Interests. In Encyclopedia of Library and Information Sciences, (eds. Marcia J. Bates, Mary Niles Maack). Boca Raton: CRC Press.
  • Sallabaş. M. E. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları ve Okuduğunu Anlama Becerileri Arasındaki İlişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9(16), 141-155.
  • Sancı, D. (2002). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal, Ekonomik ve Kültürel Durumlarının Okuma Motivasyonlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • Sani, A. M., & Zain, Z. (2011). Relating Adolescents’ Second Language Reading Attitudes, Self-Efficacy For Reading, and Reading Ability in a Non-Supportive ESL Setting. The Reading Matrix, 11(3), 243-254.
  • Scarcella, R. C., & Oxford, R. L. (1992). The Tapestry Of Language Learning: The İndividual İn The Communicative Classroom. Boston, MA: Heinle & Heinle.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., and Wigfield, A. (2012). Dimensions of Reading Motivation and Their Relation to Reading Behavior and Competence. Reading Research Quarterly, 47, 427–463.
  • Smith, J. K., Smith, L. F., Gilmore, A. and Jameson, M. (2012). Students' Self-Perception of Reading Ability, Enjoyment of Reading and Reading Achievement. Learning and Individual Differences, 22, 202-206.
  • Su, M. H. M., and Wang, J. J. (2012). A study of English Self-Efficacy nd English Reading Proficiency of Taiwanese Junior High School Students. International Journal of Asian Social Science, 2(7), 984-998.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. İstanbul: Nobel Yayınevi.
  • Tazebay, A. (1997). İlkokul Öğrencilerinin Okuma Becerilerinin Okuduğunu Anlamaya Etkisi. Ankara: MEB Yayınları.
  • Turgut, M. F. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Anakara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Unrau, N., and Schlackman, J. (2006). Motivation and its Relationship With Reading Achievement İn An Urban Middle School. The Journal Educational Research, 100(2), 81–101.
  • Ülgen, G. (1997). Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Ülper, H., ve Şirin, A. N. (2020). Okuma Anlama Düzeyleriyle Özyeterlik Algısı Arasındaki İlişki Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Görünümleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-14.
  • Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45 (45), 109-127.
  • Ürün Karahan, B. ve Taşdan, M. (2016). 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Karşı Tutum ve Motivasyonlarının Okuduğunu Anlama Becerileri ile İlişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 949-969.
  • Ürün Karahan, B. ve Demir Atalay, T. (2018). Okuma Eğitiminde Tutum ve Motivasyon. Okuma Eğitimi içinde (ss.119-143). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Waleff, M. L. (2010). The Relationship Between Mastery Orientation Goals, Student Selfefficacy For Reading Achievement in İntermediate Level Learners in A Rural District. Doktoral Thesis. Minnesota: Walden University.
  • Wang, X., Jia, L. and Jin, Y. (2020). Reading Amount and Reading Strategy As Mediators Of The Effects of Intrinsic and Extrinsic Reading Motivation on Reading Achievement. Educational Psychology, 1-16.
  • Wigfield. A. J. S. Eccles. K. S. Yoon. R. D. Harold. A. Arbreton. C. Freedman-Doan. and Blumenfeld. P. C. (1997). Change in Children’s Competence Beliefs and Subjective Taskvalues Across The Elementary School Years: A 3-Year Study. Journal of Educational Psychology, 89. 451–469.
  • Wixson, K., Peters, C, Weber, E. and Roeber, E. (1987). New Directions in Statewide Reading Assessment. The Reading Teacher, 40, 749-754.
  • Worthy, J. and Mckool, S. S. (1996). Students Who Say They Hate To Read: The Importance of Opportunity, Choice, and Access. (eds. Donald. J. Leu, Charles K. Kinzer & K. A. Hinchman) Literacies For the 21st Century: Research And Practice (pp. 245-256). Chicago: National Reading Conference.
  • Yazıcı, A. (2020). Duygusal Zekâ ve Duygusal Zekâ Modelleri. (ed. İlkay Ulutaş, Esra Ömeroğlu. Erken Çocukluk Eğitiminde Duygusal Zekâ içinde (ss. 1-17). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yıldız, M. (2013). Okuma Motivasyonu, Akıcı Okuma ve Okuduğunu Anlamanın Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarındaki Rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461-1478.
  • Zbornik, J. (2001). Reading Anxiety Manifests Itself Emotionally, Intellectually. Today’s School Psychologist. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s10643-010-0381-5.pdf, [09.05.2022].
  • Zimmerman, B. J. (2002). Becoming Self Regulated Learner. Theory into Practice, 41 (2), 64-70.

Okumayı Etkileyen Psikolojik Faktörler

Yıl 2022, Sayı: 8, 946 - 962, 30.08.2022
https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1149354

Öz

Türkçe derslerinin amacı temel dil becerileri gelişmiş, dinlediklerini, okuduklarını doğru ve tam anlayabilen, duygu ve düşüncelerini etkili bir biçimde sözlü veya yazılı olarak aktarabilen bireyler yetiştirmektir. Okuma, en sık kullanılan dil becerilerinden biridir. Yıllarca okumanın davranışsal boyutu üzerinde odaklanılmıştır. Oysa tutum, kaygı, ilgi, motivasyon, öz yeterlik gibi duyuşsal etmenlerin de okuma üzerinde mühim tesiri bulunmaktadır. Dolayısıyla başarılı bir okuma yaşantısının oluşturulması ve nitelikli okurların yetiştirilmesi sürecinde okumayı etkileyen psikolojik faktörlerin de dikkate alınması gerekmektedir.
Bu çalışmanın amacı, okuma psikolojisi konusunu tutum, ilgi, motivasyon, kaygı, özyeterlik kavramlarından yararlanarak açıklamaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum deseni ile yapılandırılan çalışmada ilk olarak araştırma sorusuna uygun biçimde konunun bütün boyutlarının incelendiği bir literatür taraması yapılarak okuma ve psikoloji kavramları ile ilgili temel başlıklar belirlenmiştir. Ardından okuma ve psikoloji ilişkisi bağlamında okumayı etkileyen duyuşsal özelliklerden tutum, öz yeterlik, kaygı, ilgi ve motivasyon kavramları açıklanarak okuma ile ilişkileri gözler önüne serilmiştir. Tutum, öz yeterlik, kaygı, ilgi, motivasyon gibi unsurların dikkate alınması hem okuduğunu anlamaya yardımcı olur hem de akademik başarının artmasına katkı sağlar. Bu bağlamda okumayı etkileyen psikolojik faktörlerle ilgili kısıtlı çalışmaların olduğu belirlenmiş, bu konuyu ele alan araştırmaların artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. 

Kaynakça

  • Açıkgöz. K. Ü. ve Güngör. A. (2006). İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Okuduğunu Anlama Stratejilerinin Kullanımı ve Okumaya Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 48(48), 481-502.
  • Ağaoğlu, C. (2012). Cinsiyetleri Farklı Üniversite İkinci Sınıf Öğrencilerinin İyilik Hâli Boyutlarına Göre Öz Yeterlik ve Sürekli Öfkelerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin: Mersin Üniversitesi.
  • Alexander, J. E. and Filler, R. C. (1976). Attitudes and Reading. Reading Aids Series. International Reading Association. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED126491.pdf, [Erişim Tarihi: 04.05.2022].
  • Alderson, J. C. (1984). Reading İn A Foreign Language: A Reading Problem or A Language Problem? In J. C. Alderson, & A. H. Urquhart (Eds.), Reading in a Foreign Language (pp. 1-27). Longman.
  • Allport, G. W. (1967). Attitutes, M. Fishbein (ed.) Readings in Attitude Theory and Measurement. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Altunkaya, H. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin Dinleme ve Okuma Kaygıları. Education Sciences, 12(3), 107-121.
  • Altunkaya, H., ve Erdem, İ. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenlerin Okuma Kaygıları ve Okuduğunu Anlama Becerileri. Sakarya University Journal of Education, 7(1), 59-77.
  • Anderson, R. C., Wilson, P. T., and Fielding, L. G. (1988). Growth in Reading and How Children Spend Their Time Outside of School. Reading Research Quarterly, 285-303.
  • Anderson, R. C., Hiebert, E. H., Scott, J. A., and Wilkinson, I. A. G. (1985). Becoming a nation of readers. National Institute of Education.
  • Anıl Yeşilbağ, Z. (2019). Okuduğunu Anlama Başarısızlığı Olan Öğrencilerin Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Arsenault, M.È. (2015). Comment Susciter L'intérêt Du Lecteur: Analyse De Contenu De 38 Guides Rédactionnels. Doctorate Thesis, Canada: Université Laval.
  • Aydoğan, R. (2008). Okumaya Karşı Olumlu ve Olumsuz Tutuma Sahip 6. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersinde Kullandığı Okuduğunu Anlama Stratejileri ile Yaratıcılık Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Aydoğdu, Ö. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Tutumları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 2(1), 62-74.
  • Bağcı, H. (2007). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatıma ve Yazılı Anlatım Derslerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. TÜBAR -XXI, 29-61.
  • Bahar, M. A. (2020). Okuma Edimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 265-300.
  • Balcı, A. 2016. Okuma ve Anlama Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Balcı, A., Uyar, Y. ve Büyükikiz, K. K. (2012). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları, Kütüphane Kullanma Sıklıkları ve Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Turhish Studies, 7(4), 965-985.
  • Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought And Action: A Social Cognitive Theory. New Jersey: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Self-Control. New York: W. H. Freeman and Company.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward A Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 64, 359-372.
  • Baş, G. (2012). Reading Attitude of High School Students: An Analysis From Different Variables. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 3(2), 47-58.
  • Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Tutumları, Yazma Eğilimleri ile Türkçe Dersindeki Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
  • Başaran. M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
  • Başaran, M. ve Orhun, B. D. (2013). Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Motivasyonlarını Etkileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 129-151.
  • Bayrakçı, R. (2004). İlköğretim 4. Sınıf Türkçe Dersinde Uygulanan Okuduğunu Anlama ve Problem Çözüm Stratejilerinin Öğrenci Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Bayram, S. (2001). Türkiye’de Kitap Okuma Alışkanlığı. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
  • Becker, M., McElvany, N. and Kortenbruck, M. (2010). Intrinsic and Extrinsic Reading Motivation as Predictors of Reading Literacy: A Longitudinal Study. J. Educ. Psychol. 102, 773–785.
  • Boakye, N. (2015). The Relationship Between Self-Efficacy and Reading Proficiency of First-Year Students: An Exploratory Study. Reading & Writing, 6(1), 1-9.
  • Carroll, J. M., & Fox, A. C. (2017). Reading Self-Efficacy Predicts Word Reading But Notcomprehension in Both Girls And Boys. Frontiers in Psychology, 7(25), 1-9.
  • Cüceloğlu, D. (2015). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Çakıcı. D. (2007). Ön Örgütleyicilerin Okumaya Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14). 65-82.
  • Çam. B. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Görsel Okuma Düzeyleri ile Okuduğunu Anlama. Eleştirel Okuma ve Türkçe Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi. Çeçen, M. A. ve Deniz, E. (2015). Lise Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları (Diyarbakır İli Örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 193-212.
  • Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Öğretim Programında Belirtilen Okuduğunu Anlamayla İlgili Kazanımlara Ulaşma Düzeyinin Belirlenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Devrimci, H. (1993). İlkokul 5. Sınıf Çocuklarında Okuma Alışkanlığının İncelenmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Dewey, J. (1913). Interest and Effort in Education. Boston: Mifflin and Company.
  • Dilbaz, G. H. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının ve Okur Öz-Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
  • Duke, N. (2003). Comprehension Instruction for Informational Text. Presentation At the Annual Meeting of The Michigan Reading Association, Grand Rapids, MI.
  • Elliott, C. H. and Smith, L. L. (2010). Overcoming Anxiety For Dummies. Indianapolis. New York: Wiley Publishing.
  • Emre, İ. (2004). Edebiyat ve Psikoloji. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ferrara, S. L. (2005). Promote Reader Self-Efficacy. Intervention in School and Clinic, 41(1), 36-38.
  • Fidan, N. (1996). Okulda Öğrenme ve Öğretme. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Guthrie, J. T., and Coddington, C. S. (2009). Reading Motivation. (eds. Kathryn R. Wentzel & Allan Wigfield). Handbook of Motivation At School (pp. 503–525). New York: Routledge.
  • Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (1997). Reading Engagement: Motivating Readers Through integrated İnstruction. Newark, DE: International Reading Association
  • Guthrie, J. T., and Wigfield, A. (2000). Engagement and Motivation in Reading. (ed. Michael L. Kamil, Peter B. Mosenthal, P. David Pearson, & Rebecca Barr). Reading Research Handbook (pp. 403–424). New York: Routledge.
  • Güneş, F. (2017). Okuma İlgisi ve Gücü. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3 (3), 119-128.
  • Gür Erdoğan, D. ve Demir, Y. E. (2016). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (32), 85-96.
  • İnceoğlu, M. (2011). Tutum Algı İletişim. 6. bs. Siyasal Kitabevi.
  • Hanbay, O. (2021). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinde Okumaya Yönelik Tutum Düzeyinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 7(48), 1733-1736.
  • Hindi, S., & Harackiewicz, M. (2000). Motivating the Academically Unmotivated: A Critical issue For the 21st Century. Review of Educational Research, 70, 151-79.
  • Hinton, C., Miyamoto, K., and Della-Chiesa, B. (2008). Brain Research, Learning and Emotions: Implications for Education Research, Policy and Practice. European Journal of Education, 43(1), 87–103.
  • İşeri, K., ve Ünal, E. (2012). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazma Kaygı Durumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 67-76.
  • Jalongo, M. R., and Hirsh, R. A. (2010). Understanding Reading Anxiety: New insights From Neuroscience. Early Childhood Education Journal, 37 (6), 431-435.
  • Kalyoncu, H. ve Ovak, F. (2006). “İkra!” Okuma Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları.
  • Katzir, T., Kim, Y. G. and Dotan, S. (2018). Reading Self-Concept and Reading Anxiety in Second Grade Children: The Roles of Word Reading, Emergent Literacy Skills, Working Memory and Gender. Frontiers in Psychology, 9, 1-13.
  • Kızgın, A. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma Motivasyonu ve Okuduğunu Anlama Becerisinin Akademik Başarıyı Yordama Düzeyi. Journal of Language Education and Research, 6 (2), 601-612.
  • Kintsch, W. (1998). Comprehension: A Paradigm For Cognition. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Kuşdemir, Y. (2018). İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 20 (1), 75-86.
  • Kusdemir, Y., ve Katrancı, M. (2016). Anxiety and Comprehension in Reading: I Can Not Find the Main idea, My Teacher! Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266.
  • Lawrence, D. - vd. (2015). The mental health of children and adolescents: report on the second Australian Child and Adolescent Survey of Mental Health and Wellbeing. Canberra: Department of Health
  • Lee, Y. S., and Jonson-Reid, M. (2016). The Role of Self-Efficacy in Reading Achievement of young Children in Urban Schools. Child and Adolescent Social Work Journal, 33(1), 79-89.
  • Leithwood, K. (2007). The Emotional Side of School Improvement: A Leadership Perspective. (ed.Tony Townsend). The International Handbook on School Effectiveness and Improvement (pp. 615-634). Dordrecht: Springer. http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4020-5747-2_34, [Erişim Tarihi: 12.05.2022].
  • Li, L. Y. (2014). Survey on The Recreational Reading of Secondary School Students (in Chinese). Information on Publication, 15, 14–15.
  • Lynne, M. (2005). The boy problem. In Reading Matters: What the Research Reveals about Reading, Catherine Sheldrick, R., Lynne (E.F.) McKechnie; Paulette M. Rothbauer, (Eds.) Libraries, and Community, (pp. 87-97).UK: Libraries Unlimited.
  • McKenna, M. C., Conradi, K., Lawrence, C., Jang, B. G., and Meyer, J. P. (2012). Reading Attitudes of Middle School Students: Results of A U.S. Survey. Reading Research Quarterly. 47, 283–306.
  • McKenna. M. C., D. J. Kear. and R. A. Ellsworth. (1995). Children’s Attitudes Toward Read-Ing: A National Survey. Reading Research Quarterly, 30, 934–956.
  • Mizumoto, A. (2012). Exploring The Effects of Self-Efficacy on Vocabulary Learning Strategies. Studies in Self-Access Learning Journal, 3(4), 423–437.
  • Morrow, L. M. (1992). The Impact of Literature-Based Program on Literacy Achievement, Use of Literature, And Attitudes of Children From Minority Backgrounds. Reading Research Quarterly, 251-275.
  • Mucherah, W. and Yoder, A. (2008). Motivation for Reading and Middle School Students' Performance on Standardized Testing in Reading. Reading Psychology, 29(3), 214-235.
  • Myers, D. G., and Dewall, C. N. (2017). Psikoloji. Ankara: Palme Yayıncılık.
  • Organization for Economic Co-operation and Development; OECD (2019). PISA 2018 Results (Volume 1): What Students Know and can do. Paris: OECD Publishing.
  • Organization for Economic Co-operation and Development. (2017), PISA 2015 Results (Volume III): Students’ Well-Being, PISA. Paris: OECD Publishing.
  • Oostdam. R.. Blok. H.. and Boendermaker. C. (2015). Effects of individualised and Small-Group Guided Oral Reading İnterventions on Reading Skills and Reading Attitude of Poor Readers İn Grades 2–4. Research Papers in Education, 30(4). 427-450.
  • Özbay, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
  • Özdemir, S. ve Şerbetçi, H. N. (2018). İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları (Bartın Örneklemi). İlköğretim Online, 17(4), 2110-2123.
  • Pajares, F. (2000). ‘Self-Efficacy Beliefs and Current Directions in Self-Efficacy Research’, http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/effchapter.html, [Erişim Tarihi: 19.05.2022].
  • Pajares, F. (2002). Overview of Social Cognitive Theory and of Self Efficacy. http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html, [Erişim Tarihi: 17.05.2022].
  • Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Phillips, S. L. (2003). Contributing Factors to Music Attitude in Sixth-, Seventh-, and Eighth-Grade Students. Doctoral Thesis. Iowa: Iowa Üniversitesi.
  • Progress in International Reading Literacy Study International Report. 2006. [Online ]http://timssandpirls.bc.edu/pirls2006/intl_rpt.html (Erişim Tarihi: 28.04.2020).
  • Rains, N. N. (1993). A Study of Attitudes Toward Reading of Western Kansas Students in Grades One Through Six in a Sellected School. Unpublished Doctoral Dissertation. Kansas: Fort Hayes State University.
  • Reeve, J. (2015). Understanding Motivation and Emotion (6th ed.). Hoboken, NJ: Wiley.
  • Ross, C. S. (2006). Reading Interests. In Encyclopedia of Library and Information Sciences, (eds. Marcia J. Bates, Mary Niles Maack). Boca Raton: CRC Press.
  • Sallabaş. M. E. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları ve Okuduğunu Anlama Becerileri Arasındaki İlişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9(16), 141-155.
  • Sancı, D. (2002). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal, Ekonomik ve Kültürel Durumlarının Okuma Motivasyonlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • Sani, A. M., & Zain, Z. (2011). Relating Adolescents’ Second Language Reading Attitudes, Self-Efficacy For Reading, and Reading Ability in a Non-Supportive ESL Setting. The Reading Matrix, 11(3), 243-254.
  • Scarcella, R. C., & Oxford, R. L. (1992). The Tapestry Of Language Learning: The İndividual İn The Communicative Classroom. Boston, MA: Heinle & Heinle.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., and Wigfield, A. (2012). Dimensions of Reading Motivation and Their Relation to Reading Behavior and Competence. Reading Research Quarterly, 47, 427–463.
  • Smith, J. K., Smith, L. F., Gilmore, A. and Jameson, M. (2012). Students' Self-Perception of Reading Ability, Enjoyment of Reading and Reading Achievement. Learning and Individual Differences, 22, 202-206.
  • Su, M. H. M., and Wang, J. J. (2012). A study of English Self-Efficacy nd English Reading Proficiency of Taiwanese Junior High School Students. International Journal of Asian Social Science, 2(7), 984-998.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. İstanbul: Nobel Yayınevi.
  • Tazebay, A. (1997). İlkokul Öğrencilerinin Okuma Becerilerinin Okuduğunu Anlamaya Etkisi. Ankara: MEB Yayınları.
  • Turgut, M. F. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Anakara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Unrau, N., and Schlackman, J. (2006). Motivation and its Relationship With Reading Achievement İn An Urban Middle School. The Journal Educational Research, 100(2), 81–101.
  • Ülgen, G. (1997). Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Ülper, H., ve Şirin, A. N. (2020). Okuma Anlama Düzeyleriyle Özyeterlik Algısı Arasındaki İlişki Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Görünümleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-14.
  • Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45 (45), 109-127.
  • Ürün Karahan, B. ve Taşdan, M. (2016). 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Karşı Tutum ve Motivasyonlarının Okuduğunu Anlama Becerileri ile İlişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 949-969.
  • Ürün Karahan, B. ve Demir Atalay, T. (2018). Okuma Eğitiminde Tutum ve Motivasyon. Okuma Eğitimi içinde (ss.119-143). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Waleff, M. L. (2010). The Relationship Between Mastery Orientation Goals, Student Selfefficacy For Reading Achievement in İntermediate Level Learners in A Rural District. Doktoral Thesis. Minnesota: Walden University.
  • Wang, X., Jia, L. and Jin, Y. (2020). Reading Amount and Reading Strategy As Mediators Of The Effects of Intrinsic and Extrinsic Reading Motivation on Reading Achievement. Educational Psychology, 1-16.
  • Wigfield. A. J. S. Eccles. K. S. Yoon. R. D. Harold. A. Arbreton. C. Freedman-Doan. and Blumenfeld. P. C. (1997). Change in Children’s Competence Beliefs and Subjective Taskvalues Across The Elementary School Years: A 3-Year Study. Journal of Educational Psychology, 89. 451–469.
  • Wixson, K., Peters, C, Weber, E. and Roeber, E. (1987). New Directions in Statewide Reading Assessment. The Reading Teacher, 40, 749-754.
  • Worthy, J. and Mckool, S. S. (1996). Students Who Say They Hate To Read: The Importance of Opportunity, Choice, and Access. (eds. Donald. J. Leu, Charles K. Kinzer & K. A. Hinchman) Literacies For the 21st Century: Research And Practice (pp. 245-256). Chicago: National Reading Conference.
  • Yazıcı, A. (2020). Duygusal Zekâ ve Duygusal Zekâ Modelleri. (ed. İlkay Ulutaş, Esra Ömeroğlu. Erken Çocukluk Eğitiminde Duygusal Zekâ içinde (ss. 1-17). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yıldız, M. (2013). Okuma Motivasyonu, Akıcı Okuma ve Okuduğunu Anlamanın Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarındaki Rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461-1478.
  • Zbornik, J. (2001). Reading Anxiety Manifests Itself Emotionally, Intellectually. Today’s School Psychologist. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s10643-010-0381-5.pdf, [09.05.2022].
  • Zimmerman, B. J. (2002). Becoming Self Regulated Learner. Theory into Practice, 41 (2), 64-70.
Toplam 109 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dil Çalışmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ayşegül Göksel 0000-0003-0635-956X

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2022
Gönderilme Tarihi 27 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 8

Kaynak Göster

APA Göksel, A. (2022). Okumayı Etkileyen Psikolojik Faktörler. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi(8), 946-962. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1149354

 Dergimiz

* Uluslararası Hakemli Dergidir (International Peer Reviewed Journal)
* Yılda 6 sayı yayımlanmaktadır (Published 6 times a year)
* Dergide, Türkçe ve İngilizce makaleler yayımlanmaktadır.
* Dergi açık erişimli bir dergidir.
* Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. 

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License