İsveçli Yazar Astrid Lindgren’in “Çatıda Yaşayan Karlson” Eserinin Tarihsel ve Edebi Yönleri

Yıl 2023, Sayı: 11, 1034 - 1043, 30.06.2023

Rövşen Memmedov

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1282589

Öz

Astrid Lindgren dünyaca ünlü çocuk yazarıdır. 20. Yüzyıl dünya edebiyatında en çok eser yayınlayan isimlerden olup dünya çocuk edebiyatına önemli katkılar sağlamıştır. Eserleri doksandan fazla dile çevrilmiş ve yüzden fazla ülkede yayınlanmıştır. Astrid Lindgren’in çalışması birçok prestijli edebiyat ödülü almıştır. Bunun başında, 1958’de Çocuk Edebiyatının Nobel Ödülü olarak adlandırılan Hans Christian Andersen Madalyası’dır. Bu ödülü aldıktan sonra eserleri ile çocuk edebiyatının sevimli yazarına dönüşen Astrid Lindgren hayatının sonuna kadar onlar için çok sayıda ölümsüz eserler yazdı. Astrid Lindgren’e başarı kazandıran önemli eserleri Pippi Långstrump (Pippi Uzunçorap) serisi ve “Lillebror Och Karlson Pa Taket” (Küçük Kardeş ve Çatıda Yaşayan Karlson) üçlemesidir. Bu eserlerle mükemmel bir başarı kazanan Lindgren’i dünyaya tanıtan Sovyetler Birliği olmuştur. Sovyetler Birliği’nde çevrilmiş “Küçük ve Çatıda Yaşayan Karlson” eseri kısa sürede bestsellere dönüşmüş, daha sonra çizgi filmine aktarılmıştır. Yayınladığı günden herkesin sevimlisine dönüşen bu eser özellikle Karlson karakteriyle hafızalarda silinmez izler bırakmıştır. Günümüze kadar hâlâ sevilerek izlenen 1968 yapımı olan bu çizgi filmi, film karakterleriyle hafızalarda kalmaktadır. Filmin yönetmeni Boris Stepançev, yazarı Boris Larin, ressamı Anatoliy Savçenko, müziği ise Gennadiy Gladkov’dur. Bu çalışmada Astrid Lindgren’in hayatı, edebi kişiliği, eserleri ve özellikle “Lillebror Och Karlson Pa Taket” (Küçük Kardeş ve Çatıda Yaşayan Karlson) üçlemesi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Astrid Lindgren, İsveç Edebiyatı, Küçük ve Çatıda Yaşayan Karlson, Pippi Uzunçorap, dünya çocuk edebiyatı.

Historical and Literary Aspects of Swedish Writer Astrid Lindgren’s “Karlson Living on the Roof”

Öz

Astrid Lindgren is a world-renowned children’s writer. He is one of the names who published the most works in 20th century world literature and made important contributions to world children’s literature. His works have been translated into more than 90 languages and published in more than 100 countries. It was the Soviet Union that introduced Lindgren, who achieved an excellent success with these works, to the world. The work “Small and Living Karlson on the Roof”, which was translated in the Soviet space, quickly turned into a bestseller and was later transferred to cartoons. This work, which has become everyone’s favorite from the day it was published, has left indelible traces in the memories with the character of Carlson. This 1968 cartoon, which is still loved and watched until today, remains in memory with the characters designed by the Soviet Union. The director of the film is Boris Stepanchev, the writer is Boris Larin, the artist is Anatoly Savchenko, and the music is by Gennady Gladkov. In the study, Astrid Lindgren’s life, literary personality, works and especially the “Lillebror Och Karlson Pa Taket” (Little Brother and Karlson Living on the Roof) trilogy were examined in detail.

Anahtar Kelimeler

Astrid Lindgren, Swedish Literature, Karlson Small and Living on the Roof, Pippi Longstocking, world children’s literature.

Kaynakça

• Ayan, A. (2015). Özgürlükçü Çocuk Edebiyatı Yaklaşımının Zirvesi: İskandinav Çocuk Edebiyatı, https://www.egitimreformugirisimi.org/ozgurlukcu-cocuk-edebiyati-yaklasiminin-zirvesi-iskandinav-cocuk-edebiyati, [Erişim tarihi: 19.02.2021].
• Cabbarlı, N. (2014). Dünya Yazarlarının Masalları Antolojisi. Bakü, Şerg-Gerb.
• Aliyev, Dr. Rezo (2014). Astrid Lindgren: Seçilen Eserleri. Bakü: 2014.
• Hacıyeva, T. (2017). Fedâkar Masalcı. Bakü, Firidun Bey Köçerli adına Respublika Çocuk Kitabhanası.
• Heurling, B. (1993). Författaren Själv: Ett Biografiskt Lexikon av och om 1189 Samtida Svenska Författare. Höganäs: Wiken.
• Kapkov, S. (2004). Moy Uçitel – Lyubopıtstvo. Moskva: Jurnal “Gazeta”.
• Lindgren, A. vd. (1987). Balaca ve Damda yaşayan Karlson. Sonuncu Mogikan. Balaca Şahzade. Bakü: Gençlik.
• Lindgren, A. (1975). Malış i Karlson: Diafilm v 2 çastyax: ç. 1 / Astrid Lindgren; hudojniki A. Savçenko, B. Stepançev, Мoskva: Diafilm.
• Lindgren, A. (1975). Malış i Karlson: Diafilm v 2 çastyax: ç. 2 / Astrid Lindgren; hudojniki A. Savçenko, B. Stepançev, Мoskva: Diafilm.
• Lindgren, A. (2014). Balaca ve Damda Yaşayan Karlson. Bakü, Altun Kitab.
• Lindgren, A. (2015). Britt Mari İzlivaet Duşu. SPb.: Azbuka-Klassika.
• Lindgren, A. (2016). Alla Vi Barn İ Bullerbyn. Stokholm: Barnvisor.
• Olga Myaetos https://libfl.ru/ru/about/departments/centr-detskoy-knigi-i-detskih-programm/o-detskoy-knige/literaturnye-portrety/_/astrid-lindgren-1/ [Erişim tarihi: 23.02.2021].