Discussions and Developments During the Preparation of The Turkish Civil Laws Accepted in 1926, 2001

Yıl 2023, Sayı: 11, 1089 - 1100, 30.06.2023

Muhabbet Doyran

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1295927

Öz

Mustafa Kemal Pasha, the founder of the Republic of Turkey, which aims to create a modern state and society, and Mahmut Esat Bozkurt, the Minister of Justice. They made a legal revolution to implement the “Law of Persons”, “Family Law,” “Law of Inheritance”, “Law of Property” and “Law of Obligations”. For this purpose, the “Civil Law Commission” was established among various law commissions established by the Ministry of Justice. The commission, which started its work for the “Turkish Law Medina” (TKM), decided to take the civil law of a country in Western Europe as it is. In line with this decision, the “Swiss Civil Code” was taken as a whole with some changes and translated by the scientific committee. On February 17, 1926, the articles of TKM were accepted by voting one by one in the Turkish Grand National Assembly (TBMM). As a complement to this law, the Swiss Code of Obligations was also fully adopted, adopted and voted in the Grand National Assembly of Turkey on April 22, 1926, and both laws entered into force on October 4, 1926. Switzerland has made innovations in the “Civil Code” (MK) in accordance with its social needs and structure, and has created a number of new institutions. In Turkish society, which has a different cultural and social structure, it has been decided to implement a new CC instead of going through revision due to its unique characteristics and needs. Harmonization with the acquis during the candidacy negotiations with the European Union (EU) has been an important factor in taking this decision. The new CC studies were carried out on a very wide platform, and finally the draft was accepted in the Grand National Assembly of Turkey on November 2, 2001, and entered into force on January 1, 2002.

Anahtar Kelimeler

Old Civil Code, New Civil Code, law, equality, right.

1926, 2001 Yıllarında Kabul Edilen Türk Medenî Kanunlarının Hazırlanışı Sırasında Yapılan Tartışmalar ve Yaşanan Gelişmeler

Öz

Çağdaş bir devlet ve toplum oluşturmayı hedefleyen Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kurucusu Mustafa Kemal Paşa ve Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt. “ Kişiler Hukuku”, “Aile Hukuku, “Miras Hukuku”, “Eşya Hukuku” ve “Borçlar Hukukunu” hayata geçirmek için hukuk devrimi yapmışlardır. Bu amaçla Adalet Bakanlığı tarafından kurulan çeşitli hukuk komisyonları içinde “Medenî Hukuk Komisyonu” da oluşturulmuştur. “Türk Kanunu Medinesi” (TKM) için çalışmalarına başlayan komisyon tarafından Batı Avrupa’daki bir ülkenin medeni kanunun olduğu gibi alınmasına karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda “İsviçre Medenî Kanunu” bazı değişikliklerle bir bütün olarak alınmış ve bilim kurulunda tercümesi yapılmıştır. 17 Şubat 1926’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) TKM’nin maddeleri tek tek oylanarak kabul edilmiştir. . Bu kanun tamamlayıcısı olarak yine İsviçre Borçlar Kanunu da tam olarak alınmış, kabul edilmiş ve TBMM’de oylanarak 22 Nisan 1926’da kabul edilmiş ve her iki kanun 4 Ekim 1926’da yürürlüğe girmiştir. İsviçre, kendi toplum ihtiyaçlarına ve yapısına uygun bir şekilde “Medeni Kanun’da” (MK) yeniliklere gitmiş, yeni birtakım kurumlar oluşturmuştur. Farklı bir kültür ve toplum yapısına sahip olan Türkiye toplumunda kendine özgü özellikleri ve ihtiyaçları nedeniyle revizyona gitmek yerine yeni bir MK’nın hayata geçirilmesine karar verilmiştir. Avrupa Birliği (AB) ile adaylık müzakereleri sürecinde müktesebata uyum çalışmaları bu kararın alınmasında önemli bir etken olmuştur. Yeni MK çalışmaları çok geniş platformda yapılmış sonunda tasarı TBMM’de 2 Kasım 2001’de kabul edilmiş, 1 Ocak 2002’de yürürlüğe girmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eski Medenî Kanun, Yeni Medenî Kanun, hukuk, eşitlik, hak.

Kaynakça

• Arıkan, G. (2009). Yasalarda Kadın Hakları. Ankara: Barolar Birliği Dergisi, 49-62.
• Ayiter, K. (1966). Türk Medeni Kanun’un 40’ncı Yılı 4 Ekim 1966. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (24)1, 151-154.
• Çeker, O. (1999). Osmanlı Hukuk-i Aile Kararnâmesi, Mehir Vakfı Yayınları, (3).
• Çelik, Ö. (2012). Kadınların İnsan Hakları. Ankara Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 149-170.
• Dursunüst, E. B. (2009). Kabul Dönemi Türk Kanunu-ı Medînesi. Usûl İslam Araştırmaları (Studies of Usûl Islam), (12), 159-170.
• Ekinci, E. B. (2019). Mecelle Hakkında Değerlendirmeler. Adalet Dergisi, (62-63), 335-356.
• İstanbul Üniversitesi. (1944). Medeni Kanun XV. Yıl Dönümü İçin. İstanbul Üniversitesi Yayınları, (245).
• Gökçeçiçek, A., Dilek, S. E. ve Öder, B.E. (2010), Kadın Hakları Uluslararası Hukuk ve Uygulama. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Karahasanoglu, S. ve Osmanagaoglu, C. (2011). Mecell-i Ahkam-ı Adliyye’nin Girişim ve Türk Hukuk Tarihi Açısından Önemi. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, (29), 93-124.
• Kılıçoğlu, A. M. (2016). Medeni Kanunumuzu Nasıl Değiştirdik. İstanbul: Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, (22), 1717-1757.
• Koçak, D. (2019). 17 Şubat 1926’da Kabul Edilen Türk Medeni Kanunu’na Göre Türk Kadının Hak ve Özgürlükleri. İstanbul: Atatürk Dergisi, (8)1, 79-98.
• Korkmaz, A.ve Korkut, G. (2015). Türkiye’de Kadının İşgücüne Katılımının Belirleyicileri. Isparta Süleyman Demimrel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fkültesi Dergisi, 17(2), 41-64.
• Oğuzman, M. K. ve Barlas, N. (2014). Medenî Hukuk Giriş Kaynaklar ve Temel Kavramlar. İstanbul: Vedat Kitapçılık, (20).
• Oğuzman, M. K. (1975). Medenî Hukuk Giriş Dersleri, İstanbul Üniversitesi Yayınları 2024 (449).
• Örücü, A. İ. ve Baırtaş, D. (2012). 6111 Sayalı Kanunun Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Perspektifinden Değerlendirilmesi. Ankara Maliye Dergisi, 162, 467-477.
• Özsunay, E. (2017). Türkiye’de Yabancı Hukukun Benimsenmesi TMK ve TBK Bir “Hukuk Devrimi’nin Çağdaş Hukuk Hareketleri Işığında Değerlendirilmesi. Medeni Kanun’un ve Günümüze Türk-İsviçre Medeni Hukuku, Medeni Kanun’un ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı, Uluslararası Sempozyumu, Şubat 2016, Yetkin Yayınları, (1), 45-65.
• Öztan, B. (2021). Medenî Hukuk’un Temel Kavramları, Hukuka Giriş-Başlangıç Hükümleri-Kişiler Hukuku (Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler)-Aile Hukuku-Miras Hukuku-Eşya Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Saki, A. (1934). Medeni Kanunumuz Özü ve Fihrisi. Akşam Matbaası.
• Saymen, H. F. (1946), Notlu Türk Kanunu Medenisi ve Borçlar Kanunu ile Tatbikat Kanunu ve Alakalı Diğer Kanun, Nizamname, Talimatname, v.s., İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• T. C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. (2015). Türkiye’de Kadın. Ankara: BMM Basımevi.
• Tanör, B. (2006). Ottoman-Turkish Constitutional Developments, (1789-1980). Istanbul: Yapı Kredi Yayınları (15).
• Taş, E. (2018). Kabul Sürecinde Türk Medeni Kanunu’na Yönelik Bazı Eleştiriler. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (8)16, 648-670.
• Tuskan, A. A. (2014). “Kadın Hakları ve Yeni Medeni Kanun”. İstanbul Barosu Dergisi, (81), 2, 2007, 561-566 Velidedeoğlu, H. V. (1956). Türk Medenî Hukuku Umumî Esaslar. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları (I) 6.
• Yarar, B. (2007). Bir Momral Düzenleme Biçimi Olarak Medeni Kanun’un Aile Hukukunun Arkeolojisi. Öneri Dergisi, 7(6), 209-224.
• Yurtseven, Y. (2003). 1917 Tarihli Hukuki Aile Kararnamesi ve Osmanlı Aile Hukukuna Getirdiği Yenilikler. Konya: Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (11.-2), (SÜ Hukuk Fakültesi 20. Yıl Armağanı), 199-250.
• Yüksel, S.R. (2014). Türk Medeni Kanunu Bakımından Kadın Erkek Eşitliği. Ankara: Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XVIII, 175-200.
• Periodicals
• Hürriyet, Kadınların Sesi Daha Gür Çıkmalı, 16 Ocak 20021.
• Millî Gazete, Erkeğin reisliği bugün bitiyor, 1 Ocak 2002.
• Milliyet, 76 Yıllık Medeni Yasa Değişti, 23 Kasım 2001.
• Hürriyet, Kadınların Sesi Daha Gür Çıkmalı, 16 Ocak 20021.
• Cumhuriyet, Medenî Hukukta Yeni Dönem, 23 Kasım 2001.
• Cumhuriyet, Medenî Hukukta Yeni Dönem, 23 Kasım 2001.
• Milli Gazete, Medeni Kanun Yasalaştı, 23 Kasım 2001.
• Millî Gazete, Reisliğe Veda, 23 Kasım 2001.
• T.C. Resmî Gazete (Official Gaszette, Anayasa Mahkemesi Kararı, 2 Temmuz 1992, 21272. Internet Resources
• Feri, M. (2023). 18 Yıl Önce Bugün: Kadınlar Kocalarından İzin Almadan Çalışma Hakkını Nihayet Kazandılar, Akıl Fikir Müessesesi, https://akilfikir.net/kadinlarin-calisma-hakki/ (Date of access: 26. 05. 2023).
• İnce, Ö. (2022). Medenî Kanun Kabul (1926), Hürriyet, 17 February 2009, http://hurriyet.com.tr (Date of access: 30. 03. 2022)
• Küçük, M. (2018). 15 Kişilik Kadın Mitingi, Hürriyet, 18 February 2001, http:/ www.hurriyet.com.tr/15-kisilik-kadin-mitingi-39227183 (Date of access: 23. 06. 2018) Hürriyet, Medeni Kanun Görüşmelerinde Din Tartışması, 10 Ocak 2001. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/medeni-kanun-gorusmelerinde-din-tartismasi-39214702 (Date of access: 23.6.2018).
• Sözcü, Medeni Kanun’un 95. Yıl Dönümü, 17 February 2021. https:www.sozcu.com.tr/gündem/turk-medeni-kanununun-95-yıl-donumu-6264365 (Date of access: 21.03.2022.,
• Şenel, N. U. (2022). Türk Batılılaşmasında Medeni Kanun’un Önemi, Uludağ Üniversitesi, pp. 77-78. acikerisim.uludag.edu.tr. (Date of access: 31.03.2022).
• T.C. Resmî Gazete, 4721 Türk Medeni Kanunu, 8 Aralık 2001, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2001/12/20011208.htm#1(Accessed on, (Date of access: 31 Mart 2022). Yeni Şafak, Bu da Medeni Gariplik, 24 Kasım 2001,1. https://www.yenisafak.com/arsiv/2001/kasim/24/p2.html (Date of access: 20 Mart 2016).