Okul Öncesi ve İlkokul Öğrencilerine Yönelik Derlenen Anadolu Masalları’nda Karakter Güçlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 14, 1208 - 1228, 29.02.2024

Tuğçe Çetiner Akalın Mehmet Murat

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1403058

Öz

Bu araştırmanın amacı okul öncesi ve ilkokul öğrencileri için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından derlenen Anadolu Masalları’nda yer alan karakter güçlerinin belirlenmesidir. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Veri kaynağı Milli Eğitim Bakanlığı’nın derlediği 15 okul öncesi, 15 ilkokul olmak üzere 30 masaldan oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından Peterson ve Seligman’ın (2004) karakter güçleri ve erdemler sınıflaması esas alınarak oluşturulan ‘Karakter Güçleri Formu’ kullanılmıştır. Araştırmada betimsel analiz yöntemiyle veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre her masalda en az bir karakter gücü belirlenmiştir. İncelenen masallarda en çok vurgulanan erdem “insaniyet” olurken en çok vurgulanan karakter gücünün “nezaket” olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte “öğrenme aşkı” ve “alçakgönüllülük” karakter gücüne hiçbir masalda rastlanılmamıştır. Ayrıca özgünlük, çok yönlü bakış açısı, yaşam coşkusu, şükran ve mizah karakter güçleri okul öncesi ve ilkokul olmak üzere toplam 30 masal içerisinde sadece bir kez yer aldığı belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları ilgili alan yazın doğrultusunda tartışılmış olup okul öncesi ve ilkokul grubuna yönelik karakter gücü ve erdemler açısından zengin masalların belirlenerek var olan listeye dahil edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anadolu Masalları, Karakter Güçleri, Erdemler, Okul Öncesi, İlkokul

Etik Beyan

Çalışmada doküman incelemesi yapılmıştır. Etik izin almayı gerektiren bir konu olmadığı için etik kurul belgesi bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum tarafından desteklenmemektedir.

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

İnvestigation of Character Strengths in Anatolian Fairs Collected For Pre-School And Primary School Students

Öz

The aim of this research is to determine the character strengths in Anatolian Tales compiled by the Ministry of National Education for preschool and primary school students. This study is a qualitative research and document analysis method was used. The data source of the research consist of 30 fairy tales, 15 of which are preschool and 15 primary school. The ‘Character Strengths Form’, which was created by the researchers in line with the Peterson and Seligman’s (2004) classification of character strengths and virtues, was used as a data collection tool. Research data were analyzed by descriptive analysis method. According to the findings, at least one character strength was determined in each tale. While the most emphasized virtue in the examined tales was “Humanity”, it was determined that the most emphasized character strength was “kindness”. However, the character strengths of “love of learning” and “humility” have not been encountered in any fairy tale. In addition, it was determined that the character strengths of creativity, perspective, zest, gratitude and humor were included only once in a total of 30 fairy tales from preschool and primary school. The findings of the research were discussed in line with the relevant literature, and it is recommended that fairy tales rich in character strengths and virtues for preschool and primary school groups be identified and included in the existing list.

Anahtar Kelimeler

Anatolian Tales, Chracter Strengths, Virtues, Pre-School, Primary School.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Altuntaş, A. (2019). Behiç Ak’ın Çocuk Romanlarında Erdemler ve Karakter Güçler. Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Arslan, Y. (2022). MEB Anadolu Masalları Okul Öncesi Kitap Serisinin Masal Anlatıcılığı ve Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Buschor, C., Proyer, R. T., & Ruch, W. (2013). Self-and Peer-Rated Character Strengths: How Do They Relate to Satisfaction with Life and Orientations to Happiness?. The Journal of Positive Psychology, 8(2), 116-127.
• Dağı, F., Alptekin, M. ve Kaplan, T. (2018). Türk Dünyası Hayvan Masallarında Tespit Edilen Değerler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(43), 227-247.
• Dağlı, H. (2020). Mevlânâ Celâleddîn Rumi ve Yûnus Emre’de “İnsan Sevgisi” ve “Hoşgörü” Üzerine Bir Araştırma. Takvim-i Vekayi, 8(2), 158-165.
• Ertuğrul, N. ve Kutluca, A. Y. (2020). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri İlişkisi. Academy Journal of Educational Sciences, 4(1), 1-10.
• Fan, Q., Liu, Q., Liu, C. & Wang, Z. (2022). Childhood Trauma and Suicidal İdeation Among Chinese Adolescents: The Mediating Effects of Character Strengths and Perceived Stress. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing. Advance Online Publication.
• Gedik, S. (2020). Masalların Eğitimsel İşlevleri. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(1), 356-367.
• Gillham ,J., Adams-Deutsch , Z., Werner , J., Reivich , K., Coulter-Heindl , v., Linkins, M. , Winder , B., Peterson , C, Park , N., Abenavoli , R., Contero , A. & Seligman, M.E.P. (2011) Character Strengths Predict Subjective Well-Being During Adolescence, The Journal of Positive Psychology, 6(1), 31-44.
• Gülbahar, E. ve Sarı, T. (2022). The Relationship of Character Strengths with Peer Bullying and Peer Victimization Among Adolescents. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(3), 589-601.
• Işık, Ş., Kılıç, S. , Üzbe Atalay, N., Terzi İlhan, S. & Kaynak, Ü. (2019). Investigation of character strengths in 100 Fundamental Literary Works Recommended to Primary and Secondary School Students. Hacettepe University Journal of Education, 34(3), 839-859.
• Işık, M. (2017). Karakter Eğitimi Açısından Mevlâna İdris Zengin’in Hikâye ve Masallarında Eğitsel İletiler. Yüksek Lisans Tezi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
• Kaplan, O. (2012). Eflatun Cem Güney’in Derleyip Yazdığı Masalların Çocuklarda Karakter Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fatih Üniversitesi.
• Karabulut, M. (2022). Freud ve Jung Işığında Masal ve Psikanaliz. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (26), 756-764.
• Karagöz, B. (2017). Naki Tezel’in Türk Masalları Adlı Kitabının Değerler Açısından Analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 534-556.
• Karatay, H. (2011). Karakter Eğitiminde Edebi Eserlerin Kullanımı. International Periodical For The Languages, terature and History of Turkish or Turkic Volume,6(1), 1439-1454.
• Kılcan, B. (2016). Ignác Kúnos’un Kırk Dört Türk Peri Masalı Adlı Eserinin Değerler Açısından İncelenmesi. Turkish Journal of Education, 5(3), 82-94.
• Kor, A., Pirutinsky, S. , Mikulincer, M., Shoshani, A. & Miller, L. (2019). A Longitudinal Study Of Spirituality, Character Strengths, Subjective Well-Being, and Prosociality in Middle School Adolescents. Frontiers in Psychology, 10 (377), 1-12.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2021). İlkokul 1-2 Anadolu Masalları İlkokul 1-2. Sınıf Masallarına İlişkin Kazanımlar-Göstergeler, Oyun ve Etkinlik Önerileri. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2020a). Türk ve Dünya Çocukları için “Anadolu Masalları”. https://www.meb.gov.tr/turk-ve-dunya-cocuklari-icin-anadolu-masallari/haber/20759/tr [Erişim tarihi 15.09.2023].
• Milli Eğitim Bakanlığı (2020b). Türk ve Dünya Çocukları İçin ‘Anadolu Masalları’ Kanalı Kuruldu. https://eskisehir.meb.gov.tr/www/turk-ve-dunya-cocuklari-icin-anadolu-masallari-kanali-kuruldu/icerik/4489 [Erişim tarihi 15.09.2023].
• Milli Eğitim Bakanlığı (2020c). Okulöncesi Anadolu Masalları Okulöncesi Masallarına İlişkin Kazanımlar-Göstergeler, Oyun Ve Etkinlik Önerileri (2.bs. ) Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2019). Anadolu Masalları Projesi” Hayata Geçiyor. https://www.meb.gov.tr/anadolu-masallari-projesi-hayata-geciyor/haber/18755/tr [Erişim tarihi 15.09.2023].
• Milli Eğitim Temel Kanunu. (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.1739.pdf [Erişim tarihi 15.09.2023].
• Özbaşı, S. (2020). Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Kök Değerler Çerçevesinde Aytül Akal Masallarının İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 178-192.
• Özçelik, M. (2014). Masal Nedir Ne Değildir? Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 756, 461-464.
• Park, N., Peterson, C. & Seligman, M. E. P. (2004). Character Strengths and Well-Being. Journal of Social and Clinical Psychology, 23(5), 603-619.
• Park, N. & Peterson, C. (2009). Character strengths: Research and Practice. Journal of College and Character, 10(4), 1-10.
• Park, N. (2004). Character Strengths and Positive Youth Development. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 591(1), 40-54.
• Park, N. & Peterson, C. (2006). Character Strengths and Happiness Among Young Children: Content Analysis Of Parental Descriptions. J Happiness Stud 7, 323–341. Advance online publication.
• Park, N. & Peterson, C. (2008). Positive Psychology and Character Strengths: Application to Strengths-Based School Counseling. Professional School Counseling, 12(2), 85-92.
• Peterson, C. & Seligman, M. E. P. (2004). Character Strengths and Virtues a Handbook and Classification. Oxford University Press.
• Rahman, F. (2017). The revival of local fairy tales for children education. Theory and Practice in Language Studies, 7(5), 336-344.
• Ruch, W.,Weber, M., Park, N. & Peterson, C. (2014). Character Strengths in Children and Adolescents: Reliability and İnitial Validity of the German Values in Action Inventory of Strengths for Youth (German VIA-Youth). European Journal of Psychological Assessment, 30, 57-¬64.
• Saltık, O. (2019). Masalların Eğitimdeki Yeri. Prof. Dr. Sedat Sever’e Armağan-Türkçe Eğitimi ve Çocuk Edebiyatı Kurultayı içinde (s. 461-466). Anadolu Üniversitesi. http://cogem.ankara.edu.tr/2019/10/15/prof-dr-sedat-severe-armagan-turkce-egitimi-ve-cocuk-edebiyati-kurultayi-kitabi-baski-eslemi-2/ [Erişim tarihi 15.09.2023].
• Samancı, O. ve Uçan, Z. (2017). Çocuklarda Sosyal Beceri Eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 281-288.
• Senek, S. (2018). Aytül Akal’ın Masallarının Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Sever, E., Memiş, A. ve Sever, S. (2015). Pertev Naili Boratav’ın Zaman Zaman İçinde Masal Kitabının Değerler Açısından İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, 246-263.
• Shoshani, A. & Aviv, I. (2012) The Pillars of Strength for First-Grade Adjustment – Parental and Children’s Character Strengths and the Transition to Elementary School, The Journal of Positive Psychology, 7(4), 315-326.
• Shoshani, A. & Slone, M. (2013). Middle School Transition from the Strengths Perspective: Young Adolescents’ Character Strengths, Subjective Well-Being, and School Adjustment. Journal of Happiness Studies, 14, 1163-1181.
• Shoshani, A. & Shwartz, L. (2018). From Character Strengths to Children’s Well-Being: Development and Validation of the Character Strengths Inventory for Elementary School Children. Frontiers in Psychology, 9(2123), 1-14.
• Taytaş, M. ve Kardaş, F. (2022). Ergenlerde Azim, Umut ve Öz-Yeterliğin Depresyon ile İlişkisi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 5(1), 73-106.
• Tehranchi, A., Neshat Doost, H. T., Amiri, S. & Power, M. J. (2018). The Role of Character Strengths in Depression: A Structural Equation Model. Frontiers in psychology, 9, (1609), 1-20.
• Topbaş, A. (2015). Sema Maraşlı’nın Masallarının Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Tural, A. ve Şahan, G. (2017). Keloğlan Masallarının 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Değerler Açısından Analizi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(28), 737-749.
• Turan, F. ve Ulutaş, İ. (2016). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Etkinliklerde Kullandıkları Resimli Öykü Kitaplarının Karakter Eğitimi Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45(209), 208-222.
• Tuzgöl-Dost, M. (2020). Okul Psikolojik Danışmanlarına Göre İlkokullardaki Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Durumu ve Sorunları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 1673-1690.
• Yavuzer, H. (2013). Hoşgörü Önderi Hünkâr Hacı Bektaş Velî. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 2225-2237.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Wilkes, J. (2018). What Fairy Tales Contribute to Childrens and Adolescentsmental Health. Televizion, 31, 48-51.