Buldan and Kızılcabölük Peshtemals; Digital Capsule Collection Application in Basic Patterns

Yıl 2024, Sayı: 15, 1122 - 1137, 28.04.2024

Derya Tatman

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1421561

Öz

In the light of the examples found in the Ancient City of Laodikeia, it is known that Denizli has been dealing with textiles since ancient times. In the last century, handloom weaving enterprises can be seen in the Babadağ, Buldan and Kızılcabölük regions of Denizli. While hand looms have decreased due to industrialization, the art of weaving on mechanical looms and automatic looms still continues to exist in these regions.
In the study, case study, one of the descriptive research techniques, was applied. The literature on the uses and characteristics of Buldan and Kızılcabölük local weavings from past to present was examined. In addition, the websites where the products produced in these regions are sold were scanned and tabulated and it was observed that the peshtemal was at the forefront. Tradesmen were interviewed using the unstructured interview technique. It has been observed that peshtemals are seen as bathrobes and practical beach products, and that the region, which is an expert in weaving, receives support in clothing and patterns for production.
In the research, a digital capsule collection consisting of 13 basic garments was prepared using Buldan and Kızılcabölük loincloths in 3D dressing software. Designs made using striped single color loincloth can also be adapted to other loincloths. The collection, prepared in standard models and basic patterns, can be adapted to all other models desired with minor changes. Skirt, dress, shirt, trousers, blouse, shorts and overalls models include basic patterns such as body, sleeve, skirt, trousers, crew neck, shirt collar and hood. In this respect, it is thought that it will make a significant contribution to the sector and literature.

Anahtar Kelimeler

3D fashion design, peshtemal, capsule collection, pattern making, digitalization.

Buldan ve Kızılcabölük Peştamalları; Temel Kalıplarda Dijital Kapsül Koleksiyon Uygulaması

Öz

Laodikeia Antik Kentinde bulunan örnekler ışığında, Denizli’nin eski çağlardan bu yana tekstil ile uğraştığı bilinmektedir. Son yüzyılda ise Denizli’de el tezgâhı dokuma atölyeleri Babadağ, Buldan, Kızılcabölük bölgelerinde görülebilmektedir. Sanayileşmenin etkisiyle el tezgâhları zamanla azalmış olmasına rağmen mekanik tezgâhlarda ve otomatik tezgâhlarda dokuma sanatı halen bu bölgelerde varlığını sürdürmektedir.
Çalışmada, betimsel araştırma tekniklerinden biri olan durum çalışması uygulanmıştır. Buldan ve Kızılcabölük yöresel dokumalarının geçmişten bugüne kadar kullanımları ve özellikleri konulu literatür incelenmiştir. Ayrıca bu bölgelerde üretilen ürünlerin satıldığı web siteleri taranmış tablolaştırılarak peştamalın ön planda olduğu gözlenmiştir. Yapılandırılmamış görüşme tekniği ile esnaflarla görüşülmüştür. Peştamaldan yapılmış giysilerin bornoz ve pratik plaj ürünleri ağırlıklı olduğu tespit edilmiştir. Dokuma konusunda uzman olan bölgenin giyim ve kalıp konusunda destek alarak üretim yaptıkları gözlenmiştir.
Araştırmada 3D giydirme yazılımında Buldan ve Kızılcabölük peştamalı kullanılarak 13 adet temel giysiden oluşan dijital kapsül koleksiyon hazırlanmıştır. Çizgili tek renk peştamal kullanılarak yapılan tasarımlar diğer peştamallara da uyarlanabilir özelliktedir. Standart modellerde ve temel kalıplarda hazırlanan koleksiyon, küçük değişikliklerle istenilen tüm diğer modellere uyarlanabilir. Etek, elbise, gömlek, pantolon, bluz, şort ve tulum modellerinde, beden, kol, etek, pantolon, sıfır yaka, gömlek yaka ve kapüşon gibi temel kalıplar yer almıştır. Bu açıdan sektöre ve literatüre kalıpsal anlamda katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

3D moda tasarımı, peştamal, kapsül koleksiyon, kalıp hazırlama, dijitalleşme.

Etik Beyan

8. Uluslararası Türk Kültür ve Sanatlarını Tanıtma Sempozyumu kapsamında çalışmanın bir kısmı sözlü bildiride sunulmuştur.

Kaynakça

• Adanır, E. Ö., Kuleli, S., ve Göknur, Ö. D. (2013) Kızılcabölük Dokumalarının Gelinlik ve Kınalık Tasarımında Kullanımı Üzerine Öneriler. Akdeniz Sanat, 6(11), 1-10.
• Akoğlu, F. (2018). Denizli’de Dokumacılık ve Dokuma Kooperatifinde İlkler: Kale Dokumacılar Kooperatifi ve Denizli Dokumacıları Birlik Kooperatifi. Belgi Dergisi, 2(16), 928-943.
• Buluç, D. ve Tatman, D. (2023) Sürdürülebilirlik Bağlamında Dijital Koleksiyon Hazırlama Süreci, 5. Uluslararası Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu, 27-28 Nisan 2023, Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Ankara: s. 309 – 314.
• Cengiz, A. A., Arık, B. ve Palamutçu, S. (2021). Havlu ve Peştamalların Tekrarlı Yıkamalarında Bor İçerikli Deterjanın Yumuşatıcılı ve Yumuşatıcısız Kullanımının Etkilerinin Araştırılması. Journal of Boron, 6(4), 370-378.
• Ertürk, N. ve Erdoğan, D. İ. (2012) Bir Moda Tasarımcısının Koleksiyon Hazırlama Süreci, Akademik Bakış Dergisi, (29), 1-15.
• Gül, S. (2018). Kültür Coğrafyası Açısından Vezirköprü Yöresinde Dokuma Kültürü. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (38), 117-131.
• Halaç, H. ve Gülşen, M. (2020) Denizli Kalem İşi Süslemeli Cami Motiflerinin Buldan Dokumasıyla Sembolik Etkileşimi, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2740-2767.
• Kahvecioğlu, H. (2006) Buldan Dokumalarının Bazı Mekaniksel Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, Buldan sempozyumu, 23 – 24 Kasım 2006, Pamukkale Üniversitesi Buldan MYO, Denizli: s. 623-635.
• Kahveci M. (1991) Peştamal Dokumacılığı, Milli Folklor, (12), 43 – 45.
• Kodal, T. (1998). Atatürk Döneminde (1923 – 1938) Denizli Sanayisi. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, (4).
• Önlü, N. (2010a). Ege Bölgesi El Dokuma Kaynakları. Sanat Dergisi, (17), 47-60.
• Önlü, N. (2010b). Ege Bölgesinde Kaybolmaya Yüz Tutmuş El Dokumaları ve Değişim Süreci. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 3(5), 133-149.
• Servet, H., Yayla, N. ve Çeviş, İ. (2020) Coğrafi İşaretli Ürünlerin İhracata Dayalı Kalkınma Potansiyeli: Denizli Örneği, Ege Coğrafya Dergisi, 29(1), 107-123.
• Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017) Bir Araştırma Yöntemi Olarak Durum Çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
• Tatman, D., Soydan, A.S., ve Gümüş, B. (2022) Konfeksiyonda Dijital Numune ile Fiziksel Numune Üretim Süreçlerinin Verimlilik ve Sürdürülebilirlik Açısından Karşılaştırılması. Verimlilik Dergisi, Dijital Dönüşüm ve Verimlilik Özel Sayısı, 156-171.
• Yanar, A., ve Erdoğan, Z. (2019). Denizli Dokumalarının Kültürel Miras ve Coğrafi İşaretleme Bakımından Önemi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 43-51.
• URL1: https://www.peshtemalin.com/peshtemal-7542 [Erişim Tarihi: 10.01.2024].
• URL 2: https://afilcollection.com/tr/koleksiyon:pe%C5%9Ftemal-bornoz=14 [Erişim Tarihi: 05.12.2023].
• URL 3: https://afilcollection.com/tr/koleksiyon:pe%C5%9Ftemal-elbise=15 [Erişim Tarihi: 05.12.2023].
• URL 4: https://www.kurumsal.buldanevi.com.tr/yoga-tasbaski-pamuklu-pestamal-1577967673-35063 [Erişim Tarihi: 05.12.2023].
• URL 5: https://www.kurumsal.buldanevi.com.tr/eros-yoga-tasbaski-bornoz-1577537367-79185 [Erişim Tarihi: 05.12.2023].
• URL 6: https://zebramo.com/products/buldan-pestemal-bornoz-pestemal-bornoz-351054428 [Erişim Tarihi: 05.12.2023].