Mehmed Celâl’in Sürûd’u

Yıl 2024, Sayı: 15, 72 - 86, 28.04.2024

Fatih Sona

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1465261

Öz

Mehmed Celâl, 1867 yılında doğmuştur. Onun çocukluk yılları babasının vazifesi dolayısıyla çeşitli vilayetlerde geçmiştir. Bundan dolayı düzenli bir eğitim alamamıştır. Bazı divan şairlerinin şiirlerini ezberlemeye çalışmış, saz çalmayı öğrenmiş, musiki dersleri almıştır. 15 yaşında Jandarma Dairesi’ne kâtip olarak girmiş, sonra mümeyyiz olmuştur. İlk yazılarını Tercüman-ı Hakikat’e gönderen şair, daha sonra başka gazetelere de yazılarını göndermiştir. Anna diye bir kıza âşık olmuş, ancak onunla evlenememiştir. Daha sonra beş kez evlense de onu unutamamıştır. Bu durumlardan dolayı belli zaman sonra onda cinnet hali görülmüştür. Hastaneye yatmış, tedavi görmüştür. Ancak tam olarak iyileşememiş; 1912 yılında vefat etmiştir. Yenikapı Mevlevihanesi’ne defnedilmiştir. Mehmed Celâl hızlı bir şekilde şiir söylemede başarılıdır. Edebiyata meraklı gençler onu örnek almışlar, onun şiirlerine benzer şiirler yazmışlardır. O manzum ve mensur çok sayıda eser vermiştir. Yazdığı eserlerden birisi de Sürûd’dur. Bu eserde kırk dokuz tane şiir bulunmaktadır. O, bu eserini üç ayda yazmıştır. Bu çalışmada şairin söz konusu eseri tanıtılmaya çalışılacak, şiirlerinden örnekler verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Mehmed Celâl, Sürûd, şiir, şair, aruz.

Mehmed Celal’s Surud

Öz

Mehmed Celal was born in 1867. His childhood years were spent in various provinces due to his father’s duty. For this reason, he could not get a regular education. He tried to memorize the poems of some divan poets, learned to play the saz and took music lessons. He entered the Gendarmerie Department as a clerk at the age of 15, and later became a mumeyyiz. The poet, who sent his first articles to Tercüman-ı Hakikat, later sent his articles to other newspapers. He fell in love with a girl named Anna, but he could not marry her. Even though he married five times later, he could not forget her. Because of these situations, a state of insanity was observed in him. He was hospitalized and received treatment. However, he did not fully recover; he died in 1912. He was buried in Yenikapı Mevlevi Lodge. Mehmed Celal is successful in reciting poetry quickly. Young people interested in literature took him as an example and wrote similar poems to his poems. He has produced many works in verse and prose. One of the works he wrote is Surud. There are forty-nine poems in this work. He wrote this work in three months. In this study, the poet's work will be introduced and examples from his poems will be given.

Anahtar Kelimeler

Mehmed Celal, Surud, poetry, poet, aruz.

Kaynakça

• Aksoyak, İ. H. (2005). Ara Nesil Şairi Mehmed Celâl’in Müşterek Şiirleri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 3, 71-81.
• Akyüz, K. - vd. (1958). Fuzûlî, Türkçe Divan. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
• Andı, M. F. (1995). Ara Nesil Şairi Mehmed Celâl, Hayatı, Görüşleri, Şiirleri. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Andı, M. F. (2006). Müstecâbîzâde İsmet Bey. TDV İslâm Ansiklopedisi (C. 32, s. 131-2). İstanbul: TDV Yay.
• Arslan, M. (2015a). Mehmed Celâl’in Manzum Tarihleri. İstanbul: Kitabevi Yay.
• Arslan, M. (2015b). Müstecâbî-zâde Mehmed İsmet Bey. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. https://teis. yesevi.edu.tr/madde-detay/ismet-mustecabizade-mehmed-ismet [Erişim Tarihi: 01/10/2023].
• Arslan, M. ve Nerkiz, U. (2018). Mehmet Celal. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. https://teis. yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal [Erişim Tarihi: 4/4/2024].
• Çağbayır, Y. (2017). Ötüken Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• İnal, M. K. (1969). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Mehmed Celâl. (1312/1895a). Sürûd. İstanbul: Âlem Matbaası.
• Mehmed Celâl. (1312/1895b). Sürûd. İstanbul: Şirket-i Mürettibiyye Matbaası.
• Onan, N. H. (1955). Fuzuli, Leylâ ile Mecnun. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Parlatır, İ. (2006). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Yargı Yay.
• Saraç, M.A.Y. (2016). Osmanlı Müellifleri. Ankara: TÜBA Yay.
• Şengül, E. (2022). Sürûd (Mehmet Celal). Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü. https://tees. yesevi.edu.tr/madde-detay/surud-mehmet-celal-tees-1368, [Erişim Tarihi: 1/10/2023].