Otel İşletmelerinde Stres Yönetimi: İstanbul’ daki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Yıl 2008, Sayı: 15, 17 - 44, 01.06.2008

Orhan Akova Kerim Işık

Öz

Günümüzde örgütler, aşırı stres durumunda ortaya çıkan olumsuz sonuçlar dolayısıyla büyük bedeller ödemekte ve işgücü kaybetmektedir. Bu nedenle, örgütlerin, çalışanların verimliliklerini fiziksel ve psikolojik sorunlar yaratarak engelleyen aşırı stresi ortadan kaldırmak için çaba sarf etmeleri gerekmektedir. Yapılan bu araştırmada stres kavramı ve stresin birey üzerindeki çeşitli etkileri incelenmiş, İstanbul İlinde yer alan beş yıldızlı otel işletmelerinde yapılan bir araştırma ile otel işletmelerinde stres yaratan faktörler, çalışanların bunlara verdikleri tepkiler ve baş etme stratejilerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Ayrıca çalışanlarının demografik özellikleri ve farklı kurumsal yapıya sahip otel işletmeleri çalışanları ile stres yaratan faktörler, çalışanların bunlara verdikleri tepkiler ve baş etme stratejileri arasında anlamlı farklılıklar olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırma sonucunda, otel çalışanları üzerinde stres yaratıcı etkiye sahip en önemli etmenlerin örgüt yapısı ve politikasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Ayrıca stres durumunda gösterilen tepkiler de genel olarak performans ve verimliliği olumsuz yönde etkileyen etmenler olarak ortaya çıkmıştır. Stresle baş edebilme yöntemlerine ilişkin ortaya çıkan sonuç ise genellikle fiziksel ve manevi baş etme yöntemlerinin tercih edildiği yönünde gerçekleşmiştir

Anahtar Kelimeler

Otel İşletmeleri, Stres Yönetimi, İstanbul

Stress Management In Hotel Management: An Investigation In Five Stars Hotels In Istanbul

Öz

Today, the organizations pay their dues and lose labor force on account
of negative results occurred in the event of extreme stress. Therefore,
organizations should try to remove the extreme stress, which hinders productivity
of labors by causing physical and psychological trouble.
This research examines the stress concept and the various effects of stress on a
person. Several attempts has been performed to determine the factors that cause
stress, the workers reactions to these factors and the strategy to handle stress
with a study conducted at five stars hotels in the city of Istanbul. Also, it has been
searched if there are significant differences between demographical features of
the workers and the hotel workers which they work in different institutional
structures and the factors that cause stress, the workers reactions to these
factors and the strategy to handle with.
It has been determined that the most important factor which has an effect on
being a stressor on hotel workers is the organization structure and policy after
research. However, the responses, which are shown in stress state, are the factors
that affect generally the performance and productivity becomes negative. The
result regarding the methods of coping with stress is mostly physical and moral
efforts.

Anahtar Kelimeler

Hotel Management, Stress Management, İstanbul

Kaynakça

• Allen, R. J. (1983), Human Stres: It’s Nature and Control, New York: Mc Millan Pub.
• Aydın, Şule (2004), “Otel İşletmelerinde Örgütsel Stres Faktörleri: 4-5 Yıldızlı Otel İş- letmeleri Uygulaması” Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:6, Sayı:4, 2004.
• Balcı, Ali (1993), “Üniversite Öğretim Elemanları İş Stresi Ölçeği” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt:2, Sayı:26, Ankara,.
• Balcı, Ali (2000), İş Stresi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bingöl, Dursun ve Atilhan Naktiyok (2001), “Yönetici Akademisyenlerin Temel Stres Kay- nakları ve Stresle Mücadele Teknikleri,” 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler.
• Certo, Samuel C. (1992), Modern Management: Quality, Ethics and The Global Environment, Fifth Edition, Boston: Allyn and Bacon.
• Connor, Patrick E. ve Charla Hart Worley (1991), “Managing Organizational Stres,” Bussiness Quarterly, Vol.56, No:1, Summer.
• Davis, Keith ve John W. Newstrom, (1987), “Human Behavior at Work,” Organizational Behavior, Ninth Edition, New Jersey: Mc Graw-Hill, Inc.
• Drafke, Michael ve Stan Kossen (1998), The Human Side of Organizations, Seventh Edition, New York: Addison Wesley Longman, Inc.,
• Ekinci, Hasan ve Süleyman Ekici (2003), “Yöneticiler Üzerindeki Etkileri Açısından Stres Kaynakları ve Bir Uygulama” Uludağ Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:2,.
• George, Jennifer M. ve R. J. Gareth (1999), Understanding and Managing Organizational Behavior, Second Edition, Reading, Massahusetts: Addison Wesley Publishing Company.
• Gibson, James L. ve John M. Ivancevich ve James H. Jr. Donnely (1979), Organizations; Behavior, Structure, Processes Sixth Edition, Plano-Texas: Bussiness Publications, Inc.,
• Gümüştekin, G. Eren ve A. Bircan Öztemiz. (2004), “Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Per- sonel Üzerinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:23.
• Helliriegel, Don ve John W. Slocom Jr. ve Richard W. Woodman (1995), Organizational Behavior, Seventh Edition , New York: West Publishing Company.
• http://www.hotelguide.com.tr
• Ivancevich, John M. ve Michael T. Matteson (1990), Organizational Behavior and Managament, Second Edition, Richard D. Irwin, Inc.
• Kreitner, Robert ve Angelo Kinicki (1989), Organizational Behavior, Richard D. Irwin, Inc.
• Lazarus, R.S. (1966), Psychological Stress and Coping Process, New York: Mc Graw Hill,.
• Murphy, Lawrence R. (1995), “Managing Job Stres: An Employee Assistance Human Resource Management Partnership” Personel Review, Vol.24, No.1, January. 1995.
• Nakip, M. (2003), Pazarlama Araştırmaları, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Okutan, Mustafa ve Dilaver Tengilimoğlu (2002), “İş Ortamında Stres ve Stresle Başa Çıkma Yöntemleri: Bir Alan Uygulaması”, Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:3.
• Olalı, Hasan ve Meral Korzay (1993), Otel İşletmeciliği, İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayını, Yayın No:214.
• Pehlivan, İnayet (1995), Yönetimde Stres Kaynakları, Ankara: Pegem Yayınları, Personel Ge- liştirme Merkezi, No:16
• Robbins, Stephan P. (1989), Organizational Behavior; Concept, Controversies, and Applications, Fourth Edition, New Jersey: Prentice Hall, Inc.
• Saldamlı, Asım (2000), “Otel İşletmelerinde Stres Kaynakları ve Çalışanlar Üzerindeki Et- kileri: Beş Yıldızlı Otellerde Bir Uygulama” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:6.
• Tarakçıoğlu, Serdar (2004), “Bursa Yöresindeki Konaklama İşletmesi Yöneticilerinin Stres Nedenleri Üzerine Bir Araştırma” Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:2.
• Torrington, Derek ve Laura Hall. (1987), Personel Management; A New Approach, New Jersey: Prentice Hall Inc., Enlewood Cliffs.
• Vecchio, Robert P. (1987), “Organizational Behavior” Second Edition, The Dryan Pres, Rinehart and Winton, Inc..
• Violette, George R. ve Judy A. Violette. (1990), “Employee Wellness is Good Bussiness”, The CPA Journal, Vol.60, No.12, December.
• Warrick, D.D. vd. (1985), “Stres” , Datamation, Vol.31, No.8, April.