Türkiye’de İstikrarsız Büyümenin Analizi (1983-2003 Dönemi)

Yıl 2005, Sayı: 9, 156 - 179, 01.06.2005

Recep Tarı Funda Serâ Kumcu

Öz

Türkiye’de gayri safi milli hasıla büyümesinin çarpıcı bir özelliği olan ve en azından son yirmi yıldır çok düzensiz bir seyir izleyen niteliği bu çalışmaya konu olmuştur. Çalışmanın temel amacı, yüksek oranlı ve sürdürülebilir büyüme hızlarına sahip olmak isteyen Türkiye’de, büyümenin istikrarsız seyrini ortaya koymak ve makroekonomik istikrarsızlık göstergelerinin seyri ile büyümenin seyri arasındaki ilişkileri ele alarak, hangi değişkenlerin büyümedeki istikrarsızlıkta etkili olduğunu iktisadi ve istatistiki kriterlerle analiz etmektir. Analiz sonuçları, Türkiye’de büyümenin seyrini kısa vadeli sermaye hareketleri ve cari açıklar başta olmak üzere; enflasyon, reel faiz, kamu açıklarının istikrarsız kıldığını göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Büyüme, İstikrar, Sermaye Hareketleri, Cari Açıklar, Kamu Açıkları

Kaynakça

• Ataç, Beyhan (1999). Maliye Politikası Gelişimi, Amaçları, Araçları ve Uygulama Sorun- ları. 5.b., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, No. 118.
• Barro, Robert J. (1989). “The Richardian Approach to Budget Deficits”, Journal of Eco- nomicPerspectives, Vol: 3, No: 2.
• Barro, Robert J. (1995). “Inflation and Economic Growth”, NBER Working Paper, No: 5326, Cambridge, MA; National Bureau of Economic Research.
• Berksoy, Taner (1996). “1996’da Ekonomik Sorun: İstikrarsızlık ve Dizginlenemeyen Büyü- me”, Ekonomide Durum, Türk-İş Araştırma Merkezi.
• Bruno, Michael and William Easterly (1995). “Inflation Crises and Long Run Growth”, NBER WorkingPaper, No: 5209, Cambridge, MA; National Bureau of Economic Research.
• Dinler, Zeynel (2001). İktisada Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 7. b.
• Doğruel, A. Suut (2002). “İstikrar Politikaları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye’nin Son Yirmi Yıllık Serüveni Üzerine Düşünceler”. Küreselleşme Emek Süreçleri ve Yapısal Uyum, Ankara: İmaj Yayıncılık, Türk Sosyal Bilimler Derneği.
• Dornbusch, Rudiger (2001). “A Primer on Emerging Market Crises”, NBER Working Paper, No: 8326, Cambridge, MA; National Bureau of Economic Research.
• Enç, Ercan (2001). “Dış Ticaret, Cari Açık ve Kriz”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2.
• Fischer, Stanley (1993). “The Role of Macroeconomic Factors in Growth”, Journal of Monetary Economics, Vol. 32.
• Fischer, Stanley (2001). “Exchange Rate Regimes: Is the Bipolar View Correct?”, Journal of Economic Perspectives, Vol: 15, Issue: 2.
• Güven, Samih (2001). “Sermaye Hareketlerinin Nedenleri, Etkileri ve Türkiye Örneği”, İk- tisat, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 185.
• Kara, Mehmet (2002). “Türkiye’nin Ekonomik Büyüme Sürecinde Dış Borç Çıkmazı”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 18.
• Lipsey, Richard G. (1982). "Government and Inflation", American Economic Review, Vol. 72.
• Mejia, Alejandro L. (1999). “Large Capital Flows: A Survey of the Causes, Consequences and Policy Responses”, IMF Working Paper, International Monetary Fund.
• Mishkin, Frederic S. (2001). “Financial Policies and The Prevention of Financial Crises in Emerging Market Countries”, NBER Working Paper, No: 8087, Cambridge, MA; National Bureau of Economic Research.
• Sarel, Michael (1996). “Nonlinear Effects of Inflation on Economic Growth”, IMF Staff Papers, Vol. 43, No. 1.
• Savaş, Vural (1998). Politik İktisat, 4.b., İstanbul: Beta Yayım.Yeldan, Erinç (1996). “Azge- lişmiş Ülkelere Yönelik Kısa Vadeli Sermaye Akımlarının Makroekonomik Etkileri Üzerine Gözlemler”, İktisat Dergisi, Sayı: 360-361.
• Sönmez, Sinan (1993). “Kamu Kesimi Açığı ve Enflasyon Arasındaki Bağlantılar Üzerine Bazı Gözlemler”, Gazi Üniversitesi Ekonomik Yaklaşım Dergisi,Cilt: 4, Sayı: 8.
• Şimşek, Muammer (2000). “Bütçe Açıklarının Finansmanı ve Ekonomik Etkileri”, Erciyes Ü- niversitesiİ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 16.
• Telatar, Funda (2003). “Türkiye’de Enflasyon, Enflasyon Belirsizliği ve Siyasi Belirsizlik A- rasındaki Nedensellik İlişkileri”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 203.
• TÜSİAD (1986). Türkiye’de Enflasyon ve Enflasyonda Başarı Koşulları, Yayın No. TÜSİAD - T/86-790, İstanbul.
• Uygur, Ercan (2000). “Erratic Growth and Investment Behavior in Turkey”, The World Bank, in Turkey: Country Economic Memorandum, Structural Reforms for Sustain- able Growth.
• Uygur, Ercan (2001). “Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri”, Türkiye EkonomiKurumu Tartışma Metni, İkinci Genişletilmiş Taslak,No: 2001/1.
• Uygur, Ercan (2003). “Türkiye Ekonomisinde İstikrar: Bugünü ve Yarını”. İktisat, İşletme ve FinansDergisi, Sayı: 205.
• Yeldan, Erinç (1996). “Kısa Vadeli Sermaye Akımlarının Türk Finans Piyasalarına Olan Etki- leri Üzerine Gözlemler”. Ekonomide Durum, Türk-İş Araştırma Merkezi.