Hıristiyanlığın Kaynağı ve Karşıtı Olarak Stoa Felsefesi

Yıl 2016, Sayı: 32, 63 - 86, 31.12.2016

Kürşat Haldun Akalın

Öz

Doğanın geçirdiği bütün aşamalarda, Tanrı, ilk sebep ve hükmedici zihindir, kâinatın aklıdır. Heraclitus felsefesinde olduğu gibi, Tanrı ateşin özüdür, maddesel dünyanın sonu geldiğinde çok şiddetli ateş olarak açığa çıkacaktır, Tanrısal öz tek başına baki kalacaktır. Stoikizmin bu ifade tarzı çok geniş bir sahada kabul görmüş, Tarsus şehri stoik felsefenin merkezi haline gelmiştir. Bundan dolayı Paul’ün yazılarında stoacılığın açığa çıkartılmasına, en azından, dogmalarının ve ilkelerinin içeriğinin stoik okula ait olmasına asla şaşmamak gerekir. Ölümle son bulan stoacı yazgıcılık ile Hıristiyan kadercilik arasında tam bir birlik vardır.

Anahtar Kelimeler

Stoikizm, Hıristiyanlık, Yazgıcılık

The Stoic Philosophy as the Opposite and Seed of Christianity

Öz

God is a first cause and a governing mind in all natural stage, he is the reason of universe. This God is a fiery ether, as in the philosophy of Heraclitus, and in the end the material world dissolve in fervent heat, and the divine substance alone remain. The language of stoicism became widely diffused, and the stoic philosophy itself had a central home at Tarsus. It is therefore by no means surprising that there should be discovered in the writings of Paul, at least, a familiarity with dogmas and maxims which belong to the stoic school. Especially the association of stoic fatalism with the Christian doctrine of predestination.

Anahtar Kelimeler

Stoicism, Christianity, Predestination

Kaynakça

• ANONİM, (2003). Kutsal Kitap Eski ve Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur,İncil), Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İstanbul
• AUGUSTİNUS, (1999). İtiraflar, Çev: Dominik Pamir, Kaktüs Yayınları, İstanbul
• AUGUSTİNUS, (1972). City of God, New York : Cambridge University Press
• AURELİUS, Marcus (2006). Kendime Düşünceler, Çev. Cemal Suer, Kaktüs Yayıncılık, İstanbul
• BRUN, Jean (1997). Stoacılık, Çec. Medar Atıcı, İletişim Yayıncılık, İstanbul
• CİCERO, Marcus Tullius (2006). Tanrıların Doğası, Çev. Çiğdem Menzilcioğlu, Kabalcı Yayınları, Ankara
• CİCERO, Marcus Tullius (1994). Dostluk Üzerine, Çev: Çiğdem Dürüşken, Homer Kitapevi, İstanbul
• CİCERO, Marcus Tullius (2004). Konsüllük Eyaletleri Hakkında, Çev. Fafo Telatar, Multilingua, İstanbul
• DİOGENES, Laertios (2003). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, Çev. Candan Şentuna, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• ERTOP, Kıvanç ve YETKİN, Çetin (1985). Sosyo-Ekonomik Temelleriyle Siyasal Düşünceler Tarihi, Say Yayınları, İstanbul
• EPİKTETOS, (1997). Düşünceler ve Sohbetler, Çev. Burhan Toprak, İnkılap Kitapevi, İstanbul
• SENECA, Lucius Annaeus (1999). Ahlaki Mektuplar, Çev. Turkan Uzel, Türk Tarih Kurumu, Ankara
• SENECA, Lucius Annaeus (1997). Tanrısal Öngörü, Çev. Çiğdem Dürüşken, Kabalcı Yayınları, İstanbul
• SENECA, Lucius Annaeus (2000). Ruh Dimginliği Üzerine, Çev. Bedia Demiriş Yapı Kredi Yayınları, İstanbul