Sosyal İnşacılık Açısından IRENA’nın Değerlendirilmesi ve Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Politikası

Yıl 2017, Sayı: 33, 112 - 136, 30.06.2017

Çağla Gül Yesevi Burcu Yavuz Tiftikcigil

Öz

Yenilenebilir enerjinin geliştirilmesi için uluslararası bir anlayışın, devlet kurumları tarafından benimsenmesi ve içselleştirilmesi gerekmektedir. Türkiye, enerjide dışa bağımlılığı yüksek bir ülkedir. Bu durum, Türkiye’nin enerji arz güvenliği açısından sorunlar oluşturmaktadır. Bu sorunun bertaraf edilmesi açısından, Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının payının artırılmasına yönelik politikalar ve politika araçları önemlidir. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin yenilenebilir enerji politikalarını incelemek ve bu politikaların Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın politikalarıyla uyumunu analiz etmektir. Çalışmanın ilk kısmında, Sosyal İnşacılık teorisi açısından, Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) incelenmiştir. IRENA’nın hedefleri, politikaları ve politika araçları ele alınmıştır. Çalışmanın ikinci kısmında, dünyada ve Türkiye’de genel olarak enerji ve özelde yenilenebilir enerji görünümü ele alındıktan sonra, Türkiye’nin yenilenebilir enerji politikası ve bu politikaların IRENA politikalarıyla uyumu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

IRENA, Sosyal İnşacılık, Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Politikası

A Social Constructivist Assessment of IRENA and Turkey’s Renewable Energy Policy

Öz

Development of renewable energy requires the adoption and internalization of an international understanding by state institutions. Turkey is an energy dependent country. High degree of external dependency on energy creates problems in terms of energy supply security in Turkey. Policies and policy instruments for increasing the share of renewable energy sources in Turkey constitute an important policy area in terms of eliminating this problem. The aim of the study is to examine the renewable energy policies of Turkey and to analyze the compliance of these policies with the policies of the International Renewable Energy Agency (IRENA). In the first part of this study, IRENA has been examined in terms of social constructivist theory. Moreover, IRENA's objectives, policies and policy instruments have been examined. In the second part of the study, Turkey's renewable energy policy and the compatibility of these policies with the IRENA’s policies have been evaluated.

Anahtar Kelimeler

IRENA, Social Constructivism, Turkey’s Renewable Energy Policy

Kaynakça

• 280001 numaralı Resmi Gazete. (2011). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik. 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun (2005).
• 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu (2007).
• 5686 Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu (2007).
• Barnett, Michael N. and Martha Finnemore (1999). “The Politics, Power and Pathologies of the International Organizations”, International Organization, 53(4):699-732.
• BP (2016). Energy Outlook, 2016 Edition, Outlook to 2035.
• Ekonomi Bakanlığı (2013). Yatırımlarda Devlet Yardımları. http://www.ekonomi.gov.tr/ portal/faces/home/destekler/yatirimTesvikD?_afrLoop=2940286551176567&_afrWindowMode=0&_afrWindowId=null#!%40%40%3F_afrWindowId%3Dnull%26_afrLoop%3D2940286551176567%26_afrWindowMode%3D0%26_adf.ctrl-state%3D5iuog8lkz_606 (01.02.2016).
• Ekonomi Bakanlığı (2016). Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü. Yatırım Teşvik Bülteni, Mart.
• Elektrik Piyasası Lisanslama Yönetmeliği (2013).
• Emre, Yunus (2015). “Anthony Giddens ve Uluslararası İlişkiler: Yapılanma, Modernite, Küreselleşme”. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 11(44): 5-23. ETKB 2015-2019 Stratejik Planı.
• Evans, Peter and Martha Finnemore (2001). G-24 Discussion Paper Serie:Organizational Reform and The Expansion of the South’s Voice at the Fund. New York: United Nations Publications
• Finnemore, Martha (1993). “International Organizations as Teachers of Norms: The UNESCO and Science Policy”. International Organization, 47(4):565-597.
• Finnemore, Martha and Katryn Sikkink (1998). “International Norm Dynamics and Political Change”. International Organizations, 52 (4), 887-917.
• Finnemore, Martha and Stephen J. Toope (2001). “Alternatives to “Legalization” : Richer View of Law and Politics”. International Organization, 55 (3): 743-758.
• IEA & IRENA (2016). “Global Renewable Energy - Joint Policies and Measures Database”. http://www.iea.org/policiesandmeasures/renewableenergy/ (12.07.2016).
• IRENA (2016a). “About IRENA”. http://www.irena.org/menu/index.aspx? mnu=Pri&PriMenuID=13 (29.12.2016).
• IRENA (2016b). “Vision and Mission”. http://www.irena.org/menu/index.aspx?mnu= cat&PriMenuID=13&CatID=9 (04.01.2017)
• IRENA (2016c). “Statute”. http://www.irena.org/menu/index.aspx?mnu=cat& PriMenuID=13&CatID=126 (04.01.2017)
• IRENA (2016d). “2016-2017 Work Programme and Budget”. http://www.irena.org/ DocumentDownloads/A_6_4_Work_Programme_and_Budget_2016_2017.pdf (04.01.2017).
• IRENA (2016e). “Capacity Statistics”. http://www.irena.org/DocumentDown loads/ Publications/IRENA_RE_Capacity_Statistics_2016.pdf (29.12.2016).
• Karacasulu, Nilüfer and Elif Uzgören (2007). “Explaining Social Constructivist Contributions to Security Studies”. Perceptions, (Summer-Autumn):27-48.
• Kurucu, Ahmet Akın (2016). “Yenilenebilir Enerji Örneği Üzerinden Ekolojik Modernleşme Kuramı Tartışması”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2:1-20.
• Mercan, Sezgin (2011). “Siyasal Bütünleşme Kuramları Işığında AB Genişlemesi”. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 10 (1): 67-83.
• Rumelili, Bahar (2014). “İnşacılık/Konstrüktivizm”, Ed. Evren Balta. Küresel Siyasete Giriş: Uluslararası İlişkilerde Kavramlar, Teoriler, Süreçler. İstanbul: İletişim Yayınları, 151-174.
• Sarı Ertem, Helin (2012). “Kimlik ve Güvenlik İlişkisine Konstrüktivist Bir Yaklaşım: “Kimliğin Güvenliği” ve “Güvenliğin Kimliği””. Güvenlik Stratejileri, 8(16):177-237.
• Tandoğan, Muhammed (2015). “Konstrüktivizm (Sosyal İnşacılık) Kuramı Bağlamında Afrika Birliği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3):634-650.
• TÜİK (2016). İstatistiksel Tablolar, Dış Ticaret Verileri.
• Türkiye Petrolleri (2016). Ham Petrol ve Doğal Gaz Sektör Raporu. Mayıs.
• Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı (2011-2023).
• Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi (2010-2020).
• Wendt, Alexander (2012). Uluslararası Siyasetin Sosyal Teorisi. (Çev. H. Sarı Ertem, S. Gülfer, I. Öner). İstanbul: Küre Yayınları.
• Yavuz Tiftikçigil, Burcu ve Çağla Gül Yesevi (2015). Türkiye'nin Enerji Görünümü: Stratejiler ve İlişkiler. İstanbul: Der’in Yayınları.
• Yazar, Yusuf (2014). “Yenilenebilir Enerjinin Payı Artırıyor”, Energy World, http://energyworld.com.tr/enerji-uretiminde-yenilenebilirin-payi-artiyor.html (24.02.2016).
• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik (2011).
• Yılmaz, Mutlu (2012). “Türkiye’nin Enerji Potansiyeli ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Açısından Önemi”, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 33-54.