Salah Birsel’in ‘Dört Köşeli Üçgen’ Adlı Romanında Mizah ve Hiciv

Yıl 2017, Sayı: 34, 243 - 260, 31.12.2017

Ahmet Uslu

Öz

Salah Birsel’in Dört Köşeli Üçgen (1960) adlı romanı, paradoks üzerine kurgulanan öncü postmodern özellikleri gösteren bir romandır. Felsefî göndermeleri ile öne çıkan romanda toplumdaki ikiyüzlülük, hırs, maddi menfaatlerin her şeyin üstünde tutulması, karnından konuşmalar Birsel’in sanat anlayışına uygun olarak mizahî bir pencereden anlatılır. Anlatıcının aynı zamanda kahraman olarak yer aldığı romanda ironik bir dil hâkimdir. Evrendeki her şeyi gözlemleyen anlatıcı, zaman, mekân ve insan üzerinde derinlemesine incelemeler yapar. Gerçeğin tek ve değişmez oluşu anlayışından hareket edilen romanda, hayatın sorgulanması ve tek gerçeğin ortaya çıkartılması hedeflenir. Bu makalede Dört Köşeli Üçgen romanının söylemine egemen olan mizah, hiciv ve ironi öğeleri incelenmekte, ironik söylemin metnin iletisine katkıları, romandaki mizah ve hiciv çeşitliliği ve bunun sebepleri üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Salah Birsel, “Dört Köşeli Üçgen”, Mizah, İroni, Hiciv

Humor and Satire in Salah Birsel’s Novel Called “Dört Köşeli Üçgen”

Öz

Salah Birsel’s novel called “Dört Köşeli Üçgen” is a novel that indicates early postmodern features based on paradox. In the novel that shines out with philosophical cross-references, two-facedness, greed, material benefits and ventriloquy are put forward from a humorous perspective. The novel has an ironical language by presenting the narrator as one of the characters. The narrator, who observes everything in universe, makes a detailed investigation on time, place and people. The view that indicates reality is the one and invariable is prominent in the novel and it is purposed that the life is questioned and the only reality is revealed. In the present article, humor, satire and irony that prevails in the aforementioned novel called “Dört Köşeli Üçgen” are investigated; contributions of ironical discourse to text’s message, variety of humor and satire and the reasons behind this fact are focused on.

Anahtar Kelimeler

Salah Birsel, “Dört Köşeli Üçgen”, Humor, İrony, Satire

Kaynakça

• Birsel, Salah (2012). Dört Köşeli Üçgen, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Enver, Ercan (1994). “Salah Birsel’e Sorular”, TYS Edebiyat, S. 7.
• Gültekin Tuba, Peker Buse (2016). “Sanatta Toplumsal Eleştiri Sürecinde İroni Kavramı, Dil ve Söylem Analizi”, İDİL, C. 5, S. 19.
• Platon (2015). Sokrates’in Savunması, (Çevirmen: Erman Gökmen), İstanbul, Alfa Yayınları.
• Uyguner, Muzaffer (1991). Salâh Birsel, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.