Düzeltme: BORÇ DOLARİZASYONUNUN REEL SEKTÖR KÂRLILIĞI ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Sayı: 41, 149 - 162, 06.07.2021

Sevcan Kapkara , Nilgün Çağlarırmak Uslu

https://doi.org/10.35343/kosbed.947643

Öz

Borç dolarizasyonu, ekonomik birimlerin yabancı para cinsinden borçlarını ifade etmektedir. Ekonomik koşullara bağlı olarak firmaların yabancı para kullanım oranları ve dolarizasyon dereceleri farklılık göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, dolarizasyon olgusunun reel sektör kârlılığı üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada NACE Rev.2 sınıflandırması kapsamında incelenen 18 ana sektöre ait 2008-2016 dönemi verileri kullanılmıştır. İncelenmek istenen ilişkinin tahmininde ise dinamik panel veri yöntemlerinden olan Sapması Düzeltilmiş Gölge Değişkenli En Küçük Kareler (LSDVC) tahmincisi kullanılmıştır. Elde edilen tahmin sonuçları borç dolarizasyonunun reel sektör kârlılığını arttırdığına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Borç Dolarizasyonu, Reel Sektör, Kârlılık, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Aklan, N. ve Nargeleçekenler, M. (2010). Yükümlülük Dolarizasyonu ve Bilanço Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Analiz. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 43, 177-204, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5272.
• Alp, B (2013), Türkiye’deki Reel Sektör Firmalarında Borç Dolarizasyonu Ve Reel Kur Değişimlerinin Bilanço Etkisi, TCMB Uzman Yeterlilik Tezi.
• Alp, B ve Yalçın, C (2015), “Türkiye’de Şirketlerin Borç Dolarizasyonu ve Büyüme Performansı”, TCMB Çalışma Tebliği, N: 15/01.
• Aydın, Ü., Ekinci, R. ve Tüzün, O. (2017). Türkiye’deki Reel Sektörün Finansal Yapısı: Kur Değişimlerinin ve Politik İstikrarsızlığın İmalat Sanayi Üzerine Etkisi, 3rd SCF International Conference on “Economic and Social Impacts of Globalization”. Proceeding Book, ss.5-14.
• Barajas, A., Restrepo, S., Steiner, R., Medellin, J. C. ve Pabon, C. (2016). Balance sheet effects in Colombian non-financial firms, IDB Working Paper Series, No. IDB-WP-740, Inter-American Development Bank (IDB), Washington, DC.
• Bleakley, H., and Cowan, K. (2008). Corporate dollar debt and depreciations: much ado about nothing?. Inter-American Development Bank Working Paper, 532.
• Berkmen, S. P., & Cavallo, E. (2010). Exchange rate policy and liability dollarization: what do the data reveal about causality?. Review of International Economics, 18(5), 781-795.
• Blundell, R., & Bond, S. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of econometrics, 87(1), 115-143.
• Bogetić, Z. (2000). Full dollarization: Fad or future?, Challenge, 43(2), 17-48.
• Bruno, G. S. (2005). Estimation and inference in dynamic unbalanced panel-data models with a small number of ındividuals. The Stata Journal, 5(4), 473-500.
• Bun, M. J. and Kiviet, J. F. (2003). On the diminishing returns of higher-order terms ın asymptotic expansions of bias. Economics Letters, 79(2), 145-152.
• Burgaz, N. (2020). Borç dolarizasyonunun imalat sanayi firmaları üzerindeki bilanço etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 511-522.
• Cowan, K., Hansen, E., and Herrera, L. O. (2005). Currency mismatches, balance sheet effects and hedging in Chilean non-financial corporations. Documentos de Trabajo (Banco Central de Chile), (346), 1.
• Eichengreen, B. and Hausmann, R. (1999). Exchange rates and financial fragility. NBER Working Paper, No: 7418.
• Eichengreen, B., Hausmann, R. and Panizza, U. (2002). Original sin: the pain, the mystery, and the road to redemption. Currency and Maturity Matchmaking: Redeeming Debt from Original Sin Conference, Inter-American Development Bank, Washington, D.C.,. 21-22.
• Hülagü, T. ve Yalçın, C. (2014). Türkiye’de firmaların yabancı para borçluluğu ve kur riskine ilişkin mikro değerlendirmeler. TCMB Ekonomi Notu, 13(25).
• İncekara, A , Mutlugün, B, Yılmaz, H. A. (2017). Borç dolarizasyonunun türk imalat sanayi sektörü büyümesi üzerine etkisi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 16-38.
• Judson, R. A. ve Owen, A. L. (1999). Estimating Dynamic Panel Data Models: A Guide For Macroeconomists. Economics Letters, 65(1), 9-15.
• Kesriyeli, M., Özmen, E. and Yiğit, S. (2011). Corporate sector debt composition and exchange rate balance sheet effect in Turkey. Applied Economics, 43:30, 4741-4747.
• Kim, M. (2019). Financial development, exchange rate fluctuations, and debt dollarization: a firm-level evidence. IMF Working Paper, 42.
• Kiviet, J. F. (1995). On bias, ınconsistency, and efficiency of various estimators in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, 68(1), 53-78.
• Luca, A. and Petrova, I. (2003). Credit dollarization in transition economies: is it firms’ orbanks’fault?.http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.196.6992&rep=rep1&type=pdf (Erişim Tarihi: 02.10.2020).
• Özmen E. ve Yalçın, C. (2007). Küresel finansal riskler karşısında Türkiye’de reel sektör finansal yapısı ve borç dolarizasyonu. Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliği, No: 07/06.
• Taşseven, Ö. ve Çınar, S. (2015). Türkiye’de Borç Dolarizasyonunun Belirleyicileri ve Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkileri. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 121-141.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), https://www.tcmb.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 06.01.2018)
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), https://www.tuik.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 07.01.2018)
• Webb, R. ve Armas, A. (2002). Monetary Policy in a Highly Dollarized Economy: The Case of Peru. P. C. Ugolini, A. Schaechter, and M. R. Stone (Ed.), Challenges to Central Banking from Globalized Financial Systems içinde (15-38 ss.). International Monetary Fund: Washington, D.C.