Covid-19 Döneminde Habercilik: “Haziran 2020’den Sonra Geçilen Yeni Normalleşme Sonrası Salgın ve Salgın Bağlantılı Haberlerin Çözümlenmesi.”

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 56 - 81, 08.06.2021

Serhat Madsar , Ozan Yıldırım

Öz

Bu çalışmada Covid-19 dönemindeki habercilik anlayışının nasıl olduğu incelenmiştir. Çalışmada, salgının sağlık dışında diğer alanları da yoğun şekilde etkilemeye başladığı yeni normalleşme sürecinde gazeteler arasındaki ideolojik farklılıkların haber üretim pratiklerine etki edip etmediği sorusuna yanıt aranmıştır. Çalışmaya sol basını temsilen Birgün ve Sözcü, merkez sağ basını temsilen Hürriyet ve Sabah, muhafazakâr sağ basını temsilen de Yeni Akit ve Yeni Şafak gazeteleri dâhil edilmiştir. Çalışmada toplam 312 habere içerik analizi uygulanmıştır. Haberler, spss 22 programı aracılığı ile çapraz tablolar kullanılarak analiz edilmiştir. Haberleri tüm yönleriyle değerlendirmek amacı ile yazı türleri, konu türleri, haberde kullanılan kaynaklar, haberde işlenen temalar, haberin olumlu, olumsuz ya da nötr olmak üzere tonu, görselin niteliği ve konusu ele alınmıştır. Sonuç olarak gazeteler arasındaki ideolojik farklılıkların haber üretim süreçlerine doğrudan etki ettiği sonucuna varılmıştır. Gazetelerin haber üretim pratiklerinde tarih, görsel kullanımı ve türü ile yazı türleri bakımından anlamlı bir farklılık görülmemektedir. Fakat tüm gazeteler salgınla ilgili ön plana çıkan temel konuları haberleştirirken salgınla bağlantılı diğer konularda olaylara kendi bakış açıları ile bakmaktadır. Sol basın salgın döneminde aksayan yönleri, muhalefet partisi mensubu kişileri kaynak göstererek ön plana çıkarmakta ve devlet yönetiminde söz sahibi olan kişileri görmezden gelme eğilimi göstermektedir. Merkez ve muhafazakâr sağ basın da aksayan yönleri görmezden gelerek ve haberleri devlet yönetiminde söz sahibi olan kişileri kaynak göstererek sunma eğilimi göstermiştir. Dolayısıyla salgınla ilgili hem sol basın hem de merkez ve muhafazakâr sağ basın ideal gazetecilik anlayışını hayata geçirememiştir. Gazetelerin özellikle tüm kesimleri etkileyen toplumsal konularda ideolojik farklılık gözetmeksizin kamu yararı anlayışını benimseyecek bir şekilde haber üretimini gerçekleştirmeleri gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Habercilik, Koronavirüs, Covid-19, Yeni Normalleşme

Kaynakça

• Akgül, S. K. (2017). “Olağanüstü Durumlar, İletişim ve Habercilik Yaklaşımları”, TRT Akademi, 2(3), 6-47.
• Çaplı, B., Taş, O. (2010). Kriz Haberciliği, “Televizyon Haberciliğinde Etik” içinde (Edt. Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel). 237-250. Ankara: Fersa Matbaacılık.
• Gürcan, H. İ. (2010). Haberciliğin Temel Kavramları içinde “Haber ve Habercilik” (Edt. H. İ. Gürcan). Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• İnceoğlu, Y. (2000). Uluslararası Medya. İstanbul: Beta Yayınları.
• Lippmann, W. (2020). Kamuoyu. (Çev: Orhan Doğuş Yılmaz). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Muhabir: Habercinin Temel Kitabı. (2018). Anadolu Ajansı Yayınları
• Yüksel, E. (2010). Medya ve Habercilik. Konya: Çizgi Kitapevi.