Sağlık İletişiminden Fitness İletişimine: Postmodern Dönemde Sağlığın Anlam Yitimine Zygmunt Bauman Yaklaşımı

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 169 - 189, 17.07.2024

Ülhak Çimen Öznur Çimen

Öz

Modern zamanda beden terbiyesi ve biyopolitika vücudun sağlıklı olmasını hedeflerken postmodern zamanda vücudun görünümü sağlıklı olmanın önüne geçmiştir. Postmodern (akışkan) ayartma buyruğu, insanların sağlıklı olmalarından ziyade görünümlerinin daha değerli olduğunu tavsiye etmektedir. Bilinçsiz diyet, takviye gıda kullanımı, zayıflama hapları vb. diğer uygulamaların insan sağlığı üzerine olumsuz etkilerinin olduğu bilinmektedir. Bu uygulamalar fitness iletişimine ilişkindir. Önceleri sağlığa ilişkin referanslarıyla kıymet kazanan sağlık iletişimi postmodern zamanda fitness iletişimine dönüşmüştür. Fitness iletişiminin kıymet görmesinde etkili bir araç olan medyanın ne türden bir işleve sahip olduğu bu çalışmada tartışılmış ve Zygmunt Bauman’ın fitness iletişimi kuramıyla çalışma zenginleştirilmiştir. Çalışmada betimsel analiz yöntemine başvurularak sağlığın önemsizleştirilmesinin bilinçli bir yaklaşım olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık, Fitness, Zygmunt Bauman, Medya, Postmodernizm

From Health Communication to Fitness Communication: Zygmunt Bauman's Approach to the Loss of Meaning of Health in the Postmodern Era

Öz

While physical training and biopolitics aim to make the body healthy in modern times, in postmodern times the appearance of the body has become more important than being healthy. The postmodern (liquid) temptation imperative recommends that people value their appearance rather than their health. It is known that unconscious dieting, use of food supplements, slimming pills, etc., have negative effects on human health. These apps are about fitness communication. Health communication, which previously gained value with its health-related references, has turned into fitness communication in the postmodern period. In this study, the function of media, which is an effective tool in appreciating fitness communication, is discussed and the study is enriched with Zygmunt Bauman's fitness communication theory. By applying the descriptive analysis method in the study, it was tried to show that trivializing health is a conscious approach.

Anahtar Kelimeler

Health, Fitness, Zygmunt Bauman, Media, Postmodernism

Kaynakça

• Aslan, M.& Orhan, N. (2010). Obezite tedavisinde yardımcı olarak kullanılan doğal ürünler, Mised, 23 (24), 91-105.
• Bardak P., N., &Kıbçak, N. (2020). Body building yapan erkeklerin besin desteği kullanım durumlarının antropometrik ölçümleri ile ilişkisinin değerlendirilmesi.Spor Ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(3), 196-206. https://doi.org/10.17155/omuspd.694050
• Bauman, Z. (2011). Bireyselleşmiş toplum, (Çev. Yavuz Alogan). Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2013). Postmodernizm ve hoşnutsuzlukları, (Çev. İsmail Türkmen). Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2017). Akışkan modernite. (Çev. Sinan Okan Çavuş). Can Sanat Yayınları.
• Bauman, Z. (2017b). Akışkan modern dünyadan 44 mektup. (Çev. Pelin Siral). Habitus Yayıncılık.
• Bauman, Z. (2018). Akışkan hayat. (Çev. Akın Emre Pilgir). Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z.(2018b). Parçalanmış hayat postmodern ahlak denemeleri, (Çev. İsmail Türkmen). Ayrıntı Yayınları.
• Bayramoğlu, A., Demir, P., & Buzkurt, S. (2021). Üniversite öğrencilerinin zayıflama haplarına yönelik tutumları. Turkish Journal of Science and Health, 2(2), 48-53. https://doi.org/10.51972/tfsd.837158
• Benardot, D. (2012). Advanced sports nutrition. Human Kinetics
• Bodet, G. (2006). Investigating customer satisfaction in a health club context by an application of the tetraclasse model. European Sport Management Quarterly, 6, 149-165.
• Boz, E., Sert, T., Aksoy, Ö. F.&Demirbaş, N. (2023). Üniversite öğrencilerinin kas görünüm memnuniyet düzeyleri ile fiziksel aktiviteye katılım motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dede Korkut Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-16.
• Cihan, B.& Bozo, Ö. (2012). Genç yetişkin kadınlarda zayıflama haplarına yönelik tutumları ölçen bir ölçeğin geliştirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 15 (30), 63-69
• Çağlayan, D. & Koz, M. (2020). Vücut geliştirme sporu ile ilgilenen kişilerde kas yoksunluğu belirtilerinin incelenmesi: Samsun ili örneği. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(4), 180–192. doi:10.33689/SPORMETRE.734424
• Çavdar, B., Cinel, Y., Bayazıt, B.&Yılmaz, O. (2018). Fitness merkezlerinde egzersiz yapan bireylerin supplement kullanımı ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi.Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 19-28.
• Çimen, Ü. (2020). Aile hekimliği uygulamasının sağlık iletişimi bağlamında değerlendirilmesi ve Erzurum ili örneği. EKEV Akademi Dergisi (82), 463-486.
• Dal, S., Çavuşoğlu, S. B., & Karaman, Ö. (2017). The effect of Word of Mouth (WOM) communication on the fitness center participants’ decision making process about nutritional supplements purchase. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(2), 456-466. https://doi.org/10.24289/ijsser.271085
• Djafarova, E. & Thompson, M.(2020) , Exploring the aredibility of fitness Instagram micro-celebrities on young British males, athens.Journal of Mass Media and Communications, 6(2), 131-14
• Durmaz, M., & Özcan, A. K. (2021). Sosyolojik bağlamda fitness sporunun beden algısı üzerine etkisi: Bursa örneği.Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 56-79.
• Eraslan, A., Alvurdu, S., & Bıyıklı, T. (2020). Fitness ve wellness eğitmenliği: Kavramsal bir yaklaşım. Gazi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 25(2), 127-139.
• Erdogan, T., Bayraktar, Y., Ucan, F., & Atilgan, S. S. (2022). The efect of perceived stress on organizational silence in emergency service doctors in Turkey: the mediating role of emotional intelligence. Front Pub Health, 10, 14-39.
• Erkekoğlu, P., Baydar, T.&Şahin, G. (2009). Geriatrik grupta obezite tedavi yaklaşımlarının toksikolojik açıdan değerlendirilmesi-II: obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar.Turkish Journal Of Geriatrics, 12 (4), 202-216. Ertekin, İ. (2017). Sağlık iletişimi. Gece Kitaplığı.
• Gadak A., Pulur, A. (2021) Fitness merkezine giden bireylerin egzersiz bağımlılıklarının incelenmesi.SPORTIVE, 4(2), 12-23.
• Galaz, G. A. (2013), An overview on the history of aports nutrition beverages, Nutrition and Enhanced Sports Performance, 205-210. DOI:10.1016/B978-0-12-396454-0.00020-5
• Giray, B., Erkekoğlu, P.& Şahin, G. (2009). Zayıflama amacıyla kullanılan çok etken maddeli bazı preparatların toksikolojik açıdan değerlendirilmesi: Fen-Phen ve Usnik Asit. Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 29(2), 131-148.
• G., Karaalp, C.& Seremet-Kürklü, N. (2017). Üniversite öğrencileri ve ailelerinde bitkisel ürün kullanım sıklığının ve bitkisel ürün kullanımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 74(1), 37-54. DOI: 10.5505/TurkHijyen.2016.21347
• Karaburun, M. (2023). Osmanlıca spor basını ve biyopolitika(Ed. Ö. Alanka). Efe Akademi Yayınları.
• Katra, H., Günar, B. B., Korkmaz, N.& Özçelik, O. (2022). Vücut geliştirme egzersizi yapan erkeklerin ergojenik yardımcı kullanma durumlarına göre kaslı olma dürtüsü düzeylerinin incelenmesi.Gazi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 27(1), 57-68. https://doi.org/10.53434/gbesbd.1008883
• Kavasoğlu, İ., &Macit, A. (2018). Denetimdeki bedenler: Bikini Fitnessta üretilen kadınlık kimliği.Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 42-67
• Korkut, Y. (2023). Sağlık iletişimi bağlamında sağlık profesyonellerinin sosyal medyayı kullanım pratikleri: Youtube örneği. (Ed.Ö. Alanka). İletişim ve Medya Çalışmaları içinde. Efe Akademi Yayınları. 117-129.
• Özdemir, Ç, H. Ö. (2020). Sosyal medyada ikna: spor ve fıtness alanındaki Instagram Influencer’larının ikna edici konuşma edimlerini kullanımları üzerine bir inceleme.Anasay(12), 113-129. https://doi.org/10.33404/anasay.713548
• Özer, N. P., & Yarar, A. E. (2023). Türkiye’de fitness dergi reklamlarında insan bedeninin sunumu. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(50), 184-203. https://doi.org/10.52642/susbed.1224446
• Öztürk, T. (2017). Spor salonlarına giden kişilerin genel beslenme alışkanlıkları, katkılı besinler ve gıda takviyeleri hakkındaki bilgi düzeyleri, görüş ve tutumları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Saraçoğlu, A.& Ergun, B. (2006). Türkiye’de satılan bazı bitkisel zayıflama çaylarının içerikleri ve bu çayların kullanımına bağlı ortaya çıkabilecek istenmeyen etkiler. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 26,355-63.
• Sezer, D., & Şahin, M. (2023). Sporda supplement ve ergojenik yardımcıların kullanımının etik açıdan incelenmesi. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 10(3), 170-185.
• Söyler, D.Y., Karahüseyinoğlu, F., & Nacar, E. (2022). Fitness merkezlerine giden bireylerin zayıflama haplarına yönelik tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 25-39.
• Suiçmez, M. (2018). Medyada kadın bedeninin ötekileştirilmesi: Victoria’s Secret modeli. Middle Black Sea Journal of Communication Studies, 3(2), 67-84.
• Swarbrick, M. (1997). A wellness modelfor clients. Mental Health Special Interest Section Quarterly, 20, 1–4.
• Şemşek, Ö., Yüktaşır, B. Ve Şemşek, S. (2010). Ergojenik yardımcı olarak kullanılan besin suplementleri. Atatürk Üniversitesi BESYO Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 74- 81.
• Şentürk, G., & Göbel, P. (2023). The relationship between body composition and self-esteem and body image in male bodybuilding athletes. International Journal of Exercise Psychology, 5(1), 09- 14. https://doi.org/10.51538/intjourexerps yc.1250281
• Tel, M., Aksu, A., & Erdoğan, R. (2019). Fitness spor merkezlerine devam eden bireylerin spor merkezlerini tercih etme ve yeterlilik düzeylerinin araştırılması. Spor Eğitim Dergisi, 3(2), 98-105.
• Top 242 Weight Loss Influencers (2024, February 06). Work with the top 232 weight loss influencers on the world's largest influencer Marketplace. https://collabstr.com/top-influencers/weight-loss
• Ulusoy, Y., & Özer, M. K. (2021). Fitness merkezi eğitmenlerinin besin destekleri ve steroid kullanımına yönelik yaklaşımlarının incelenmesi. Sağlık Ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 19-29.