Transformation of Myths in Modern Society and the Role of Cinema: A Study on the Daydreams of the People of the Culture World

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 139 - 168, 17.07.2024

Gökhan Topal

Öz

Throughout the evolutionary process, human beings have transformed from primitive organisms into conscious beings by blending their mental and physical powers. In this transformation, factors such as the ability to establish causal relationships between events, the development of perception and the use of tools have played an important role. In every age, in line with these developments, humanity has created its own unique form of language, expression and myth. However, mythical beliefs have remained vulnerable to critical reason, monotheistic religions and scientists. However, man has tried to overcome the imperfections of his nature by eliminating what existed before him or by adding his old beliefs to his dreams that he has reconstructed. In this context, myths, which constitute the wheels of acceptance of the society in which we live, have shown that human beings are closely connected with mythical thought, especially with cinema as a myth production field. In this respect, the study aims to reveal the potential of technological innovations to create new myths that meet similar psychological needs, despite the attempts of rational thought to eliminate mythical beliefs. The study also explores the importance of information and communication technologies and cinema in shaping collective consciousness on the central role of modern mythology. This study was conducted using qualitative research method. Data were collected through literature review and analyses.

Anahtar Kelimeler

Human, Mythology, ICT, Cinema, Technology

Modern Toplumda Mitlerin Dönüşümü ve Sinemanın Rolü: Kültür Dünyası İnsanının Gündüz Düşleri Üzerine Bir İnceleme

Öz

Evrimsel süreç boyunca insan türü, zihinsel ve fiziksel güçlerini harmanlayarak ilkel bedenli organizmalardan bilinçli varlıklara dönüşmüştür. Bu dönüşümde, olaylar arası nedensellik ilişkisi kurabilme yeteneği, algının gelişmesi ve aletlerin kullanımı gibi faktörler önemli rol oynamıştır. Her çağda, bu gelişmeler doğrultusunda insanlık, kendine özgü dil, ifade ve mit biçimi yaratmıştır. Buna karşın mitsel inançlar; eleştirel akıl, tek tanrılı dinler ve bilim insanları karşısında savunmasız kalmıştır. Ancak insan, doğasının kusurlu yanlarını kendinden önce var olmuş olanı ortadan kaldırarak veya yeniden kurgulamış olduğu düşlerine eski inançlarını eklemleyerek gidermeye çalışmıştır. Bu kapsamda içinde yaşanılan toplumun kabullenme çarklarını oluşturan mitler; insanın mitsel düşünceyle özellikle de bir mit üretim sahası olarak sinema ile sıkı sıkıya bağlı olduğunu göstermiştir. Bu bakımdan çalışma, teknolojik yeniliklerin rasyonel düşüncenin mitsel inançları ortadan kaldırma girişimlerine rağmen, benzer psikolojik ihtiyaçları karşılayan yeni mitler yaratma potansiyelini ortaya koymaktır. Ayrıca çalışmada bilgi ve iletişim teknolojileri ile sinemanın modern mitolojinin merkezi rolü üzerine kolektif bilincin şekillendirilmesindeki önemi araştırılmaktadır. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemini kullanarak yürütülmüştür. Veriler, literatür taraması ve analizleri yoluyla toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsan, Mitoloji, BİT, Sinema, Teknoloji

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2020). Kültürel Endüstrisi- Kültür Yönetimi, Çevirenler: Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Alatlı, A. (2016). Batıya Yön Veren Metinler (Aydınlanma, Burjuva Yüzyılı, Bilim Çağının Zaferi 1650-1800) III. Cilt, İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Anderson, R. Lanier, "Friedrich Nietzsche", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2024 Edition), Edward N. Zalta & Uri Nodelman (eds.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/spr2024/entries/nietzsche/>.
• Andreessen, Marc; NCSA Mosaic Technical Summary; National Center for Supercomputing Applications; February 20, 1993.
• Armstrong, K. (1998). Tanrı’nın Tarihi İbrahim’den Günümüze 4000 Yıllık Tanrı Arayışı, Ankara: Ayraç Yayınevi.
• Armstrong, K. (2006). Mitlerin Kısa Tarihi, İstanbul: Merkez Kitap Yayıncılık.Assman, J. (2015).
• Assmann, J. (2015). Kültürel Bellek, Çevirmen: Ayşe Tekin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Aymaz, G. (2018). İletişim Araçlarının Toplumsal Tarihi İçin Bir Giriş, Global Media Journal, 8.(16).
• Batuk, C. (2009). Mit, Tarih ve Gerçeklik Sorunu Üzerine Notlar.
• Benjamin, W. (1993). Pasajlar, Çevirmen: Ahmet Cemal, İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık.
• Berners-Lee, Tim. (2000). Weaving the Web: The Original Design and Ultimate Destiny of the World Wide Web.
• Betton, G. (1990). Sinema Tarihi: Başlangıcından 1986'ya kadar, Çevirmen: Ş. Tekeli. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Butsch, R. (2008). The Citizen Audience: Crowds, Publics, and Individuals, London: Routledge.
• Büker, S., Topçu, G. (2019). Sinema: Tarih-Kuram-Eleştiri, İstanbul: İthaki Yayıncılık. Campbell, J. (2017). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çevirmen: S. Gürses, İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Crowley, D., Heyer, P. (2019). İletişim Tarihi, Çevirmen: B. Ersöz, Ankara: Siyasal Kitabevi Yayınları.
• Czitrom, J. D. (1982). Media And The American Mind: From Morse To Mcluhan, U.S.A: The University Of North Carolina Press.
• Çakı, C. (2018). Adolf Hitler'in ‘‘Kült Lider İnşasında Kullanılan Propaganda Posterlerinin Göstergebilimsel Analizi’’, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(6).
• Çevik, Ç. (2019). https://twitter.com/jimithekewl/status/1190550043914375168, Twitter Post,2 Kasım, 11:43.
• Demir, Ş. (2019). Mitoloji, Kur’an Kıssaları ve Tarihi Gerçeklik, İstanbul: Beyan Yayıncılık. Douglas, S. (1987) Inventing American Broadcasting, 1899–1922, U.S.A: Johns Hopkins University Press.
• Eagleton, T. (2011). İdeoloji, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Erbaş, F. (2016). FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Sayı.8.
• Erdemli, A. (2017). Mitostan Felsefeye, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fischer, C. (1994). America Calling: A Social History of the Telephone to 1940, U.S.A: University of California Press.
• Goebbels, J. (1968). Goebbels Savaş Notları, İstanbul: Bahar Basımevi.
• Gözükeleş, İ. (2018). Teknoloji Mitleri, Bilim ve Gelecek Dergisi, Sayı:169.
• Grant, B. K. (1986). Film Genre Reader. Austin: University of Texas Press.
• Güçhan, G. (1992). Toplumsal Değişme Ve Türk Sineması- Kente Göç Eden İnsanın Türk Sinemasında Değişen Profili, Ankara: İmge Kitabevi.
• Hegel, G. W. F. (2020). Estetik: Güzel Sanatlar Üzerine Dersler (T. Altuğ & H. Hünler, Çev.). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Hıdıroğlu, İ. (2010). Türkiye’de 1980 Sonrası Sinema Politikaları’, Doktora Tezi, Ankara: Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalı.
• Hıdıroğlu, İ. (2019). Televizyonun Eğlendirme İşlevine Eleştirel Bir Bakış; Acun Medya, Konya: Literatürk Academia Yayıncılık.
• Homeros. (2019). İlyada (Çev: A. Erhat & A. Kadir). Hasan Ali Yücel Klasikleri.
• Ian C. J. (1993). Sosyal Bir Kurum Olarak Sinemaya Gitme, akt. Serpil Kirke, 25. Kare. Sayı:5. Mayıs-Haziran.
• Jackson, R. (2008). Fantasy: The Literature of Subversion, United Kingdom: Routledge.
• Jung, C. G (2005). İnsan ve Sembolleri, İstanbul: Okuyan Us Yayınları, İstanbul.
• Kaçar, F. (2024). Sinema ve Sanat İlişkisi Bağlamında" Melankoli" Filminin İkonolojisi. Journal of Communication Theory & Research/Iletisim Kuram ve Arastirma Dergisi, 66.
• Kömürcüoğlu, Ş (2019). Logostaki Mitos Antik Yunan Felsefesinde Tanrıya Benzeme Düşüncesi, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Luther, Martin. (2019). Doksan Beş Tez, Çevirmen: C. Cengiz Çevik, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Marx, K., & Engels, F. (2019). Din Üzerine, Çevirmen: Murat Belge, Ankara: Fol Kitap.
• McNeill, H. W. (2002). Dünya Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi. Montuschi, E. (2010). Order of Man, Order of Nature: Francis Bacon's idea of'dominion'over Nature. ORDER, GOD'S, MAN'S, NATURE'S.
• Mosco, V. (2004). The Dijital Sublime Myth, Power and Cyberspace, England: The MIT Press Cambridge. Negroponte, Nicholas (1995) Being Digital. Vintage Books, New York.
• Platon. (2016). Soktates’in Savunması, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Pratchett, T., Stewart, I., & Cohen, J. (2002). The Science of Discworld II: The Globe. Ebury Press.
• Robert K. (2004). Kültürel Bir Pratik Olarak Sinema, Akt. Serpil Kirke, Sinemasal Güz/ Kış,1- 30.
• Snobelen, S. D. (2015). Isaac Newton: His Science and Religion. In Science, Religion and Society (pp. 375-389). Routledge.
• Tarkovski, A. (2009). Şiirsel Sinema, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Tecimer, Ö. (2005). Sinema Modern Mitoloji, İstanbul: Plan B Yayınları.
• Theodor W. A (2020). Kültürel Endüstri- Kültür Yönetimi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Topal, G. ve Topal, Z. Ö. (2022). Modern dünyanın kutsal göstergeleri üzerine mitolojik bir okuma. Journal of Pure Social Sciences, 3(4), 41-59.
• Topal, G., & Alanka, Ö. (2021). Dijital Bilinç ve Etik Arayüzünde Transhümanizma: Altered Carbon Örneği. TRT Akademi, 6(12), 328-341. https://doi.org/10.37679/trta.906964.
• Topal, G., & İspir, N. (2022). Kadim Tanrılardan Modern Tanrılara: 21. Yüzyıla Dair Mitolojik Bir Okuma. Kültür Araştırmaları Dergisi (12), 232-252.
• Topal, Gökhan (2022). Katastrofik Düşler Temsili Olarak Sinema: Deep İmpact ve Dont Look Up.
• Topal, Gökhan (2022). Sinemada Sesi Kısılmış Bir Rüyalar Senfonisi Histrionik Kişilik Bozukluğuna Dair Fenomolojik Bir Okuma: BAD TEACHER.
• Topal, Gökhan. (2020). Kadim Tanrılardan Modern Tanrılara: Yapay Kutsallıklar Bağlamında American Gods Tv Dizisi Üzerine Göstergebilimsel Bir Çözümleme, Yayınlanmamış YL Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uzgalis, William, "John Locke", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2022 Edition), Edward N. Zalta & Uri Nodelman (eds.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/fall2022/entries/locke/>.
• Ülkü, R. (2014). Post-Sinema, Mobidik.com.
• Vernant, J. P. (2001). Evren Tanrılar İnsanlar, Çevirmen: M. E. Özcan, Ankara: Dost Kitabevi.
• Vogler, C. (2007). The Writer’s Journey, Mythic Structure for Writers, Michael Weise Productions.
• Voytilla, S. (1999). Myth & The Movies: Discovering the Myth Structure of 50 Unforgettable Films, U.S.A: Michael Wiese Productions.
• Winn, M. (1977). The Plug-In Drug: Television, Children, And The Family, U.S.A: Viking Press.
• Wood, M. (2012). Film: A Very Short Introduction, United Kingdom: Oxford University Press. Worley, A. (2005). Empires of the Imagination: A Critical Survey of Fantasy Cinema from Georges Melies to the Lord of the Rings, U.S.A: McFarland & Company.
• Yıldırım, T. (2014). Ludwig Feuerbach. Klasik, İbrani ve Hıristiyan Antikçağ Kaynaklarına Göre Tanrıların Doğuşu, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 55:1.
• Yiğit, V. (Tarih). Mitoloji ve Düşünce. Erişim adresi: https://www.academia.edu/19287455/M%C4%B0TOLOJ%C4%B0_VE_D%C3%9CS%C3%9CNCE
• Young, H. (1999). The Hero’s Journey – Symbols on The Path, https://www.theosophical.org.uk/theosophical-articles/mythology-ancient-spiritual-traditions-2/the-heros-journey-symbols-on-the-path/