Analyzing Traditional Houses of Tokat City: A Case Study on Civil Architectural Examples of Beyhamam and Bey Street

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 2, 167 - 189, 01.03.2010

Emine Saka Akın Hamiyet Özen

Öz

Tokat located at the inner part of Mid Black Sea Region, has been under the rules of various civilizations. The city in the archaic era was located 6 km away from the today’s city core on the north-east direction. The city core moved to the today’s place in order to protect itself from the religious conflicts during the first period of Christianity Religion. The city continued to surviving during Byzantine, Danishmend, Seljuk, Ilhanlı and Ottoman era. Beyhamam and Bey Streets where this study was performed belong to the Ottoman’s era and are located within the protected area. These two streets are continuing to survive without damaging its peculiar historical texture. But, negligence and abandoned are the two main threats to these two streets. It is known that the people used to live here twenty years ago were the owner of the houses and consisted of family having respectable income level. As a results of abandoning the houses by the owners due to either for moving to big cities or the newly built houses in the city, the houses were rented to the low income level people. This process has caused rapid deformation of the houses. The houses that are currently let alone were renovated by applying small scale restoration only on front facade level in 1986. In this study, determination an architectural analyses of these traditional houses in Beyhamam and Bey Streets have been done.General characteristics of their layout, their plan and facade types and their other features have been displayed with the visual materials.

Anahtar Kelimeler

Conservation, Cultural Heritage, Tokat, Traditional Houses.

Tokat Geleneksel Evlerinin Beyhamam ve Bey Sokak Örneğinde İncelenmesi

Öz

Tokat, Orta Karadeniz’in iç kısmında yer alan ve tarih boyunca birçok uygarlığın egemenliği altında kalmış bir kenttir. Antik dönemde kent bugün bulunduğu yerden 6km. kuzey doğuda kurulmuştur. Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde kent, din çatışmalarından korunmak üzere bugünkü kent merkezine taşınmıştır. Sonrasında Bizans, Danişmend, Selçuklu, İlhanlı ve Osmanlı Dönemlerinde varlığını sürdürmüş bir kenttir. Çalışma alanında bulunan Beyhamam ve Bey Sokak Osmanlı Dönemi’nden günümüze gelen ve sit alanında bulunan iki sokaktır. Bu iki sokak özgün tarihi dokusunu bozmadan korumaktadır. Fakat günümüzde bakımsızlık ve terk edilme bu iki sokak için tehdit unsurudur. Yirmi yıl öncesine kadar, burada yaşayanlar evlerin sahipleri olduğunu ve gelir düzeyi yüksek olan ailelerden oluştuğu bilinmektedir. Ancak ev sahipleri evleri bırakıp büyük kentlere ya da yeni yapılan binalara taşınmaları sonucunda, evlerde düşük gelir kaynağı olan kiracılara verilmiştir. Bu süreç ise evlerin eskimesini ve yıpranmasını hızlandırmıştır. Günümüzde kendi haline terkedilmiş bu evler 1986 yılında sadece ön cephe düzeyinde basit bir onarım geçirmiştir. Bu çalışma kapsamında Beyhamam ve Bey Sokak’ta geleneksel evlerin tesbitleri ve mimari analizleri yapılmıştır. Evlerin genel yerleşim karakterleri, evlerin plan ve cephe düzenleri ve diğer özellikleri görsel malzemelerle ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel ev, Kültürel miras, Koruma, Tokat.