Türk Yurdu Dergisinde 1914-1918 Yılları Arasında Yayımlanmış Şiirlerde Savaş İzleği

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 04, 89 - 111, 15.02.2016

Hatice Gündoğan

Öz

Süreli yayınlar, sosyo-kültürel hayata dair sahnelerin yansıtıldığı gerçekçi bir aynadır.
Bu dikkatle Birinci Dünya Savaşı'nı Türk Yurdu dergisinin aynasından okumaya
çalıştık. 1914-1918 yılları arasında Türk Yurdu'nda yayımlanan şiirleri tespit ettikten
sonra, bu şiirleri içerik bakımdan inceledik. Birinci Dünya Savaşı'nın krî alt-yapısını,
cephe ve cephe gerisine ait unsurları, Türk tarihi ile örtüşen savaş sahnelerini ve savaş
psikolojisinin ön plana çıkardığı değerleri dört ana başlık altında tespit ettik.
İncelememiz sonunda, savaşın acı yüzünü edebiyatın penceresinden bir kez daha
gördük. Cephedeki askerin moralini yüksek tutmak, cephe gerisinde halkın savaş
politikasına desteğini sağlamak gayesiyle sanatçıların da kalem silahıyla düşmana
karşı mücadele verdiklerine tanık olduk

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Türk Yurdu, Dergi

Kaynakça

• Ayvazoğlu, Beşir. (Ekim 2014). “Edebî Heyet, Çanakkale'de”, Türk Edebiyatı, S. 492, s. 12.
• Bölükbaşı, Rıza Tevk .(7 Ocak 1914- 25 Kânûn-ı Evvel 1330). Harap Mabedler, Türk Yurdu, Yıl:4, S. 74, s. 25.
• Erozan, Celal Sahir. (12 Ağustos 1915- 30 Temmuz 1331). Ordunun Duası, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 89, s. 191.
• Erozan, Celal Sahir . (18 Ocak 1917- 5 Kânûn-i Sânî 1332). Kardeşlik Türküsü, Türk Yurdu, Yıl: 5, S. 126, s. 315.
• Erozan, Celal Sahir. (8 Kasım 1917- 8 Teşrîn-i Sânî 1333). Büyük Kayzere, Türk Yurdu, Yıl:6, S. 147, s. 257.
• Feyzullah Sacid. (27 Mayıs 1914- 15 Mayıs 1330). Zafer Önünde, Türk Yurdu, Yıl:3, S. 67, s. 301.
• Feyzullah Sacid. (6 Ağustos 1914- 24 Temmuz 1330). Cengiz Han, Türk Yurdu, Yıl: 3, S. 71, s. 383.
• Feyzullah Sacid. (9 Mart 1915- 25 Şubat 1331). Hakana Dua, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 104, s. 347.
• Feyzullah Sacid. (18 Kasım 1915- 12 Teşrîn-i Sânî 1331). Bence Sen, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 96, s. 267.
• Feyzullah Sacid. (29 Temmuz 1915- 16 Temmuz 1331). Çanakkale, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 88, s. 181.
• Feyzullah Sacid. (26 Nisan 1917- 26 Nisan 1333). Kızılırmak, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 133, s. 72.
• Gövsa, İbrahim Alâeddin. (1989). Çanakkale İzleri – Anafartalar'ın Müebbet Kahramanına-, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara.
• Gövsa, İbrahim Alâeddin. (21 Haziran 1917- 21 Haziran 1333). Şehitlik, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 137, s. 121.
• Gövsa, İbrahim Alâeddin. (21 Haziran 1917- 21 Haziran 1333). Gurub, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 137, s. 121.
• Gündüz, Aka. (2 Nisan 1914- 3 Nisan 1330). Teselli, Türk Yurdu, Yıl:3, S. 62, s. 237.
• Hakkı Baha. (5 Mart 1914- 20 Şubat 1329). Zafer, Türk Yurdu, Yıl: 3, S. 60, s. 200.
• Ispartalı Hakkı. (2 Aralık 1915- 19 Teşrîn-i Sânî 1331). Mehmetçik Gece Nöbetinde, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 97, s. 277.
• Karaer, İbrahim. (Ocak 2011). “Başlangıçtan Günümüze Türk Yurdu Dergisi Sahibi, Mes'ul Müdürleri, Genel Yayın Müdürleri ve Dergi Yönetiminde Görev Alanlar (1911- 2010)”, Türk Yurdu Dergisi, Cilt: 31, Sayı: 281, s.45-58.
• Koryürek, Enis Behiç. (3 Haziran 1915- 21 Mayıs 1331). Süvariler, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 84, s. 138.
• Koryürek, Enis Behiç. (23 Eylül 1915- 10 Eylül 1331). Çanakkale Şehitliğinde, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 92, s. 227.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (16 Aralık 1915- 3 Kânûn-ı Evvel 1331). Nöbetçi ve Yıldız, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 98, s. 287.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (27 Ocak 1916- 14 Kânûn-i Sânî 1331). Zafer Beldesi, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 101, s. 317.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (4 Ocak 1917- 22 Kânûn-i Evvel 1332). Esirgeme Derneğine, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 125, s. 299.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (15 Mart 1917- 1 Mart 1333). Asker Mektupları I, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 130, s. 31.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (26 Nisan 1917- 26 Nisan 1333). Zafer Perisi, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 133, s. 71.
• Ortaç, Yusuf Ziya. (7 Ekim 1915- 24 Eylül 1331). Bir Gönüllünün Sözleri, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 93, s. 237.
• Ömer Seyfettin. (18 Mart 1915- 5 Mart 1331). Mehmed Emin, Türk Yurdu, Yıl: 4, S. 79, s. 82.
• Özkul. (16 Nisan 1914- 17 Nisan 1330). Türk Adı, Türk Yurdu, Yıl: 3, S. 63, s. 255.
• Tör, Vedat Nedim. (9 Eylül 1915- 27 Ağustos 1331). Bugün ve Yarın, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 91, s. 211.
• Tör, Vedat Nedim. (21 Ekim 1915- 8 Teşrîn-i Sânî 1331). Ruslar Kaçarken ..., Türk Yurdu, Yıl:5, S. 94, s. 247.
• Türk Yurdu. (1 Nisan 1915- 19 Mart 1331). Çanakkale Güllelenirken, Türk Yurdu, Yıl:4, S. 80, s. 91.
• Türk Yurdu. (1998). Ed. Murat Şefkatli, Tutibay Yayınları, Ankara, C 1-17.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (16 Ekim 1913- 13 Teşrin-i Evvel 1329). Bırak Beni Haykırayım, Türk Yurdu, Yıl:3, S. 50, s. 35.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (4 Şubat 1915- 22 Kânûn-i Sânî 1330). Ey İğnem Dik, Türk Yurdu, Yıl:4, S. 76, s. 45.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (16 Nisan 1914- 17 Nisan 1330). Benim Rüyam, Türk Yurdu, Yıl:3, S. 63, s. 253.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (30 Nisan 1914- 17 Nisan 1330). Selam Sana, Türk Yurdu, Yıl: 3, S. 65, s. 285.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (3 Haziran 1915- 21 Mayıs 1331). Çanakkale Gazileri, Türk Yurdu, Yıl:5, S. 84, s. 134.
• Yurdakul, Mehmet Emin. (30 Temmuz 1917- 17 Nisan 1332). Hanın Sazına, Türk Yurdu, Yıl: 6, S. 127, s. 146.
• Yurdakul, Mehmet Emin. ( 26 Ekim 1916- 13 Teşrîn-i Evvel 1332). İntikam Perisi, Türk Yurdu, Yıl:4, S. 120, s. 229.
• Yurdakul, Mehmet Emin .( 15 Haziran 1918- 15 Haziran 1334). Dua, Türk Yurdu, Yıl:7, S. 158, s. 189.